
"Bác sĩ ơi, gần đây tôi luôn cảm thấy mệt mỏi, đặc biệt là sáng ngủ dậy, vùng mắt hơi sưng, đi tiểu cũng không bình thường, liệu có phải thận của tôi có vấn đề không?" - Một bệnh nhân nam trung niên lo lắng hỏi bác sĩ sau khi khám sức khỏe.
Bác sĩ nghe xong, suy nghĩ một lúc rồi trả lời: "Triệu chứng này thực sự có thể liên quan đến sức khỏe của thận. Khi thận gặp vấn đề, nó sẽ ảnh hưởng đến việc đi tiểu, sắc mặt và tình trạng cơ thể vào buổi sáng."
Triệu chứng của bệnh nhân này không hiếm gặp trong xã hội hiện đại. Nhiều người thường không quan tâm đúng mức đến sức khỏe thận cho đến khi cơ thể xuất hiện những dấu hiệu bất thường.
Thực tế, thận đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Dù không nổi bật như tim hay não, thận chính là "bộ lọc" của cơ thể, chịu trách nhiệm loại bỏ chất thải trong máu, cân bằng điện giải, điều hòa huyết áp và nhiều chức năng thiết yếu khác.
Vấn đề về thận thường diễn biến âm thầm, giai đoạn đầu có thể không có triệu chứng rõ ràng hoặc rất dễ bị bỏ qua. Vậy làm thế nào để nhận biết sớm thận có khỏe mạnh hay không? Thông thường, người có thận khỏe sẽ có những "đặc điểm chung" dễ nhận biết sau đây.
1. Đi tiểu bình thường
Một trong những chức năng chính của thận là điều tiết nước và điện giải trong cơ thể thông qua việc sản xuất nước tiểu để đào thải chất cặn bã. Nếu thận khỏe, việc đi tiểu sẽ diễn ra bình thường là tần suất hợp lý, nước tiểu trong, không có mùi lạ.
Ngược lại, khi thận yếu, quá trình bài tiết nước tiểu thường thay đổi bất thường như: Tiểu quá nhiều hoặc quá ít; Nước tiểu vàng đậm, đục, có bọt hoặc lẫn máu. Đây đều là dấu hiệu cảnh báo thận đang gặp vấn đề.
Ở người khỏe mạnh, số lần đi tiểu trung bình khoảng 6–8 lần/ngày, mỗi lần khoảng 200–300 ml (tùy lượng nước uống). Nếu bạn thường xuyên buồn tiểu, tiểu đêm nhiều lần, có thể là dấu hiệu của bệnh thận hoặc đường tiết niệu.

Cảnh báo đặc biệt:
Nước tiểu màu vàng sẫm như nước trà đặc hoặc đục: Thận có thể đang quá tải hoặc bị tổn thương.
Nước tiểu có bọt: Thường do dư thừa protein, dấu hiệu suy giảm chức năng thận.
Tiểu ra máu: Có thể do nhiễm trùng, sỏi thận hoặc tổn thương khác. Cần đi khám ngay nếu gặp tình trạng này.
2. Sắc mặt hồng hào
Thận khỏe mạnh giúp sản xuất đủ hormone erythropoietin (EPO) kích thích tủy xương tạo hồng cầu, đảm bảo quá trình vận chuyển oxy đến các mô. Nhờ đó, da dẻ sẽ hồng hào, tràn đầy sức sống.
Ngược lại, nếu thận suy yếu, cơ thể thiếu hụt EPO dẫn đến thiếu máu, khiến da xanh xao, nhợt nhạt. Đặc biệt ở người cao tuổi, tiểu đường hoặc cao huyết áp, tình trạng này càng rõ rệt, kèm theo mệt mỏi kéo dài.
Ngoài ra, thận yếu khiến độc tố tích tụ trong máu, làm da sạm màu, xuất hiện nám, khô ráp và thiếu sức sống.

3. Sáng ngủ dậy không bị phù nề
Thận khỏe sẽ điều hòa lượng nước trong cơ thể hiệu quả, nên bạn sẽ không bị sưng mặt hay phù chân tay khi thức dậy. Nếu thận hoạt động kém, nước và muối sẽ ứ đọng lại, gây phù mí mắt, mặt hoặc tay chân, đặc biệt rõ vào buổi sáng sau khi ngủ.
Lưu ý quan trọng:
Phù do thận thường đi kèm giảm lượng nước tiểu, tăng cân bất thường.
Người có tiền sử cao huyết áp, tiểu đường cần đặc biệt theo dõi triệu chứng này.

Phòng bệnh hơn chữa bệnh:
Ăn nhạt, hạn chế đồ dầu mỡ, tăng cường rau xanh và trái cây.
Uống đủ nước (1.5–2 lít/ngày, tùy cân nặng và hoạt động).
Tập thể dục đều đặn để tăng cường lưu thông máu.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có bệnh nền như tiểu đường, huyết áp cao.
* Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo, không thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu có triệu chứng bất thường, vui lòng thăm khám bác sĩ chuyên khoa!

Theo Thương trường