Rao bán ong đất với giá 550.000 đồng/kg, chị Thành (trú tại Hà Giang) cho biết, đây là loại ong có thân màu đen, đầu và đuôi màu vàng, làm tổ dưới đất và trong thân cây mục nên gọi là ong đất.
“Ong đất có tác dụng như ong mật, ngâm rượu để trừ phong, giải độc, sát trùng, chữa bệnh xương khớp cực kỳ hiệu quả. Ngoài ra có thể dùng để ngâm rượu giúp tăng cường sinh lực, bồi bổ cho người thể trạng yếu”, chị Thành quảng cáo.
Những con ong đất đen sì được nhiều người săn lùng về ngâm rượu tẩm bổ.
Theo chị Thành, khách muốn mua ong thường phải đặt trước, khi nào người dân đi bắt được mới có để trả hàng. Ong đất về đến đâu được chị bán hết đến đó.
Không chỉ chị Thành, hàng loạt các tiểu thương “chợ mạng” chuyên bán các đặc sản miền núi cũng rao bán ong đất như một loại “thần dược” cho bệnh khớp với vô vàn công dụng.
Cho rằng rượu ong đất rất tốt cho sức khỏe, đặc biệt là tăng cường sinh lực, nhiều người không ngại bỏ ra cả triệu đồng về ngâm rượu. Ngay trong các nhà hàng, quán ăn rượu ngâm ong cũng được nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên, nếu không biết ngâm và sử dụng thì rượu ong đất thì rất dễ gây ngộ độc.
Đây là loài ong kịch độc, độc nhất trong các loại ong rừng.
Hơn 10 năm làm nghề săn ong rừng, anh Hà Xuân Thanh (trú tại Bắc Kạn) cho biết, ong đất hay còn gọi là ong dế, được coi là loại ong “tiệt độc” tức là độc nhất. Người nào sức khỏe yếu, chỉ cần 1 con ong đốt là có thể hoa mắt chóng mặt, toàn thân đau nhức, nổi cục to ở chỗ đốt.
“Thợ săn ong như chúng tôi gọi loài ong này là vua ong, chỉ những nơi núi cao nhất giáp Lào hoặc Tây Bắc mới có. Mỗi tổ ong có thể nặng 30-40kg nên ở Mỹ họ gọi là ong đất khổng lồ châu Á”, anh Thanh nhấn mạnh.
Theo anh Thanh, khi phát hiện tổ ong đất, muốn bắt ong trưởng thành thì phải mặc quần áo bảo hộ cẩn thận, dùng ống tre dài, 1 đầu cho vào tổ ong, 1 đầu buộc sẵn bao lưới hoặc bao tải rồi hun khói cho ong bay ra tán loạn.
Tổ ong đất nhìn như ụ mối, xung quanh có những con ong trưởng thành ra vào.
Tuy nhiên, những người mưu sinh bằng nghề bám rừng săn ong như anh thì chỉ lấy nhộng hoặc mật, để lại ong trưởng thành tiếp tục xây tổ cho mùa sau chứ không bắt hết. Tuy nhiên, trừ ong chúa và ong đực, những con ong thợ cũng sẽ chỉ sống được 1 mùa, đến mùa đông, không chịu được lạnh chúng cũng sẽ chết hết.
Nói về công dụng của ong đất, anh Thanh cho rằng, theo kinh nghiệm dân gian thì ong đất ngâm rượu dùng để xoa bóp, chữa thấp khớp, cảm, gió còn tác dụng tăng cường sinh lực cho nam giới và bồi bổ sức khỏe thì chưa được kiểm chứng.
“Muốn ngâm rượu ong đất để uống phải rang cháy mới ngâm, hoặc rửa sạch, dùng vải xô nhiều lớp để lọc lông tơ vì lông tơ của ong rất sắc nhọn và độc. Hơn nữa, phải hạ thổ ít nhất 100 ngày mới uống, nếu không sử dụng đúng cách rất dễ bị dị ứng và ngộ độc”, anh Thanh cho hay.
Ong đất là loại "tiệt độc" với rất nhiều lông tơ sắc nhọn, muốn ngâm rượu uống phải rang cháy hoặc lọc bằng nhiều lớp vải xô.
Theo BS.TTND Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam, trong dân gian thường ngâm các con ong trưởng thành hoặc ngâm cùng với ấu trùng và nhộng của chúng trong rượu trắng để làm rượu thuốc có tác dụng bồi bổ sức khoẻ.
Tuy nhiên, theo BS Hướng, rượu ong đất không bổ béo, không tác dụng như lời đồn. “Mọi người không nên dùng rượu ong đất vì ong đất nọc quá độc, uống vào sẽ gây hại cho gan, thận, dị ứng, mẩn ngứa...”, BS Hướng cho hay.
Theo Dân Việt
