Một thị trường mua bán “ngầm” ởnghĩa trang lớn nhất Hà Nội đang tồn tại bất chấp quy định mới về xây dựng và sửdụng nghĩa trang của UBND thành phố.
Nghĩa trang Yên Kỳ (còn gọi làBất Bạt thuộc Ba Vì, Hà Nội) cho đến bây giờ vẫn chưa có tường bao, phải có đến4 - 5 lối đi lớn nhỏ dẫn vào trung tâm nghĩa trang. Chạy dọc giữa nghĩa trang làmột con đường lớn mát rượi dưới bóng những cây cổ thụ. Mọi ngả đường đều có “cò”cắm chốt.
Mới gửi xe đặt chân bước vàonghĩa trang, ngay lập tức chúng tôi được một người đàn ông khoảng ngoài 30 tuổi,đeo kính đen ngồi trong quán nước bên vệ đường hỏi hắt ra: “Đi mua hố chứ gì?Không biết đường nào thì khó bằng lên trời. Vào đây nước nôi cho mát rồi tôi bàyđường chỉ lối cho mà đi. Nhanh gọn”. Giả bộ phớt lờ lời mời gọi, chúng tôi trựctiến vào nghĩa trang thì nhận được một câu lấp lửng của anh ta: “Dịch vụ trọngói chôn cất, cải táng từ A-Z, khỏe re không chịu cứ chui đầu vào chỗ khó! Trongđấy không còn chỗ đâu, có chăng cũng chỉ còn toàn chỗ góc tường, cuối bãi thôi”.
![]() |
Ảnh minh họa |
Người đàn ông ấy tự xưng tên làTrung. Theo lời Trung thì hiện nay lượng người đi mua đất nghĩa trang mỗi ngàymột đông. Hàng ngày có hàng trăm người lên hỏi mua chỗ. Trung là người có thâmniên trong nghề dẫn người có nhu cầu mua đất nghĩa trang về một đầu mối. Trungthề không lấy một đồng tiền công nào của khách. Chúng tôi đồng ý, Trung liền dẫnchúng tôi đến “đại bản doanh” của vợ chồng V- T.
Lân la gần 2 ngày ở Yên Kỳ chúngtôi mới biết ở nghĩa trang này có rất nhiều loại “cò”. Mỗi loại “cò” đẳng cấpkhác nhau. Những người suốt ngày ở quán nước đầu đường, Trung gọi là “cò” dẫnmối. Họ thuyết phục khách đến gặp chủ nhân của mình để lo việc mua bán đất.Khách không phải trả bất kỳ một đồng tiền công nào. Nếu “chỉ trỏ” thành công, loliệu xong công việc, họ sẽ được gia chủ trả tiền công. Sau những vụ “chỉ trỏ”như vậy, gia chủ trả khoảng 200.000 - 300.000đ/đám. Ngoài ra nếu gia chủ vớ đượckhách “sộp” thì có thể được thưởng thêm.
Loại “cò” đẳng cấp cao hơn là“cò” trực tiếp mua bán đất như vợ chồng V- T. Chúng tôi thị sát một vòng xuyênsuốt nghĩa trang, có tới 9 người hứa giúp chúng tôi mua đất chôn một cách dễdàng mà không cần phải viết một tờ đơn hay giấy này giấy nọ. Có những người hànhnghề “cò” đất nghĩa trang đã 17 năm nay, lập hẳn một đường dây “chỉ trỏ” chuyênnghiệp rải từ đầu thôn Yên Kỳ vào đến nghĩa trang. Một “cò” chừng 19-20 tuổinhưng ra vẻ rất chuyên nghiệp dẫn chúng tôi đi tham quan những khu đang xâydựng. Thanh niên này quả quyết: “Em không nói chuyện trẻ con với các anh,xuống tiền là có thẻ mộ. Nhưng phải nói thật với ông anh là những vị trí phíangoài này là đã có suất rồi, chịu khó vào phía trong một chút”.
![]() |
Người đàn ông này nói: “8 triệu đồng/hố, mọi dịch vụ khác bọn em không chịu trách nhiệm”. |
Một loại “cò” đất thấp cấp hơn làcông nhân nghĩa trang, phu xây mộ. Anh Lê Văn H - một “cò” chỉ trỏ và cũng làthành viên một tổ xây dựng mộ cho biết, tổ của anh đã xây dựng gần như chuyênnghiệp ở đây. Anh H. giới thiệu tổ của anh có đủ kiểu mộ, đủ loại bia, đá... giáthành từ cao đến thấp, đáp ứng mọi yêu cầu của khách. Mỗi suất làm mộ trung bình3 triệu đồng, có người đã bỏ ra đến 10 triệu đồng để được xây bằng loại đánguyên khối khai thác từ Thanh Hóa.
