Sở hữu chung cư có thời hạn: Lợi bất cập hại

Quan điểm của Bộ Xây dựng khi đưa ra đề xuất sở hữu nhà chung cư có thời hạnnhằm tạo điều kiện thuận tiện cho việc nâng cấp, cải tạo lại nhà chung cư cũ,góp phần làm giảm giá nhà đất.

Nếu đề xuất này đi vào hiện thực sẽ khiến cácnhà đầu cơ không đầu tư vào nhà chung cư mà sẽ đầu cơ vào quỹ đất ở. Giá đấtsẽ ngày càng tăng cao, cơ hội cho những người dân có thu nhập trung bìnhđược sử dụng đất ở là cả một bài toán khó giải.

Cơ hội cho người thu nhậpthấp?

Theo đề xuất của Bộ Xây dựng, người dân chỉ được sở hữu nhà chung cư có thờihạn, khi hết hạn định sẽ phải trả lại nhà. Việc quy định sở hữu nhà ở cóthời hạn sẽ tạo điều kiện thuận tiện cho việc nâng cấp, cải tạo lại nhà cũ.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho rằng, nhà sở hữu có thời hạn,không phải là sở hữu vĩnh viễn nên giá nhà theo đó cũng rẻ đi. Ví dụ, ngườidân có quyền sử dụng chung cư trong thời hạn 50 năm, người dân đã sử dụngđược 20 năm và muốn bán đi, thì giá bán chỉ tương ứng với thời hạn sử dụngcòn lại là 30 năm.

Đồng tình với ý kiến trên, Giáo sư Đặng Hùng Võ - Nguyên Thứ trưởng Bộ Tàinguyên Môi trường lý giải, hiện trong cơ cấu giá nhà chung cư trên thịtrường là 10% chi cho đất, 40% chi cho xây dựng, còn lại 50% là thổi giá. Dođó, khi đưa ra thời hạn sở hữu chung cư sẽ làm cho giá trị nhà giảm đi, kéotheo giá bán cũng giảm.

Cơ hội cho những người dân có thu nhập trung bình để được sử dụng đất ở là cả một bài toán khó giải

Mặt khác, theo ông Võ, giới đầu cơ cũng sẽ hết cơ hội “ôm” chung cư bởi càngôm lâu thì càng bị mất giá. Lúc ấy thị trường chỉ còn lại những người có nhucầu thực và sẽ không còn việc thổi giá. Chung cư mà rẻ đi thì giá nhà đấtcác khu vực đó cũng “hạ nhiệt”. Đây sẽ là cơ hội cho người thu nhập thấp cóthể mua một căn hộ chung cư.

Lo ngại đầu tư vào đất

TIN LIÊN QUAN

Trái với nhận định của các nhà lãnh đạo, hầu hết người dân đều bức xúc khibiết có đề xuất này. Trao đổi với chúng tôi, anh Trần Hà (Hoàn Kiếm - Hà Nội) cho biết,nhà ở là tài sản lớn đối với đại bộ phận người dân Việt Nam. Thu nhập củangười dân đa phần là thấp so với trị giá của một căn hộ hay mảnh đất, nhữngngười dân nghèo chiếm đa số phải tiết kiệm có khi cả nửa đời người mới cóthể mua được. Khi đã là tài sản thì người dân có quyền sử dụng lâu dài vàthừa kế cho con cháu. Nếu áp dụng chính sách này, nghiễm nhiên đã tước đoạtquyền sở hữu chính tài sản của họ cả đời làm ra trong lâu dài.

Anh Hà cũng phân tích: “Hiệntượng đầu cơ nhà đất có nhiều nguyên nhân và có nhiều giải pháp khác nhau đểhạn chế tăng giá nhà đất. Không nên viện cớ trên mà áp dụng chính sách đã đềcập được. Tại sao nhà nước không là chủ đầu tư xây thật nhiều nhà chung cưđể tăng cung, giảm cầu và giảm sức mua dẫn đến giảm giá bán?”.

