Hôm nay cả hai sàn đỏ rựcvới trên 400 mã giảm kịch biên độ nhưng vẫn có những cổ phiếu “cứng đầu”ngang nhiên tăng trần.

Trong khi sàn HSX có tới 198 mã giảm sàn và 59 mã giảm giá, vẫn có TDC vàCMX kịch trần. Tương tự, HNX có 211 mã giảm sàn và 87 mã giảm giá, vẫn cótới 3 mã kịch trần là DST, MCO và NGC.

Thông thường diễn biến ngược dòng của các cổ phiếu như vậy phản ánh một sứcmạnh nội tại đáng chú ý khiến lực cầu đủ lớn để giữ giá hoặc cổ đông quá côđặc, không ai muốn bán ra. Theo lý thuyết, những cổ phiếu đủ sức trụ vữngtrong xu hướng giảm rõ rệt có triển vọng bật rất mạnh nếu thị trường phụchồi. Tuy nhiên, trên thị trường chứng khoán Việt Nam, lý thuyết trên khó ápdụng được vì vấn đề thanh khoản nhiều lúc có thể tạo ra những diến biến giá“trái khoáy”.

Trong số 5 cổ phiếu tăng trần hôm nay, duy nhất TDC có “thực lực”. Cổ phiếunày đã kịch trần phiên thứ 2 liên tiếp sau khi thực hiện điều chỉnh giá đểnhận quyền mua 1:4 và 40% cổ tức bằng tiền mặt. Ngày giao dịch không hưởngquyền hôm 18/2, TDC được “lăn chốt” bằng hành động chặn mua “khủng” trên723.000 cổ phiếu giá ATC và trong phiên cả triệu đơn vị mua trần.

Hôm nay TDC tiếp tục ngược dòng tăng trần một cách khá vững chắc. Bất chấpthanh khoản tăng vọt lên mức 330.000 cổ phiếu, dư mua trần lúc đóng cửa vẫncòn hơn 400.000 đơn vị.

Khả năng tăng giá ngược dòng của TDC có thể kéo dài nữa hay không hoàn toànphụ thuộc vào năng lực của “đội” mua. TDC cũng có những hỗ trợ nhất định vềmặt cơ bản, như hệ số P/E thấp, tin hỗ trợ tích cực: chia cổ tức tiền mặtlớn, mua ưu đãi mệnh giá với tỉ lệ cao.

Những cổ phiếu “quậy”
TDC tăng được hai phiên liên tục kể từ ngày điều chỉnh giá. Tuy nhiên khối lượng hôm nay đã có biểu hiện tăng mạnh (Ảnh: VnEconomy)

Tuy nhiên, đa số trường hợp cổ phiếu tăng giá sau ngày chốt quyền với tươngquan cung cầu mất cân đối như vậy thường được giới đầu tư gọi là “lăn chốt”và không chạy quá T+4.

Đặc điểm chung của chu kỳ tăng giá liên quan đến giaodịch không hưởng quyền có điều chỉnh giá tham chiếu là bên mua tăng vọt khốilượng, thậm chí chặn mua trần cực lớn và sẵn sàng mua bất kỳ khối lượng bánra nào, thanh khoản trong một vài phiên đầu tiên thường rất thấp. Chỉ đếnkhi thanh khoản tăng vọt và cầu chặn mua đột nhiên “bốc hơi” thì màn kịch“lăn chốt” mới khép lại.

Một thống kê khá thú vị là hầu hết các cổ phiếu tại ngày chốt quyển trên cảhai sàn đều tăng trần và tăng ít nhất được hai phiên. Một số cổ phiếu gầnđây chỉ tăng trần đến đợt mở cửa phiên thứ hai và bị xả hàng ngay lập tức.Một số khác tăng đủ T+3. Tuy nhiên diễn biến tăng dài hay ngắn còn phụ thuộcvào xu hướng chung của thị trường.

Ngoài TDC, cả 4 còn lại đều tăng trần với tương quan cung cầu thiếu vữngchắc. Thanh khoản thất thường khiến giá không phản ánh đúng độ “bền” của mứcgiá được khớp, mặc dù phản ánh đúng cung cầu tại thời điểm đó.

Chẳng hạn CMX trên HSX lúc đóng đạt giá trần nhưng lượng giao dịch chỉ cóđúng 50 cổ phiếu. Giá CMX đạt 14.100 đồng, tức là chi phí khớp tạo giá trầnkhoảng 705.000 đồng. Tuy nhiên mức giá này không hẳn đảm bảo nếu nhà đầu tưmuốn bán ra khối lượng lớn hơn vì CMX chỉ có dư mua 2.000 cổ phiếu ở giá sàn12.900 đồng. Với diễn biến giá lúc đóng cửa, khả năng rất lớn là người muađã chủ động tạo giá trong phiên này.

DST, MCO và NGC trên HNX đều được giao dịch với thanh khoản rất hạn chế. Cácmức giá chào mua, chào bán có biên độ giá lệch nhau rất lớn, thậm chí làtrần-sàn. Cả ba mã này được bên mua “đánh lên” tạo giá khớp với khối lượngcực nhỏ, thậm chí có mã chỉ được khớp một lô tối thiếu duy nhất trong phiên.

Trong bối cảnh thị trường sụt giảm mạnh mẽ, những cổ phiếu đi ngược xu hướngnhư vậy thường nhận được sự chú ý. Mặc dù nguyên nhân tạo giá có khác nhaunhưng quan trọng nhất vẫn là thanh khoản. Thanh khoản lớn mới đảm bảo tươngquan cung cầu được kiểm tra trong điều kiện bình thường. Những cổ phiếu tănggiá vì không có người bán hay người mua khớp lệnh tối thiểu, thanh khoản quáyếu có thể tăng giá nhưng khả năng chốt lời thành công thực sự cũng rấtthấp.

Theo Trọng Nghĩa
VnEconomy