- Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
- Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
- Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
- Mục này không có nhuận bút.
Đặc sản trời cho mọc trên đá ở Tây Bắc, muốn ăn phải mang chày ra giã
Từ món ăn bình dị của đồng bào người Tày, người Thái ở vùng Tây Bắc, rêu suối đã được nâng tầm, trở thành thứ đặc sản "lạ tai, lạ mắt" hấp dẫn thực khách gần xa.
Nhắc đến ẩm thực Tây Bắc, người ta thường nghĩ tới các món ăn nổi tiếng như thịt gác bếp, cơm lam, măng rừng, lợn cắp nách,… Thế nhưng, ở vùng đất này còn xuất hiện một món ăn đặc biệt được ví như đặc sản "trời ban" mà ít người biết tới, đó chính là rêu suối.
Rêu suối là món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày hay xuất hiện trong những dịp lễ, Tết của đồng bào dân tộc Thái, Tày ở các tỉnh như Sơn La, Yên Bái, Hà Giang,... Ở mỗi nơi, rêu đá lại có hương vị và cách chế biến riêng nhưng vẫn là "thức quà" từ nhiên nhiên không chỉ bà con vùng Tây Bắc yêu thích mà còn "được lòng" cả thực khách gần xa.
Theo những người có kinh nghiệm, cần tránh thu hoạch rêu vào ngày rằm vì thời điểm này, ốc sẽ sinh sản và bám vào các đám rêu. Ảnh: Thơm Mỹ
Rêu mọc tự nhiên, bám quanh những tảng đá ở dưới suối, chỉ xuất hiện theo mùa, vào tầm cuối thu, đầu đông. Rêu có nhiều loại nhưng rêu mọc ở chỗ nước sạch, chảy xiết thì mới có thể ăn.
Người dân thường hái rêu ở khu vực suối có mực nước nông đến đầu gối. Chỗ nước sâu, nước tù thì rêu ít mọc, nếu có thì rêu cũng không được sạch vì dính nhiều sạn cát.
Chị Nguyễn Thị Lài (sinh sống tại huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái) cho biết, vài năm gần đây, cứ đến mùa lại ra suối thu hoạch rêu về ăn và đem bán.
"Nên hái ở những bãi rêu lớn bởi ở đó rêu vừa nhiều, vừa ngon. Khi vớt rêu phải đứng ở dưới suối rồi tiến dần lên trên, tránh làm đục nước. Vì nước đục sẽ khó nhìn thấy rêu và làm cát sạn dính vào rêu.
Rêu chỉ sống khoảng một tuần, tức là đến mùa rêu mọc được 3-4 ngày thì phải ra vớt ngay. Khi ấy rêu mọc tốt nhất và non. Nếu thu hoạch chậm thì rêu sẽ chuyển sang màu trắng và không dùng làm thức ăn được nữa", chị nói.
Quá trình sơ chế rêu cũng khá kỳ công. Ảnh: Hoàng Yên
Sau khi thu hoạch rêu từ suối, người dân thường dùng chày gỗ, khúc gỗ hoặc chuôi dao để đập rêu nhiều lần trên mặt tảng đá to, sạch hay trên mặt thớt cứng. Sau đó nhặt sạch rác, sỏi đá lẫn trong rêu rồi dùng rổ, rá để đãi sạch sạn cát. Cuối cùng là công đoạn "giặt rêu".
Rêu được thả vào những chậu nước lớn. Người dân dùng tay vò qua lại giống động tác giặt quần áo để giũ sạch những chất bẩn, nhớt còn sót lại nám ở rêu. "Giặt" qua nhiều lần nước xong, rêu được vắt ráo nước, túm lại thành từng nắm chắc nịch.
Rêu thu hoạch theo mùa nên ngoài chế biến ngay, người dân còn phơi khô rêu để ăn dần. Ảnh: Trần Huyền Châu
Ban đầu, người dân địa phương thường chỉ hái rêu suối về ăn, làm món rau cho các bữa cơm trong gia đình. Khi rêu được biết đến nhiều hơn bởi hương vị lạ miệng, người ta lại thu hoạch rêu đem ra chợ bán.
Rêu được nặn thành từng tảng hình tròn, nặng khoảng trên dưới 1kg với giá bán dao động từ 20.000 - 30.000 đồng/nắm tùy từng nơi.
