Trong khi rau quả vụ đông “made in Vietnam” đang thu hoạch rất rộ và có phầnkhó tiêu thụ thì rau quả Trung Quốc lại “chiếm lĩnh” thị trường Hà Nội.Nghịch lý này là chuyện muôn thuở, còn người tiêu dùng biết nhưng… mặc kệ.

Khảo sát của chúng tôi cho thấy, ở nhiều khu chợ đầu mối và chợ bán lẻtại Hà Nội tràn ngập rau quả nhập khẩu từ Trung Quốc.

Người Việt “quen” ăn rau quả Trung Quốc

Tại chợ Long Biên - một trong những khu chợ đầu mối lớn nhất Hà Nội ngàyđêm luôn nhộn nhịp không khí giao nhận hàng nông sản “made in china”.

Trong thời buổi làm ăn kinh doanh khó khăn, khi mà giá cả thị trườngluôn biến động thì nhiều tiểu thương cho rằng cứ buôn hàng Trung Quốc vềbán là yên tâm nhất.

Quan điểm này đượcchị Hà - chủ một ki-ốt bán trái cây trong chợ Long Biên lý giải: “Tráicây trong Đà Lạt, Sài Gòn hay Cần Thơ thường đắt đỏ hơn, thời gian vàphí vận chuyển cũng khá cao. Hoa quả chở đường dài bằng ô tô nhiều ngàyvới số lượng lớn, dù chưa tính hết những hư hỏng cũng nhìn thấy rất rõmẫu mã bị kém đi nên rất khó bán, thậm chí phải bán rẻ.

Trong khi đó, cũng với số lượng hoa quả như thế mà tôi nhập từ TrungQuốc về với giá rẻ hơn 1/3, quãng đường ngắn nên thời gian và phí vậnchuyển cũng ít hơn. Sau khi phân loại hoa quả, tôi đổ buôn đi các nơicũng đã nhìn thấy có lãi rồi. Rõ ràng làm ăn kiểu nào đỡ vất vả và thulợi nhiều thì làm chứ tội gì mua mệt vào người…”.

Trong nội thành Hà Nội, từ những cửa hàng hoa quả có uy tín đến những“đại lý” bán rong ngoài đường, mọi chỗ mọi nơi… hoa quả Trung Quốc hoặckhông rõ xuất xứ, nguồn gốc mặt hàng hoặc có muôn vàn loại giá đắt rẻkhác nhau.

Các loại rau, quả như: cam, quýt, ổi, nho, lê, táo, dưa, các loại raunhư bắp cải, cải tím, cải thảo, hành, tỏi… đeo “mác” Trung Quốc bày bántràn lan, trong khi đó nhiều sản phẩm nông sản, hoa quả “made inVietnam” còn dư thừa, khó khăn trong tiêu thụ?!

Rau quả Trung Quốc tràn ngập thị trường Hà Nội
Hoa quả Trung Quốc được bán tràn lan trên thị trường Hà Nội...

Chị Hoa - ở phường Ngọc Hà, quận Ba Đình cho hay: “Lâu nay nguồn cungtrên thị trường thấy toàn là hàng Trung Quốc thì người tiêu dùng cũngkhông có sự lựa chọn nào khác. Mặt khác, hàng Trung Quốc nhiều hơn, mẫumã đẹp lại rẻ hơn nên người dân chọn mua. Tôi cũng nghe nhiều là hànghóa Trung Quốc không an toàn, nhưng chưa thấy ai bị ngộ độc vì ăn hoaquả Trung Quốc nên vẫn chọn mua”.

Cũng bàng quan với tình hình thị trường, chị Lý - ở phường Thụy Khuê,quận Tây Hồ rất thoải mái: “Nhà nước cho nhập khẩu thì hàng Trung Quốcmới tràn về nhiều thế, tôi thấy mọi mặt hàng đều có sự hiện diện củanhãn hiệu Trung Quốc. Giá cả thị trường tăng vù vù thế này nên thườngcái gì rẻ hơn thì người tiêu dùng sẽ lựa chọn”.

Khó kiểm soát?

Liên quan đến vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Đỗ GiaPhan - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người tiêudùng Việt Nam. Ông Phan khẳng định: “Đây là hiện tượng thị trường khókiểm soát”.

“Không trách được người tiêu dùng, bởi những khi thiếu hàng thì họ buộcphải chuyển sang dùng hàng Trung Quốc và dùng nhiều, dùng lâu nên thànhquen” - ông Phan cho biết.

Cũng theo ông Phan, có rất nhiều nguyên nhân khiến thị trường Việt Namtràn ngập hàng nông sản Trung Quốc như: nông sản nuôi trồng ở Việt Namkhông đa dạng, không bắt mắt, không đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng;phương thức bán hàng không ổn định, đôi khi giá cả quá đắt nên ngườitiêu dùng “ngại” mua.

Bên cạnh đó, tuy có những nghi vấn về chất độc hại trong hàng hóa TrungQuốc nhưng các cơ quan chức năng, các nhà khoa học Việt Nam chưa có sựcảnh báo, kiểm soát cũng không thực sự chặt chẽ nên người tiêu dùng cứvô tư sử dụng.

“Đối với tình hình thị trường nói chung thì giải pháp trước mắt là phảikiểm soát việc nhập khẩu hàng nông sản Trung Quốc về Việt Nam, còn vềlâu về dài cần thiết phải cải tiến mẫu mã, các nhà sản xuất kinh doanhphải tạo ra những sản phẩm hàng hóa tin cậy; kênh phân phôi đảm bảothuận tiện, đáp ứng yêu câu về chất lượng, số lượng và giá cả…” - ôngPhan cho hay.

Hệ lụy thì đã biết rõ, nhưng đó ko phải là định kiến của người tiêu dùngmà do thực tế, khi giải quyết được thực tế này thì sẽ thay đổi được nhậnthức và thói quen sử dụng hàng hóa của người tiêu dùng.

Phía người tiêu dùng cũng phải cẩn thận với những hàng hóa chưa biếtchắc xuất xứ, chất lượng và không nên tham rẻ mua hàng không an toàn,đặc biệt nên ưu tiên dùng hàng Việt Nam.

Rõ ràng, Việt Nam cần nhanh chóng xây dựng hàng rào kỹ thuật thương mạinhằm kiểm soát và quản lý chất lượng nông sản từ các nước vào Việt Namnói chung, từ Trung Quốc nói riêng.

Theo Quỳnh Anh
Dân trí