Việc miễn bậc 1thuế thu nhập cá nhân 5 tháng cuối năm 2011 (từ tháng 8 - 12/2011) dường nhưvẫn không thể chia sẻ khó khăn với người dân khi giá cả không ngừng tăng.Chính phủ có tiếp tục nới chính sách thuế này sang năm 2012 hay không là chờđợi của nhiều người làm công ăn lương.


Các chuyên gia cho rằng, chính sách miễnthuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với một số đối tượng là rất tốt, kịpthời, bởi đó là giải pháp an sinh xã hội. Song vì khó khăn vẫn chưa đượcgiải tỏa nên vấn đề cần làm lúc này là nên tiếp tục miễn loại thuế này.

Miễn thuế là bức bách

Nhiều người có thu nhập từ tiền công, lương thấp đang thấp thỏm vì khôngbiết năm 2012 có tiếp tục được miễn thuế TNCN hay không? Chị Liên, nhânviên của một công ty luật tại TP HCM, than thở: “Từ sau Tết đến nay, hoaquả biến mất trong thực đơn hằng ngày của tôi. Thu nhập 5 - 6 triệuđồng/tháng mà phải chi tiền nhà, điện, nước, xăng xe, gửi xe… với mứcgiá tăng định kỳ. Còn lương thì 2 năm nay chẳng thấy tăng”. Chị Liêncũng như nhiều cán bộ, công chức, những người làm công ăn lương đềutrông chờ vào việc được giảm thuế TNCN trong năm 2012. 

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, nền kinh tế chưa có dấu hiệu cảithiện rõ rệt dù vài tháng gần đây tốc độ tăng CPI chậm lại, nhưng điềuđó không có nghĩa khó khăn đã được giải quyết. Do đó, việc miễn thuế chonhững đối tượng bị tác động trực tiếp này là điều cần tiếp tục thựchiện. 

Thấp thỏm chờ miễn thuế TNCN
Khó khăn của năm 2011 lan mạnh sang năm 2012 làm cuộc sống của người làm công ăn lương càng chật vật.

Tiến sĩ Tạ Đình Xuyên,Phó giám đốc Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế xã hội quốc gia,khẳng định: “Việc miễn thuế TNCN cho đối tượng thu nhập từ tiền công,tiền lương tiếp tục thực hiện trong năm 2012 là nhu cầu bức bách. Lạmphát vẫn ở mức 18%, lương không tăng và cuộc sống của người hưởng lươngngày càng chật vật”.

Tuy nhiên, theo bà Lan, cái mà người lao động trông chờ không phải là sựhỗ trợ hoặc chiếu cố của nhà nước một cách thụ động, bởi nhà nước còn hỗtrợ thì nghĩa là tình hình còn khó khăn. Người dân trông chờ vào nềnkinh tế vĩ mô sớm ổn định, giá cả bớt leo thang để sống được bằng chínhsức lao động và thu nhập của họ. Trong điều kiện chưa đạt được điều đóthì cần phải có chính sách hỗ trợ tiếp tục.

Trong khi đó, người thực thi chính sách thuế, bà Lê Thị Thu Hương, PhóCục trưởng Cục Thuế TP HCM, cho rằng, khó khăn trong năm 2011 vẫn đanglan ra những tháng đầu năm 2012, doanh nghiệp khó khăn, người làm côngăn lương cũng khó khăn. Theo bà Hương, Chính phủ nên chờ một thời giannữa để ảnh hưởng của Tết Nguyên đán xa hơn trước khi cân nhắc có miễngiảm thuế TNCN trong năm 2012. 

"Cơm không ăn gạo còn đó"?

Việc có tiếp tục miễn, giảm thuế TNCN năm 2012, giảm ở mức độ nào, theocác chuyên gia cần phải điều tra thực tế để có chính sách hợp lý. Chuyêngia Lê Đăng Doanh cho rằng, hiện nay nhiều lao động gặp khó khăn thực sựkhi số doanh nghiệp giải thể, phá sản nhiều nên số người không có thunhập, không có việc làm, thu nhập giảm sút khá lớn. Các cơ quan có thẩmquyền rốt ráo điều tra nguyên nhân và có những chính sách phù hợp vớithực tế là rất cần thiết. Trên cơ sở điều tra sẽ có những chính sách phùhợp, khoan sức dân. Ngoài ra, mức lương bao nhiêu mới phải nộp thuế thìcũng điều tra và tính chỉ số lạm phát để thu thuế TNCN phù hợp.

