Vài năm trở lại đây, thịtrường xe hơi sang trọng Việt Nam trở nên cực kỳ sôi động. Mặc dù thu nhập quốcdân mới bắt đầu được xếp vào nhóm thoát nghèo song với độ chịu chơi của bộ phậnkhông nhỏ người dân, hàng loạt thương hiệu xe hơi sang trọng đã lần lượt gianhập thị trường, hàng trăm chiếc xe thậm chí thuộc hạng “độc” trên thế giới vẫnnối đuôi nhau về nước.
Tuy nhiên, giới chuyên môn đánh giá, sau các chính sách hạn chế nhập khẩu đượcáp dụng mới đây nhằm góp phần điều tiết kinh tế vĩ mô, thị trường xe hơi sangtrọng Việt Nam hẳn sẽ có những biến động mạnh. Và từ một vài phân tích dưới đây,chúng ta có thể thấy rằng những ý đồ trong mỗi chính sách được ban hành đã bướcđầu phát huy.
Mới gặp khó
Từ ngày 26/6, Thôngtư 20 do Bộ Công Thương ban hành vớicác thủ tục bổ sung áp dụng đối với các doanh nghiệp nhập khẩu ôtô chở ngườidưới 10 chỗ ngồi loại mới đã bắt đầu có hiệu lực.
Theo đó, để được nhập khẩu mặt hàng trên, doanh nghiệp buộc phải có giấy chỉđịnh hoặc giấy ủy quyền của nhà nhập khẩu, nhà phân phối của chính hãng sản xuấthay hợp đồng đại lý của chính hãng sản xuất đã được cơ quan đại diện ngoại giaoViệt Nam ở nước ngoài hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định của pháp luật.
Trongtrường hợp hãng sản xuất, hãng sở hữu hợp pháp đối với nhãn hiệu hàng hóa khôngtrực tiếp ủy quyền thì doanh nghiệp cần có giấy ủy quyền của thương nhân nướcngoài có quyền phân phối mặt hàng đó tại Việt Nam. Riêng đối với quy định về nhàxưởng, cơ sở bảo hành, bảo dưỡng của doanh nghiệp nhập khẩu ôtô, thời hạn hoànthiện thủ tục được lùi đến ngày 24/7.
Có thể nói Thông tư 20 chính là một hàng rào kỹ thuật được Bộ Công Thương dựnglên nhằm “đóng cửa” đối với các loại ôtô nhập khẩu tự do.
Thực tế, hàng rào kỹ thuật này sẽ chặn lại toàn bộ các loại ôtô nhập khẩu khôngchính hãng để nhường chỗ cho các loại xe chính hãng với đầy đủ các dịch vụ saubán hàng tiêu chuẩn, mà theo giải thích của Bộ Công Thương, là góp phần “làmsạch” thị trường ôtô nhập khẩu.
Bài viết này chỉ xin nhắc đến những tác động của chính sách đối với thị trườngxe sang.
Có thể thấy rằng, hiện thị trường xe hơi hạng sang chính hãng tại Việt Nam đã cósự góp mặt khá đầy đủ các tên tuổi được ưa chuộng trên thế giới như Audi,Mercedes, BMW, Porsche hay Land Rover. Theo đánh giá, đây chính là những thươnghiệu có tiềm năng nhất khi thâm nhập thị trường và đương nhiên, đó cũng là lý dođể các doanh nghiệp nhanh chân hợp tác phân phối tại Việt Nam chứ không phải cácthương hiệu khác.
Và câu chuyện đặt ra ở đây là sau khi Thông tư 20 có hiệu lực với những thủ tụcbổ sung bị cho là “chẳng khác nào đánh đố”, các doanh nghiệp còn lại và doanhnghiệp mới đang muốn nhập khẩu ôtô sẽ tham gia thị trường thế nào? Phân phối xemang các thương hiệu hiện có thì gần như là bất khả thi bởi không có hãng xe(đặc biệt là hạng sang) nào cho phép có đến 2 nhà phân phối chính thức tại cùngmột thị trường.
 |
| Các loại xe hơi sang trọng ngày càng khó về Việt Nam (Ảnh: Doãn Khuê) |
Đến thời điểm này, bản thân các doanh nghiệp nhập khẩu ôtô cũng thừa nhận, việctham gia thị trường ôtô nhập khẩu nói chung và đặc biệt là thị trường xe sang kểtừ nay sẽ vô vàn khó khăn. Tất nhiên, trừ khi hàng rào kỹ thuật tại Thông tư 20được dỡ bỏ thì mọi chuyện sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Nếu như “hết đường” nhập khẩu các loại xe mà nhà sản xuất đang có đại diện chínhthức tại Việt Nam thì các doanh nghiệp buộc phải tìm cách hợp tác để nhập khẩucác loại xe khác. Song vấn đề lại nảy sinh ở chỗ là bắt tay với hãng nào, thươnghiệu gì?!
