Chúng tôi đãcó cuộc trao đổi với ông Nguyễn Quốc Cường - chủ tịch Hội Nông dân VN - về vấnđề này. Ông Cường nói:
- Để người nông dân bán lúa có lãi 30-40%, nhất là người nông dân ở đồng bằngsông Cửu Long, phải có giải pháp về tiêu thụ nông sản chứ không thể chỉ với 1-2biện pháp đơn thuần. Ở đây liên quan đến giá cả thị trường, sự cạnh tranh bênngoài, vì hiện nay chủ yếu doanh nghiệp mua lúa để xuất khẩu nên phụ thuộc vàogiá cả bên ngoài.
 |
| Một nắng hai sương nhưng người nông dân làm lúa chưa được bảo đảm lãi 30% như báo cáo Chính phủ trình Quốc hội (Ảnh: Đức Vịnh) |
- Đại biểu Danh Út (Kiên Giang) cho biết theo phản ảnh của bà con nông dân, giásàn mua lúa hàng hóa hiện nay đang áp dụng là 4.000 đồng/kg, giá mua này khôngthể đảm bảo lãi 30%?
- Muốn người sản xuất lúa có lãi 30% trở lên thì giá mua phải cao hơn giá muahiện nay. Đúng là ở thời điểm này giá mua 4.000 đồng/kg không thể đảm bảo có lãitrên 30%, bởi vì ở ta chi phí sản xuất lúa khá lớn, mà phương pháp thu hoạch cònyếu tố thủ công nên thất thoát lớn. Đó là chưa kể đến ảnh hưởng của thời tiết,độ rủi ro cao.
- Vậy theo ông, cần làm gì để bảo đảm cho người sản xuất lúa có lãi tối thiểu30%?
- Khi nói lãi 30% cũng chỉ mới tính đến các chi phí thông thường như giống,thuốc trừ sâu, lao động đơn thuần... chứ chưa phải hạch toán kỹ. Trong khi đóthực tế người sản xuất lúa còn nhiều chi phí khác.
Về thu mua lúa hiện do các doanh nghiệp trong Hiệp hội Lương thực thực hiện,nghĩa là hiệp hội không trực tiếp mua mà phải qua hệ thống trung gian nhiều tầngnấc. Chi phí vào đoạn này khá nhiều. Như vậy, chúng tôi cho rằng việc điều hànhxuất khẩu gạo của Chính phủ phải chặt chẽ hơn, có bộ máy cụ thể tạo điều kiệngiảm bớt trung gian. Đầu tư hệ thống kho chứa đảm bảo để chủ động hơn trong việctham gia thị trường.
Về phía ngành nông nghiệp cần có những giải pháp để nâng cao chất lượng lươngthực, khi chất lượng lúa gạo của chúng ta tăng lên thì giá bán trên thị trườngthế giới mới cao được.
 |
| Ông Nguyễn Quốc Cường (Ảnh: hoinongdan.org.vn) |
- Liên quan đến xuất khẩu gạo, mới đây đại diện thường trực nhiều cơ quan củaQuốc hội cho rằng hiện nay Hiệp hội Lương thực VN có những nhiệm vụ, quyền hạnkhông phù hợp với quy định tại Luật thương mại như: hướng dẫn giá các loại gạoxuất khẩu; tổ chức thực hiện việc đăng ký, thống kê xuất nhập khẩu; hướng dẫn vàđiều hành xuất nhập khẩu mặt hàng gạo... Quan điểm của Hội Nông dân về vấn đềnày như thế nào?
- Chúng tôi từng có ý kiến rằng Hiệp hội Lương thực chỉ là tổ chức xã hội nghềnghiệp, đại diện cho các đơn vị kinh tế nhưng lại làm cả chức năng của cơ quanquản lý nhà nước thì không nên. Người ta nói là “vừa đá bóng vừa thổi còi”,không rạch ròi được giữa quản lý nhà nước với việc kinh doanh của doanh nghiệp.
Các chức năng thuộc về quản lý nhà nước thì bộ chuyên ngành làm mới có thể nhìnxa trông rộng và đồng bộ, còn về phía hiệp hội nên làm đúng chức năng của mình,đồng thời chấp hành nghiêm sự điều hành của cơ quan quản lý nhà nước. Như vậy sẽbớt đi sự chồng chéo và minh bạch hơn.
Hiện nay đang có dự thảo nghị định về xuất khẩu gạo, vấn đề nêu trên cần được xửlý rạch ròi trong nghị định này cho hợp tình hợp lý với mục đích cao nhất làngười nông dân đỡ vất vả.
Theo V.V.Thành
