Liên tiếp nhiều ngày qua, các cơquan chức năng kiểm tra, xử phạt những người giao dịch ngoại tệ trái phép, đẩyngười dân có nhu cầu ngoại tệ vào thế không biết mua USD ở đâu, còn nếu muatrên thị trường tự do thì phạm luật.
Mua USD ngân hàng: Còn lâu!
Ngày 29-1, bà T.M.H đến một ngânhàng (NH) ở TPHCM xuất trình visa, giấy nhập học, vé máy bay... đề nghị NH bán3.000 USD để thanh toán học phí cho con đang học tập ở nước ngoài. Tuy nhiên,NH này từ chối vì chưa có ngoại tệ. Thế nhưng, nhân viên NH lại sẵn sàng “giúpđỡ” bà T.M.H bằng cách liên hệ với các đầu mối bên ngoài mang ngoại tệ đến bántại NH theo tỉ giá thị trường tự do là 19.500 đồng/USD.
Theo quy định, cá nhân được phépmua USD của NH là người có nhu cầu chữa bệnh, công tác, du học... ở nước ngoài,song thực tế cho thấy phần lớn trong số họ không mua được ngoại tệ của NH. Trongkhi đó, người dân bán USD trên thị trường tự do có thể bị cơ quan chức năng xửphạt, buộc phải bán ngoại tệ cho NH. Đây là nghịch lý mà dư luận cho rằng NH cóngoại tệ nhưng chỉ bán cho khách hàng ruột. Trong khi đó, NH lại lý giải sốngoại tệ mà NH có được chủ yếu là để đáp ứng nhu cầu nhập khẩu các mặt hàngthiết yếu và đối tượng ưu tiên, sau đó mới đến nhóm khách hàng cá nhân.
| |
| Người dân khó mua được USD tại ngân hàng. (Ảnh: H.Thúy) |
Lãnh đạo một số NH cho biết kháchhàng có đủ điều kiện nhưng mua được USD là không dễ vì NH chưa có ngoại tệ hoặcchỉ bán với số lượng nhỏ giọt. Ông Đào Hồng Châu, Phó Tổng Giám đốc NH Xuất nhậpkhẩu VN (Eximbank), cho biết hiện nhu cầu mua USD của doanh nghiệp (DN) có giảmnhưng cung ngoại tệ tăng không đáng kể.
Tùy vào nguồn cung, Eximbank sẽ bán USD cho người dân nhưng chỉ đáp ứng vài ngànUSD/người. Trường hợp khách hàng có nhu cầu mua hàng chục ngàn USD đi chữa bệnhở nước ngoài chưa chắc NH đã đáp ứng được. Một phó giám đốc trung tâm nguồn vốnvà giao dịch tài chính của một NH có hội sở tại Hà Nội cũng cho biết NH chỉ bánngoại tệ cho người dân đi chữa bệnh ở nước ngoài với số lượng giới hạn, còn cáccá nhân khác xem như ngoài vùng “phủ sóng”.
“Lách” quy định giao dịch
Trên thực tế, nguồn cung USD củacác NH là mua ngoại tệ từ NH Nhà nước, DN, kiều hối. Tuy nhiên, NH Nhà nước chỉbán ngoại tệ cho các NH với số lượng có hạn. Phần lớn lượng kiều hối từ 6-8 tỉUSD/năm đều chảy vào thị trường tự do hoặc nằm trong két sắt của người dân bởiNH chi trả trực tiếp USD, đồng thời tỉ giá trên thị trường tự do luôn cao hơn NHtừ 500- 1.000 đồng/USD nên người dân không bán USD cho NH. Do đó, nguồn cungngoại tệ từ kiều hối gần như bằng không.
Mặt khác, do nhiều thời điểm NHkhông đáp ứng được nhu cầu ngoại tệ nên DN phải mua ngoại tệ trên thị trường tựdo khiến chi phí kinh doanh tăng lên. Khi thu về ngoại tệ, DN từ chối bán USDcho NH theo giá niêm yết.
Để thu mua USD của DN, NH đã “lách” các quy định theo hướng chuyển USD sangeuro, rồi giao dịch theo tỉ giá euro/VNĐ (tỉ giá này do tổng giám đốc các NHquyết định). Qua phương thức này, NH đã mua USD từ DN với giá khoảng 18.700-19.000 đồng/USD. Ngược lại, khi DN mua USD, NH cũng giao dịch theo phương thứctương tự.
Với phương thức giao dịch trên, chi phí đầu vào ngoại tệ của NH cao hơn giá niêmyết. NH từ chối bán ngoại tệ cho người dân là điều dễ hiểu.
|
Theo Thy Thơ
