Lãi suất cho vay sẽ hạ dầntheo định hướng của Chính phủ, nhưng không cào bằng, cần có một khoảng thời giannhất định và căn theo lạm phát.
Đó là những thông tin cơ bản từtổng giám đốc một số ngân hàng thương mại lớn khi trao đổi với chúng tôi về khảnăng thực hiện định hướng giảm dần lãi suất cho vay VND mà Chính phủ đưa ra,cũng như Ngân hàng Nhà nước đang vận động.
Cụ thể, tại phiên họp thường kỳ tháng 3 vừa qua, Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhànước xem xét để tạo điều kiện giảm dần mặt bằng lãi suất trong thời gian tới. Cơquan này cũng vừa ban hành chỉ thị tới các ngân hàng thương mại, trong đó mộtnội dung chính đề cập đến yêu cầu thực hiện định hướng chỉ đạo của Chính phủ.
Định hướng trên được đưa ra sau khi dữ liệu báo cáo cho thấy tín dụng trong quý1/2010 tăng trưởng chậm, đặc biệt là tín dụng bằng VND. Mặt khác, sau một thángtriển khai cơ chế lãi suất thỏa thuận đối với các khoản vay trung và dài hạn,lãi suất trên thị trường quá cao, có từ 16% - 18%, ảnh hưởng đến hoạt động sảnxuất kinh doanh của doanh nghiệp…
Để thực hiện định hướng trên, Ngân hàng Nhà nước cũng đã bắt đầu có động tháinới lỏng dần chính sách tiền tệ, qua hỗ trợ vốn cho hệ thống bằng việc tăngcường hoạt động của thị trường mở.
Cuối tuần qua, một số nguồn tin đã đề cập đến việc các ngân hàng thương mại đangtìm tiếng nói chung để thống nhất hạ lãi suất cho vay VND. Nhưng qua trao đổivới lãnh đạo một số ngân hàng lớn, điều này không dễ triển khai nhanh và khôngcó chuyện cào bằng.
Trả lời chúng tôi, ông Nguyễn Phước Thanh, Tổng giám đốc Ngân hàng Ngoại thươngViệt Nam (Vietcombank), cho biết, hiện nay hoạt động cho vay tại Vietcombankđang được đẩy mạnh với lãi suất bình quân ở khoảng 14% - 14,5%/năm.
“Thực hiện chủ trương của Chính phủ, lãi suất cho vay bằng VND đối với kháchhàng doanh nghiệp tại Vietcombank mức tối đa sẽ chỉ khoảng 14,5%/năm. Với nhữngdự án hiệu quả, với những khách hàng, dự án thuộc diện ưu đãi, chúng tôi có thểáp lãi suất thấp hơn mức tối đa đó”, ông Thanh cho biết.
| |
| Có ý kiến cho rằng, nếu tình trạng lãi suất cho vay 17% - 18% kéo dài sẽ gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, theo đó nhu cầu vay sẽ hạn chế và lãi suất sẽ giảm |
Trong khi đó, ông Nguyễn Đức Vinh, Tổng giám đốcNgân hàng Kỹ thương Việt Nam (Techcombank), đưara quan điểm rằng khó có thể áp một mức tối đachung cho các khoản vay, các đối tượng vay vốn.
Hiện Techcombank đang xem xét lại hệ thống kháchhàng, cơ cấu các sản phẩm tín dụng để cân nhắcchính sách lãi suất. Sự cân nhắc này sẽ dựa trêncơ sở uy tín của khách hàng vay vốn, sự hiệu quảcủa các dự án vay vốn và theo các loại hình tíndụng cụ thể.
“Chúng tôi sẽ áp dụng lãi suất cho vay theo từngloại hình sau khi xem xét những nội dung đó. Sẽcó những khoản vay lãi suất thấp, nhưng cũng cónhững khoản cao theo mức độ rủi ro. Tôi cho rằnghạ lãi suất cho vay xuống khoảng 15%/năm cũng làhợp lý, để bù đắp chi phí hoạt động, cân đối lãisuất huy động vốn của ngân hàng”, ông Vinh nói.