Theo sự chỉ trỏ của Trung, chúngtôi bước tìm vào đến vợ chồng V- T. Sau khi chúng tôi trình bày chỉ đi “tiềntrạm”, về sẽ báo cáo lại rồi quyết sau, chị vợ tên T sốt sắng đưa địa chỉ, sốđiện thoại để liên lạc. Để củng cố niềm tin, chị T vỗ về chúng tôi: “Anh chịbảo đảm cho các em là có thẻ mộ đàng hoàng, chỉ cần ghi lại thông tin người mất,người đứng ra mua là OK. Nói thật, lừa được người sống chứ ai lừa người chết baogiờ”. Anh chồng tên V “vun” vào: “Lúc nào anh chị cũng có thể mua được cảhàng chục suất đất. Gặp khách yêu cầu ở những vị trí đắc địa, nằm ở đầu các khumới xây dựng ở nghĩa trang, lúc đó mới không dám trả lời trước, chứ còn hố thôngthường thì giờ nào cũng được”.
Anh V dẫn chúng tôi thị sát mộtvòng đến những khu còn có thể mua được ở nghĩa trang này. Ở khu B2, hàng đầu đốidiện với đường lớn hiện đã kín chỗ, nhưng ngay ở phía sau vẫn còn 3 hố để trống.Theo quan sát của chúng tôi, hình như đây là mộ của một gia đình vừa mới đượcchuyển đi chỗ khác. Anh V cho biết: “Chỗ này vị trí đẹp, gần đường lớn, giámột hố riêng khoảng vài chục triệu”. Đi thẳng về phía bắc khoảng vài trămmét là đến khu B25, B26 vừa mới xây dựng phần thô, hàng lối ngay ngắn, thẳng tămtắp. Hai khu này có thể chứa đến hàng trăm ngôi mộ. Anh V cho biết: “Mới xâyxong nhưng đã có người mua rồi đấy. Khu này mới, đẹp, thoáng, quy củ, bọn anhphải lấy khách đến 15 triệu đồng/hố mới có chút tiền công”.
Về đến “đại bản doanh” của vợchồng V- T, chị vợ liền nói rõ “quy chế”: “Anh chị nói giá đấy là bao gồm cảcông xây mộ, nhưng chưa có tiền đất đổ mộ. Phải thêm 500.000 đồng/mộ để mua đấtnữa. Anh chị nói cái giá đấy là để các em mua chứ không thách đâu. Làm việc chongười âm cái tâm là chính”.
Sau khi lưu số điện thoại để liênlạc, chúng tôi ra phía Đông của nghĩa trang, nơi có rất nhiều hàng quán, lềubạt, chiếu manh trải la liệt phục vụ ăn uống, nghỉ ngơi cho khách lên hương khóicho người thân. Sau khi lân la hỏi giá cả đất nghĩa trang, một người đàn ông kéochúng tôi ra một góc rồi đi thẳng vào vấn đề: “Chỗ em không làm trọn gói, chỉmua hố giúp thôi. Xây dựng bao gồm đào sâu lấp đất xây mộ. Lắp bia phải thuê độikhác”. Khi hỏi giá khu B25, B26, anh ta cho biết: “Một hố anh đưa cho em 8triệu đồng. Những hàng đầu đã có chỗ rồi. Bọn em lấy 8 triệu là hợp lý bởi phảimua lại người ta với giá hơn 7 triệu đồng rồi. Tốn thêm chút ít, được cái nhanhgọn chứ bây giờ anh về Phùng Hưng mua đã có giá là 6.850.000 đồng rồi. Nhưngphải có đường dây mới mua được chứ không phải chuyện chơi. Bây giờ anh muốn muamấy hố, cứ đặt cọc trước mỗi hố 500.000 đồng để chúng em lo việc. Bao giờ anhđưa tiểu lên báo trước cho em vài ngày là được. Trước lạ sau quen. Phải tin nhaumới làm được việc”...
Hiện nay, các nghĩa trang trongthành phố đã quá tải, Văn Điển sắp ngừng hoạt động làm cho giá đất nghĩa trangtrở nên “sốt” hơn bao giờ hết. “Cò” đất cũng căn cứ vào đó mà tăng lên tươngứng. Giá mỗi hố đất được cò “hét” lên 3, 4 lần thậm chí có những vị trí đẹp đượcgiới thiệu giá 80 triệu đồng. Bao nhiêu năm nay “cò” vẫn hoạt động thao túng giácả đất nghĩa trang Yên Kỳ, trong khi các cơ quan chức năng chưa dẹp bỏ tận gốcrễ thì “cò đất nghĩa trang” đang là một nghề hốt bạc.
Theo Quang Thành