Như đã nhắc đến ở trên, thương hiệu nào được đánh giá là “ngon ăn” hoặc ít nhấtcó tiềm năng thì đã có doanh nghiệp khác nhanh chân hơn. Còn các thương hiệusiêu xe như Rolls Royce, Maybach, Ferrari, Lamborghini, Lotus, Bentley, AstonMartin hay Maserati… thì sao?
Tất nhiên là “còn cửa”, song như một vài doanhnhân chuyên nhập siêu xe cho biết, thì thuyết phục được các hãng xe vốn quá khótính này về tiềm năng thị trường Việt Nam để có được bản hợp đồng phân phốichính thức cũng chẳng khác nào dời non lấp bể.
Bởi thực tế, mỗi dòng xe các hãngnày sản xuất đều có số lượng hạn chế, bản thân các đại gia trên thế giới muốnđặt xe theo dạng sở hữu cá nhân cũng đều phải xếp hàng thì hà cớ gì phải lập nhàphân phối kèm theo cả mớ thủ tục. Mà không có thủ tục chính thức thì… miễn “vượtrào” Thông tư 20.
Vẫn còn các thương hiệu xe sang khác thông dụng hơn, tiềm năng hơn để có thể“động” đến như Acura, Lexus, Cadillac, Lincoln… Nhưng trước khi nghĩ đến cácthương hiệu này, doanh nghiệp chẳng còn cách nào khác là chờ các tập đoàn mẹ sởhữu những thương hiệu kể trên rút liên doanh hoặc đại diện của mình về nước. Đóchính là Honda (sở hữu Acura), Toyota (Lexus), GM (Cadillac) hay Ford (Lincoln).
Cũ cũng nan giải
Xe mới gặp khó là vậy, tình cảnh đối với xe đã qua sử dụng thậm chí còn bị đánhgiá là bi đát hơn.
Ngày 29/6, Thủ tướng đã ký Quyếtđịnh số 36/2011/QĐ-TTg điều chỉnhthuế suất và bổ sung cách tính mới đối với thuế nhập khẩu ôtô đã qua sử dụng.Theo đó, kể từ ngày 15/8/2011, thuế suất thuế nhập khẩu ôtô cũ sẽ được tính theo2 cách khác nhau với các mức khác nhau tùy theo số chỗ ngồi (kể cả lái xe) vàdung tích xi-lanh.
Điểm đáng chú ý là bên cạnh việc điều chỉnh tăng khá mạnh thuế tuyệt đối, một sốloại thuộc nhóm hàng ôtô đã qua sử dụng nhập khẩu sẽ chịu cách tính thuế mớitheo công thức cộng mức thuế suất thuế nhập khẩu của dòng xe mới tương đương vớimột khoản tiền được chốt sẵn. Cụ thể, ôtô chở người dưới 10 chỗ ngồi đã qua sửdụng có dung tích xi-lanh từ 1.5 lít đến dưới 2.5 lít được áp dụng công thức:Mức thuế nhập khẩu = X + 5.000 USD. Xe có dung tích xi-lanh từ 2.5 lít trở lênđược áp dụng công thức: Mức thuế nhập khẩu = X + 15.000 USD.
Chiếu theo cách tính mới, thuế nhập khẩu đối với các loại xe sang đã qua sử dụngcó dung tích xi-lanh trên dưới 5.0 lít sẽ vượt khá xa so với thuế suất thuế nhậpkhẩu xe mới cùng loại, thậm chí mức thuế đối với nhiều loại xe sẽ vượt mốc 100%.
Sở dĩ đối tượng xe sang được nhấn mạnh là bởi tại Việt Nam, ôtô cũ nhập khẩu chủyếu mang các thương hiệu hạng sang, siêu xe hoặc những dòng xe thuộc “hạng độc”.Khi mức thuế suất thuế đối với các loại xe “second-hand” này vượt qua và thậmchí cao hơn rất nhiều so với xe mới thì chẳng còn lý do gì để doanh nghiệp nhậpkhẩu xe cũ. Và khi thuế chồng lên thuế, giá xe đương nhiên bị đẩy lên cao thìkhông người dân nào dại dột mua xe cũ.
Theo lối tư duy đơn giản, nếu thuế xe cũ cao hơn xe mới thì hẳn nhiên, doanhnghiệp sẽ quay sang nhập khẩu xe mới. Song vấn đề lại nằm ở chỗ nhập khẩu xe mớicũng gần như “hết cửa” khi trước mắt là “hàng rào” Thông tư 20. Giống như câuchuyện hài hước về luật gia đình của cánh đàn ông là “điều 1: Vợ không bao giờsai. Điều 2: Nếu vợ sai thì xem lại Điều 1”.
Theo Đức Thọ
VnEconomy