Ngoài ra, ông Vinh cũng cho rằng việc giảm mạnhlãi suất cho vay đối với các khoản vay trung vàdài hạn cũng khó triển khai ngay, bởi nguồn vốntập trung cho vay loại này hiện đang hạn chế.
Còn theo nhận định của ông Trương Văn Phước,Tổng giám đốc Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt Nam(Eximbank), xu hướng giảm lãi suất sau khi thựchiện cơ chế thỏa thuận đang định hình.
Thực tế, thời gian qua lãi suất cho vay trung vàdài hạn có từ 16% - 18%/năm. Theo ông Phước,nhiều doanh nghiệp vẫn phải chấp nhận những mứclãi suất cao này do yêu cầu phải triển khai cácdự án sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, khoảng mộttháng trở lại đây, doanh nghiệp bắt đầu “ngánngại” những mức chi phí cao đó.
Ông Phước phân tích: “Lãi suất cho vay 17% - 18%về lâu dài thì rất khó khăn cho hoạt động củacác doanh nghiệp. Ngân hàng cũng cần doanhnghiệp. Hai bên cùng cộng sinh. Và khi lâu dàihọ không chấp nhận lãi suất cao đó, họ có quyềnkhông vay mà, thì nhu cầu vay vốn sẽ thấp và lãisuất sẽ dần giảm xuống”.
Nhưng sẽ xuống đến mức nào? Tổng giám đốcEximbank cho rằng khó có thể xuống nhanh ngay,bởi thực tế chi phí huy động đầu vào của cácngân hàng vẫn còn khá cao. Mặt khác, một yếu tốquan trọng là cần căn cứ theo tình hình lạm pháttrong thời gian tới. Và nếu lạm phát ổn định,khoảng 7% trong năm nay, thì lãi suất cho vaytrong thời gian tới chỉ khoảng 14%/năm.
Bên cạnh lạm phát, lãi suất cho vay của ngânhàng cũng phục thuộc vào diễn biến cung - cầuvốn của thị trường, theo ảnh hưởng của chínhsách tiền tệ, cụ thể là cung vốn cho thị trường,thanh khoản của hệ thống ngân hàng.
“Điều quan trọng là Chính phủ đã có chủ trương,cơ chế lãi suất thỏa thuận đã được triển khai,và tới đây là cho cả các khoản vay ngắn hạn.Theo đó, trong một vài tháng tới, lãi suất chovay ngắn hạn có thể dao động từ 14% - 14,5%/năm,trung và dài hạn có thể từ 15% - 15,5%/năm nếulạm phát thuận lợi. Tuy nhiên còn tùy thuộc vàocác khối ngân hàng, bởi có sự khác nhau giữakhối quốc doanh và cổ phần”, ông Phước dự tính.
Sự khác nhau đó có thể thấy ở điển hình áp lựclợi nhuận đối với các ngân hàng cổ phần. Một sốý kiến cho rằng, ngân hàng cổ phần sẵn sàng đồngthuận hạ lãi suất để chia sẻ khó khăn với doanhnghiệp vay vốn. Nhưng, ngược lại, họ cũng chịuràng buộc lợi nhuận và lợi ích của cổ đông. Mộttính toán tương đối cho thấy, chỉ khi đảm bảo tỷlệ lãi biên từ 2,5% - 3% thì ngân hàng cổ phầnmới đáp ứng được tỷ lệ cổ tức gần với lãi suấttiết kiệm hiện nay.
Tất nhiên, xu hướng đang thể hiện là nhiều ngânhàng đang tăng cường nguồn thu từ dịch vụ thayvì lệ thuộc từ tín dụng. Thực tế, kết quả kinhdoanh quý 1/2010 một số ngân hàng vừa công bốcho thấy tỷ trọng thu từ tín dụng rất thấp,quanh 20%. Và năm nay, kế hoạch tăng trưởng tíndụng của nhiều ngân hàng chỉ dự kiến từ 20% -25%, thay vì phổ biến trên 30%, thậm chí tới 50%như từng đặt ra trong năm 2009.
Theo Minh Đức