Trao đổi với Đất Việt về việc có tiếp tục miễn thuế TNCN chođối tượng chịu thuế bậc 1 trong năm 2012, ông Nguyễn Văn Phụng, Phó vụtrưởng vụ Chính sách Thuế, Bộ Tài chính, cho biết, hiện vẫn chưa có cáchtháo gỡ, nhưng “cơm không ăn gạo còn đó”, vì thuế TNCN là thuế tính theonăm. “Năm ngoái để được 5 tháng miễn chúng tôi phải đấu tranh mãi mớiđược”.

Tuy nhiên, theo ông Phụng, Bộ và các đơn vị liên quan đang nhận địnhtình hình. Trong tuần tới, khi Bộ trưởng có ý kiến, sẽ có trình dự thảoluật thuế TNCN sửa đổi, lúc đó thông tin về những chính sách hỗ trợ sẽđược công bố, và cũng có đề xuất đổi mới cách làm. Còn ông Vũ VănTrường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, cho rằng, việc có tiếp tụcmiễn thuế TNCN hay không thì phải từ Chính phủ, Quốc hội và ý kiến đềxuất phải từ các bộ, ngành.

Nên sửa lại cách quyết toán thuế

Mặc dù còn khoảng 1,5 tháng nữa mới đến thời điểm quyết toán thuế TNCNnăm 2011, nhưng nhiều người có thu nhập từ tiền công, tiền lương đã đếnCục Thuế TP.HCM để hỏi thông tin quyết toán thuế. Vì thế, nhiều ngườirất ấm ức với việc “đóng cả 2 bậc thuế” nếu thu nhập chỉ nhỉnh hơn 9triệu đồng/tháng vài ngàn đồng.

Anh Nguyễn Xuân Trường, một giáo viên dạy nghề, nói: “Tôi cứ nghĩ từtháng 8 - 12/2011, tất cả mọi người có thu nhập từ tiền công, tiền lươngđều được miễn thuế bậc 1 (5%), không ngờ là cứ trên 9 triệu đồng/thánglà thu hết cả mấy bậc”. Anh Trường phải lên tận Cục Thuế thành phố hỏivì anh thấy từ tháng 8 - 12.2011, kế toán cơ quan đã trừ thuế TNCN rấtđều đặn, dù thu nhập của anh chỉ khoảng 9,2 triệu sau khi đã giảm trừgia cảnh. “Những người thu nhập chỉ thua tôi khoảng 50.000 đã được miễnthuế, như vậy là thiếu công bằng”, anh Trường nói.

Nhiều doanh nghiệp cũng thấy phiền và không công bằng cho người lao độngvới cách quyết toán thuế TNCN năm 2011 vừa được hướng dẫn. “Chúng tôi cứđinh ninh từ tháng 8 - 12, nếu người lao động có thu nhập từ 9 triệu trởxuống/tháng (sau khi đã giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm xã hội…) thì đượcmiễn thuế TNCN, nhưng bây giờ hướng dẫn quyết toán lại gộp cả năm rồichia bình quân hàng tháng để tính. Chúng tôi không thể tạm thu thuế củanhân viên trước nên đã tạm quyết toán thuế theo từng tháng, bây giờ màthiếu thuế TNCN thì… phải tính sao. Đã miễn 5 tháng thuế bậc 1 thì phảitính trên 5 tháng được miễn”, anh Chiến, kế toán một doanh nghiệp tạiBình Thạnh cho biết.

TS. Tạ Đình Xuyên, Phó giám đốc Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế xãhội quốc gia, cho rằng, cần phải nới rộng mức độ miễn thuế và tính mộtcách công bằng cho phần lớn người có thu nhập. “Những người có thu nhậphàng trăm triệu đồng/tháng thì tính thuế kiểu khác, chứ thu nhập 10 – 15triệu đồng ở các thành phố đắt đỏ như Hà Nội, TP HCM mà tính theo kiểunày thì không mang tính hỗ trợ. Theo tôi, khởi điểm các bậc chịu thuếphải nâng lên, giảm trừ gia cảnh tăng lên mới phù hợp”.

Nhận định ở Việt Nam mức lương bao nhiêu có thể chịu thuế, chuyên gia Phạm Chi Lan cho rằng rất khó, vì với mức lương tối thiểu, việc nuôi sống bản thân còn khó, trong khi đó họ còn gia đình. Thế nên phải tính toán cho thiết thực hơn, các cơ quan nhà nước không nên tính tròn trịa cho một người nào đó, mà hãy nghĩ đến những nhu cầu khác ngoài nhu cầu cơ bản… TNCN phải tính đến mức thỏa đáng.


Theo ĐVO