Washington hôm quacho biết họ lo ngại vì những căng thẳng do bất đồng xung quanh biên giới trênBiển Đông và kêu gọi một giải pháp hoà bình cho cuộc khủng hoảng tại đây.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho biết:"Chúng tôi đang lo ngại vì các thông tin về tình hình biển Hoa Nam (Biển Đông)và tin rằng chúng chỉ làm gia tăng căng thẳng mà không giúp gì cho hoà bình vàan ninh khu vực. Chúng tôi ủng hộ một tiến trình ngoại giao chung và kêu gọi tấtcả các bên tuyên bố chủ quyền, cả trên đất liền và trên biển, phải tuân theoluật pháp quốc tế".
Ông Toner còn nhấnmạnh rằng Mỹ và cộng đồng quốc tế nói chung chia sẻ lợi ích trong việc duy trìan ninh hàng hải trong khu vực Biển Đông, ủng hộ tự do đi lại, phát triển kinhtế và tuân thủ luật pháp quốc tế. "Chúng tôi không ủng hộ bất cứ điều gì làm giatăng căng thẳng và chúng tôi không nghĩ điều đó là có ích", AFP dẫn lờiphát ngôn viên Mỹ nói thêm.
 |
| Tàu sân bay USS Carl Vinson của Mỹ (phải) cùng tàu hộ tống thăm cảng Manila, Philippines tháng trước. Ảnh: AP. |
Washingtoncũng nêu rõ những điều cần cho Biển Đông hiện nay là một tiến trình ngoạigiao chung, một tiến trình hoà bình để giải quyết hàng loạt bất đồng về chủquyền biển và hải đảo. Mỹ cũng cho rằng việc phô trương lực lượng hay nhữnghành động tương tự sẽ chỉ làm tình hình căng thẳng tăng lên.
Trước đó tuầntrước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cảnh báo xung đột có thể xảy ra tạiBiển Đông nếu các nước cùng tuyên bố chủ quyền không lập ra được một cơ chế đểdàn xếp bất đồng một cách hoà bình. Cảnh báo này được đưa ra trong bối cảnhForeign Policy nhận định Washington đang chuyển trọng tâm chiến lược sangĐông Nam Á vì tầm quan trọng ngày càng lớn về quân sự, ngoại giao lẫn thương mạicủa khu vực này.
Đô đốc RobertWillard, tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ thì tuyên bố tại Malaysia hồiđầu tháng này: "Mỹ không đứng về bên nào trong một cuộc tranh chấp. Đây là mộtcam kết chắc chắn để cho thấy rằng các bên liên quan tới tranh chấp cần phảicùng nhau giải quyết vấn đề một cách hòa bình và thông qua đối thoại, chứ khôngphải bằng những va chạm trên biển hoặc trên không".
Nước đang giữquyền chủ tịch ASEAN là Indonesia cũng kêu gọi các bên tại Biển Đông "hạ nhiệt",hành xử bình tĩnh và nhanh chóng đưa ra bộ quy tắc ứng xử có tình ràng buộc đểlàm cơ sở giải quyết các bất đồng. "Tình trạng gia tăng các sự cố trên ở BiểnĐông cho thấy tầm quan trọng của việc Trung Quốc và ASEAN ngay lập tức đưa raquy định về việc thực thi Tuyên bố của các bên về ứng xử trên Biển Đông (DOC)",phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Indonesia Michael Tene nói.
Bắc Kinh đangmuốn dọn đường
Trong khi đó, một mặt Trung Quốc liên tục khẳng địnhhọ cam kết duy trì hoà bình ở Biển Đông, nhưng mặt khác lại tìm mọi cách gây hấnvới các nước láng giềng trong khu vực bằng những vụ xâm phạm chủ quyền và pháhoại. Trong nửa tháng qua, các tàu của Trung Quốc liên tiếp gây rối khắp vùngBiển Đông, làm gia tăng căng thẳng đột ngột với cả Việt Nam và Philippines.
Điển hình là hai vụ Trung Quốc cho tàu hải giám, ngưchính và dùng cả tàu đánh cá dân sự để thâm nhập sâu vào vùng chủ quyền biển 200hải lý của Việt Nam để tấn công phá hoại hai tàu thăm dò dầu khí của Việt Nam làBình Minh 02 ngày 26/5 và Viking II ngày 9/6. Bắc Kinh cũng áp dụng chiêu phárối tương tự đối với một nước ASEAN khác là Philippines, khiến nước này đưa vấnđề lên Liên Hợp Quốc.
Ngay sau mỗi vụ gây rối và phá hoại, Bắc Kinh lạilên tiếng tố ngược lại Việt Nam và Philippines đã hoạt động trong vùng biển chủquyền của họ, nhằm đánh lừa dư luận bên ngoài hiểu nhầm về một khu vực không cótranh chấp thành khu vực có tranh chấp trên biển. Giới phân tích nhận định tấtcả các hành động xâm phạm chủ quyền rõ ràng của phía Trung Quốc đã được tínhtoán kỹ lưỡng, nhằm dọn đường cho Bắc Kinh nhảy vào khai thác dầu khí tại BiểnĐông.
Biển Đông là mộtkhu vực rộng hơn 2 triệu km vuông, được cho là có trữ lượng tài nguyên dồi dào,trong đó dầu mỏ ước tính có đến 17,7 tỷ tấn, đứng thứ tư về trữ lượng trên thếgiới. Trung Quốc luôn thể hiện rằng họ đồng ý khai thác dầu chung với các nướccó tranh chấp, nhưng quan điểm này được giới quan sát bình luận là cách để TrungQuốc lợi dụng khai thác ở nơi thuộc chủ quyền của nước khác.
Theo Đình Nguyễn
Vnexpress
