Vùng biển nước lợ hay ruộngđồng, sông rạch nước ngọt là nơi sinh sống và phát triển của loài tép. Tùytheo hình dáng và kích cỡ mà chúng có những tên gọi khác nhau.
Tép bạc đất mìnhtròn, vỏ dày, màu xám trong xanh. Tép mòng (còn gọi là tép rong, tép riu,tép trấu) rất nhỏ, thân nhỏ hơn đầu đũa, tép bạc trắng mình dài hơi dẹp, vỏmỏng, màu trắng đục. Tép hầu như xuất hiện quanh năm ở các chợ (tùy theo connước), và không thể thiếu trong những bữa cơm đạm bạc của gia đình.
![]() |
Tép bạc đất. |
Nhắc đến contép bạc đất, tôi nhớ lúc còn ở quê trong những cơn mưa, tôi cùng bạn rủnhau đi xúc tép. Chỉ cần có một cái rổ và 1 thùng nhựa có dây buộc nganglưng cho nước khỏi trôi là có thể hành nghề được rồi. Nhìn những con tépbạc đất to cỡ đầu ngón trỏ hay đầu mút đũa ăn nhảy tanh tách trong thùngthật hấp dẫn. Tép bắt được về, tôi giao cho má để chế biến món ăn. Tépdo bàn tay chế biến của má, món nào cũng ngon như: nấu canh, rang mặn,lăn bột chiên giòn, làm mắm… nhưng đặc sắc, dân dã và gây ấn tượng trongsuốt tuổi thơ tôi phải kể món tép bạc đất chà bông vì thịt tép ngọt, sănchắc, vỏ tép giòn có màu đỏ đặc trưng.
![]() |
Tép bạc đất chà bông. |
Tép bạc đấtmua ở chợ hay đánh bắt được phải lựa tép còn tươi, mua 1/5 kg (giá hiệnnay ở Cần Thơ khoảng 70-80.000 đ/kg), cắt đầu, rửa sạch (không lột vỏ)để cho ráo nước. Lửa hồng đã chuẩn bị, cho 1 muỗng cà phê vun muối ăn,một ít bột ngọt, một ít nước lã vào chảo, bắc lên bếp trộn đều cho hòatan. Nêm nếm cho vừa khẩu vị và đổ tép vào chảo rang với ngọn lửa riuriu cho đến khi nước trong chảo rút khô vào tép thì nhắc xuống… Chờ tépnguội đem tép ra và dùng dao bằm thật nhuyễn. Lại bắc chảo lên bếp mộtlần nữa, đổ tép đã bằm nhuyễn vào chảo với ngọn lửa riu riu. Dùng xạngchà xát và trộn đều cho đến khi thịt tép khô bong ra và nhắc chảo xuống.Thế là món tép bạc đất chà bông đã hoàn thành. Chỉ cần để nguội cho vàohộp dự trữ ăn hàng ngày.
Nhìn sợi thịttép bạc đất chà bông mịn màng, màu đỏ gạch trông rất ngon và hấp. Cho một ítthịt tép bạc đất chà bông vào chén cháo gạo mới nấu thật nhừ, hạt gạo nởbung với nhựa gạo hơi sền sệt đưa vào miệng nhai chậm rãi, chúng ta sẽ cảmnhận được sự ngọt, thơm của gạo mới hòa lẫn vị beo béo, mằn mặn của tép thấmvào vị giác. Đặc biệt, món này còn bổ sung nhiều can-xi cần thiết cho sựphát triển xương của trẻ em.
Theo Hữu Tưởng
Lao động