Ngày càng nhiều người nhận ra rằng vitamin D là một loại vitamin tan trong chất béo cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe con người. Nó không chỉ thúc đẩy hấp thu canxi, tốt cho sức khỏe xương, mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc tăng cường miễn dịch, cải thiện chuyển hóa và hỗ trợ tổng hợp hormone.
Nhiều nghiên cứu gần đây cũng phát hiện vitamin D có tác dụng phòng ngừa tiểu đường, giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp nặng, cải thiện tình trạng viêm mãn tính, giảm nguy cơ bệnh tim mạch và ung thư. Một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí quốc tế uy tín International Journal of Cancer (IJC) còn tiết lộ công dụng "bảo vệ gan" mới của vitamin D.
1. Gan - Cơ quan quan trọng dễ bị tổn thương
Gan là cơ quan chuyển hóa và tiêu hóa quan trọng, đồng thời đóng vai trò như một bộ lọc giúp phân hủy chất độc và làm sạch máu. Có thể nói, sức khỏe gan liên quan mật thiết đến sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, do đảm nhận nhiều chức năng sinh lý phức tạp, gan cũng là một trong những cơ quan dễ gặp vấn đề nhất, đặc biệt là các bệnh mãn tính như gan nhiễm mỡ không do rượu, xơ gan, viêm gan và ung thư gan. Những bệnh này có thể tiến triển dần thành xơ gan, ung thư biểu mô tế bào gan, thậm chí suy gan đe dọa tính mạng.
2. Nghiên cứu mới: Vitamin D giảm đáng kể nguy cơ bệnh gan
Nghiên cứu do nhóm khoa học từ Đại học Y khoa Đồng Tế, Đại học Hoa Trung thực hiện, đánh giá mối liên hệ giữa nồng độ vitamin D trong huyết thanh và các bệnh liên quan đến gan. Kết quả cho thấy, duy trì đủ nồng độ 25-hydroxyvitamin D (25(OH)D) trong huyết thanh giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc nhiều bệnh gan mãn tính.
Đây là nghiên cứu quan sát dựa trên dữ liệu từ Ngân hàng sinh học Anh, với 401.551 người tham gia độ tuổi 37–73, không mắc bệnh gan mãn tính khi bắt đầu nghiên cứu. Các nhà khoa học đo nồng độ 25(OH)D, đồng thời đánh giá ái lực của protein gắn vitamin D và hoạt tính thụ thể vitamin D.
Kết quả xét nghiệm cho thấy: 12% người tham gia thiếu vitamin D (nồng độ 25(OH)D <25 nmol/L); 42% thiếu hụt nhẹ (25–50 nmol/L); 46% đạt mức đủ (>50 nmol/L)
Tiếp theo, các nhà nghiên cứu đã theo dõi hơn 400.000 người tham gia trong trung bình 15 năm, trong thời gian đó có tổng cộng 4.404 trường hợp mắc bệnh gan nhiễm mỡ, 1.989 trường hợp mắc bệnh xơ gan và 480 trường hợp mắc bệnh ung thư gan.
Kết quả đánh giá cho thấy, so với người có nồng độ vitamin D trong huyết thanh thấp và thiếu hụt vitamin D, người có nồng độ vitamin D đầy đủ có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ thấp hơn 30%, nguy cơ mắc bệnh xơ gan thấp hơn 57% và nguy cơ mắc bệnh ung thư gan thấp hơn 35%.
Ngoài ba vấn đề lớn về gan nêu trên, những người có đủ vitamin D cũng có nguy cơ mắc các bệnh gan mãn tính khác thấp hơn, bao gồm xơ gan do rượu, xơ gan...
3. Cơ chế bảo vệ gan của vitamin D
Mặc dù cơ chế chính xác chưa được làm rõ hoàn toàn, các nhà nghiên cứu cho rằng vitamin D góp phần cải thiện đề kháng insulin và chuyển hóa đường, từ đó bảo vệ gan. Ngoài ra, vitamin D còn đóng vai trò quan trọng trong việc chống viêm mãn tính, ức chế sự tăng sinh tế bào ung thư và gây apoptosis tế bào ung thư. Do đó, bổ sung vitamin D cũng có thể mang lại lợi ích đáng kể trong việc giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư liên quan đến gan.
4. Khuyến nghị bổ sung vitamin D hiệu quả
Kiểm tra nồng độ 25(OH)D: Đặc biệt quan trọng với người trung niên và cao tuổi để xác định tình trạng thiếu hụt.
Tăng cường thực phẩm giàu vitamin D: Cá béo, lòng đỏ trứng, nấm, gan động vật.
Phơi nắng hợp lý: Ánh nắng buổi sáng giúp da tổng hợp vitamin D.
Dùng thực phẩm chức năng khi cần:
Liều thông thường không vượt quá 4.000 IU/ngày.
Người có thụ thể vitamin D kém hấp thu có thể dùng dạng hoạt tính.
Kết hợp với chất béo lành mạnh: Dầu ô liu, quả bơ, hạt giúp tăng hấp thu.
Bổ sung magie và vitamin K2:
Magie có trong rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt giúp kích hoạt vitamin D.
Vitamin K2 ngăn ngừa lắng đọng canxi trong mạch máu khi dùng liều cao.
Theo dõi định kỳ: Xét nghiệm lại sau 3–6 tháng để điều chỉnh liều.
Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính tham khảo, không thay thế tư vấn y tế. Đọc giả nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung.
Theo Thương trường
https://thuongtruong.com.vn/news/nghien-cuu-moi-bo-sung-du-vitamin-d-co-the-giam-35-nguy-co-ung-thu-gan-57-nguy-co-xo-gan-144464.html