Về phía doanh nghiệp, theo quan điểm của ông Lê Chí Hiếu - Chủ tịch HĐQT,Tổng Giám đốc Công ty Phát triển nhà Thủ Đức (TP.HCM), sở hữu nhà chung cưcó thời hạn là một chính sách mà nhiều nước phát triển đã làm từ lâu và nórất cần thiết cho việc phát triển các đô thị lớn.

Tuy nhiên, ở nước ta,chính sách này hoàn toàn mới mẻ nên chắc chắn sẽ tác động khá lớn đến tâm lýcủa người mua nhà cũng như chủ đầu tư. Ông Hiếu cũng nhận định:“Do chưa quen với việc sở hữu có thời hạn căn hộ của mình nên sẽ hình thànhrào cản tâm lý khi người dân quyết định mua bán, giao dịch căn hộ”.

Trao đổi với ông Đào Chung Chính - Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Quản lý đấtđai, Bộ Tài nguyên và Môi trường được biết, Bộ đã nhận được văn bản của BộXây dựng đề nghị nghiên cứu việc quy định đất xây nhà chung cư cũng có thờihạn để phù hợp với đề xuất sở hữu nhà chung cư có thời hạn. Mặc dù, đề xuấtnày đã áp dụng ở nhiều quốc gia trên thế giới, tuy nhiên nếu áp dụng ở ViệtNam là không khả thi, nếu bán nhà sở hữu có thời hạn thì không ai mua.

“Nếu đề xuất này được thực hiện thì 50 năm sau, nó cũng lại giống như tìnhtrạng nhà của Nhà nước đã cho thuê trong thời gian qua. Nhà của Nhà nướcnhưng Nhà nước cũng không thu hồi lại được để xây mới, nói gì đến nhà đã báncho người dân, dù là bán có thời hạn” -ông Chính cho biết.

Còn một số chủ đầu tư lại lo rằng, nếu áp dụng việc sở hữu chung cư có thờihạn sẽ tác động mạnh tới tâm lý của người dân, họ sẽ e ngại mua chung cư vìkhông được sử dụng lâu dài. Từ đó, chung cư có khả năng “ế ẩm” khiến thịtrường có nhiều thay đổi. Khi đó, thay vì mua nhà có thời hạn người dân sẽcố gắng góp tiền để mua đất nhằm được sử dụng vĩnh viễn.

Đồng tình với quan điểm trên, anh Lê Trung Kiên- nhà đầu tư BĐS cho biết,việc đề xuất sở hữu nhà chung cư có thời hạn ngay lập tức giá đất sẽ bị đẩylên trời bởi khi đó chẳng có ai muốn mua nhà chung cư nữa mà chỉ chăm chămmua đất để được sở hữu vĩnh viễn. “Tâmlí người Việt không như Tây vì đất còn để lại cho con cháu chứ đâu phải hếtmột đời là thôi” - anhKiên cho biết.

Chị Nguyễn Thị Liên (Cầu Giấy - Hà Nội) lại cho rằng, nếu đề xuất này đi vàohiện thực sẽ khiến các nhà đầu cơ không đầu tư vào nhà chung cư mà sẽ đầu cơvào quỹ đất ở. Mà quỹ đất ở là có hạn, dần dần quỹ đất ở thuộc sở hữu toàndân nhưng thực tế lại thuộc về một số ít người giàu có. Giá đất sẽ ngày càngtăng cao, cơ hội cho những người dân có thu nhập trung bình để có quyền sửdụng đất ở là cả một bài toán khó giải.

Ở khía cạnh khác, theo kiến trúc sư Nguyễn Hoàng Long, nếu quy định nhàchung cư chỉ được sở hữu có thời hạn thì dân sẽ không mua nhà chung cư vàcác công ty sẽ không đầu tư xây dựng nhà chung cư nữa. Thành phố sẽ không cónhiều khu nhà cao tầng có quy hoạch đẹp và khi không có quỹ nhà cho ngườidân thì hiện tượng xây nhà ống, nhà tự phát sẽ bùng phát làm cảnh quan đôthị lộn xộn.

Theo Lưu Vân
DĐDN