Những tảng rêu tròn trịa, chắc nịch với màu xanh bắt mắt được bà con bày bán tại các khu chợ cóc ven đường thu hút sự chú ý của du khách. Ảnh: Phạm Huyền
Rêu là nguyên liệu làm nên nhiều món ăn ngon như rêu nướng, canh rêu, rêu xào tỏi, nộm rêu... Mỗi món lại có cách chế biến khác nhau, mang đến những hương vị đặc trưng riêng.
Với món canh rêu, rêu sau khi sơ chế sạch sẽ được cắt thành từng đoạn nhỏ, thả vào nước luộc gà hoặc xương hầm. Lúc chín tới, mùi rêu kết hợp với nước hầm tạo nên hương thơm hấp dẫn. Được thưởng thức bát canh rêu đá nóng hổi trong tiết trời se lạnh, thực khách mới cảm nhận được cái thú ẩm thực độc đáo nơi vùng cao Tây Bắc.
Với những mẻ rêu non, bà con dân tộc thường dùng để làm nộm. Rêu được làm sạch, cho vào chõ đồ cho chín tới rồi trộn cùng các gia vị như gừng, mùi, mắc khén, muối, mì chính. Người thích ăn cay có thể cho thêm ớt nướng giã nhỏ. Trộn đều tất cả là đã có ngay món nộm rêu thơm ngon, hấp dẫn.
Món rêu xào. Ảnh: Trần Huyền Châu
Rêu được chế biến thành nhiều món nhưng ngon nhất, đặc trưng nhất có lẽ vẫn là rêu nướng (hay còn gọi là rêu pho). Rêu được nêm nếm với các loại rau thơm và gia vị rồi gói vào lá chuối hoặc lá dong rồi kẹp tre, nướng trên bếp than hồng.
Khi nướng, không được để rêu quá gần ngọn lửa, tránh để rêu cháy, chảy gia vị ra ngoài hay dính tro bếp. Thỉnh thoảng phải xoay chiều gói rêu để các mặt đều được tiếp xúc đủ lửa, giúp rêu bên trong chín đều. Khi phần vỏ hơi cháy xém là rêu chín, dậy mùi thơm phức. Rêu nướng được dùng để ăn ngay khi nóng hoặc ăn kèm với cá suối nướng, thịt lợn, thịt gà,...
Anh Trần Huy (đến từ Hà Nội) vẫn không quên cảm giác lần đầu tiên được thưởng thức các món ăn chế biến từ rêu suối khi tới du lịch Yên Bái. "Khi chín, rêu không còn giữ được màu xanh lá lạ mắt nhưng ăn rất lạ miệng, có vị thơm ngon.
Rêu mềm, có hương vị riêng, bùi bùi, thoang thoảng cả vị của nước suối, ăn một lần vẫn nhớ mãi. Tôi thích nhất món nộm rêu. Tôi cũng mua vài cân rêu về làm quà cho cả nhà, ai ăn cũng khen ngon và thích thú", anh nói.
May mắn được thưởng thức rêu nướng ở Hà Giang 2 năm trước, chị Phạm Thu Nga (đến từ Hải Phòng) "phải lòng" món đặc sản này ngay từ lần đầu. "Có những lần thèm rêu nướng quá, tôi lại bắt xe khách lên Hà Giang chơi vài ngày để được thưởng thức hương vị của món ăn này.
Những gói rêu nóng hổi, vừa mở ra đã nức mùi thơm từ các loại nguyên liệu hòa trộn với nhau. Vị rêu rất lạ, kèm với mùi thơm hạt dổi, chút cay cay của hạt tiêu rừng càng làm món ăn thêm đậm vị hơn", chị Nga bày tỏ.
Từ món ăn bình dị của đồng bào dân tộc Thái, Tày ở Tây Bắc, rêu suối trở thành đặc sản lạ miệng hấp dẫn thực khách mọi nơi. Trong hình là món rêu nướng. Ảnh: Hoàng Hằng
Theo lời của bà con dân tộc vùng Tây Bắc, các món ăn từ rêu không chỉ hấp dẫn bởi hương vị đặc biệt mà còn có tác dụng chữa bệnh như giúp lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt, ổn định huyết áp và tăng cường sức đề kháng.
Còn theo kinh nghiệm dân gian, rêu có tính thanh mát nên có thể trị mụn nhọt, sốt rét, phòng hàn. Rêu chủ yếu là chất xơ, có tác dụng giảm mỡ trong máu, thích hợp cho những người muốn giảm cân.
Theo Dân Trí
-
Mua sắm9 giờ trướcGiá vàng hôm nay 20/4/2024 trên thị trường quốc tế giảm nhẹ do xung đột giữa Israel và Iran hạ nhiệt. Tuy nhiên, kim loại quý này vẫn bị chi phối bởi tình hình địa chính trị tại Trung Đông.
-
Mua sắm21 giờ trướcThoạt nhìn, loại quả này giống quả mít non nhưng lại không có hạt, thịt dày, có thể chế biến được nhiều món ngon khiến nhiều người tò mò mua về ăn thử.
-
Mua sắm1 ngày trướcQuyết định không mua nhà nữa hoặc chuyển hướng tìm ở khu vực xa trung tâm hơn để kỳ vọng giá nhà sẽ rẻ, phù hợp với tài chính… đang là lựa chọn của không ít người.
-
Mua sắm1 ngày trước“Cách đây 2 năm, đã có người đến trả giá gần 6 tỷ đồng mua con bò này để đưa vào khu du lịch phục vụ khách thăm quan nhưng tôi không bán”.
-
Mua sắm1 ngày trướcGiá vàng hôm nay 19/4/2024 trên thị trường thế giới tăng dữ dội, vượt 2.400 USD/ounce. Tuy nhiên, giá vàng SJC trong nước đi ngược chiều, lại giảm 300.000 đồng, mất mốc 84 triệu đồng/lượng.
-
Mua sắm1 ngày trướcĐể ứng phó với những tình huống mất điện trong mùa nắng nóng sắp tới, người dân Hà Nội chủ động tìm mua quạt tích điện sớm khiến thị trường đồ điện này đã sôi động trở lại dù chỉ mới chớm hè.
-
Mua sắm2 ngày trướcĐấu thầu vàng miếng là giải pháp cần thiết để tạo nguồn cung nhanh nhất cho vàng miếng SJC. Tuy nhiên, chuyên gia cũng lưu ý rằng biện pháp này chỉ giải quyết được vấn đề cung - cầu trong ngắn hạn.
-
Mua sắm2 ngày trướcGiá cà phê vẫn tăng không ngừng nghỉ, lên đỉnh cao lịch sử khi cả thế giới phụ thuộc vào nguồn cung từ Việt Nam. Nhờ đó, nông dân trúng đậm, có hộ thu tiền tỷ, tậu ngay ô tô mới.
-
Mua sắm2 ngày trướcTừ 15h hôm nay 17/4, giá xăng E5 RON92 tăng 378 đồng/lít, xăng RON95 tăng 416 đồng/lít, trong khi đó giá các mặt hàng dầu tăng, giảm tùy loại.
-
Mua sắm3 ngày trướcTheo nhiều thương lái, giá nho Ninh Thuận năm nay nói chung giảm sâu, lên đến 30% so với năm ngoái.
-
Mua sắm3 ngày trướcChu Thanh Huyền bỏ ra hơn 500 nghìn để mua một hộp gồm 6 trái lạ này về thưởng thức. Thế nhưng mùi vị lại khiến cô khá thất vọng.
-
Mua sắm3 ngày trướcGiá USD tại các ngân hàng đã tăng hơn 1.000 đồng kể từ đầu năm, tương đương tăng 4,2 - 4,3%.
-
Mua sắm3 ngày trướcTheo Tổng cục Thống kê, nhóm hộ giàu nhất (gồm 20% dân số giàu nhất) có thu nhập bình quân đạt 10,23 triệu đồng/người/tháng năm 2022, cao gấp 7,6 lần so với nhóm hộ nghèo nhất.
-
Mua sắm3 ngày trướcGiá vàng hôm nay 17/4/2024 trên thế giới vẫn trên đà tăng mạnh trong bối cảnh giá kim loại quý đang ở vùng đỉnh lịch sử. Giá vàng SJC trong nước vẫn chờ tin đấu thầu vàng nên chỉ tăng nhẹ, lên 83,8 triệu đồng/lượng.