Tôm hùm đất ở Trung Quốc: Từ bị căm ghét nhất, là cơn ác mộng của nông dân trồng lúa bỗng trở thành "bát cơm" 40 tỷ đô của hàng triệu người

Vào những ngày cuối tuần, hàng dài người đứng xếp hàng chờ đợi bên ngoài Nhà hàng Huada, ở Bắc Kinh, Trung Quốc chỉ để thưởng thức món ăn đang gây sốt tại thành phố này đó là món tôm hùm đất xào ớt cay và tỏi.

Loài giáp xác từng được nuôi làm cảnh và làm thức ăn cho ếch này hiện có vị trí lớn trên bàn tiệc của người Trung Quốc. Thị trường tôm hùm đất tại nước này đã tăng gấp đôi trong vòng 5 năm lên 1,1 triệu tấn, trong khi tổng giá trị ngành công nghiệp năm 2018 tăng vọt 80% so với năm trước, lên tới 268,5 tỷ nhân dân tệ (38,6 tỷ USD).

Món tôm này phục vụ ở Huada khoảng 20-30 con một suất. Người ăn dùng găng tay để bóc vỏ, sau đó uống một ngụm bia để thưởng thức. Giá cả cho một suất ăn như vậy khá hợp lý rơi vào khoảng 6 nhân dân tệ (0,9 USD) một con và nổi tiếng đến mức Pizza Hut - chuỗi nhà hàng pizza lớn toàn cầu, đã đưa món tôm hùm đất vào thực đơn ở Trung Quốc.

Tôm hùm đất cũng là món nhậu được nhiều người Trung Quốc ưa thích khi ngồi trước tivi xem World Cup 2018. Vào thời điểm đó, tại nước Nga - nơi diễn ra World Cup, các nhà hàng nhập 100.000 con tôm hùm đất từ Trung Quốc để lôi kéo thực khách người Trung Quốc sinh sống tại đây. Dịch vụ giao hàng tận nhà trực tuyến cũng góp phần làm nên cơn sốt tôm hùm đất khi chiếm gần 20% lượng tiêu thụ.

Tôm hùm đất ăn bất kỳ thứ gì chúng với tới, kể cả thực vật mục nát, cá chết và côn trùng. Chúng là loài xâm lấn có sức phá hoại lớn, đang lan tràn khắp các hệ sinh thái ở châu Phi nhưng tại Trung Quốc, loài giáp xác này từ việc "bị ghét nhất" trong những năm 1990 bỗng dưng trở thành loài thủy sản kiếm ra tỷ đô, khi người ta bắt đầu chế biến chúng cùng với nhiều loại gia vị tạo thành một món ăn ngon, hấp dân. 

Chúng bắt đầu được nuôi trồng và tiêu thụ làm thực phẩm ở tỉnh Hồ Bắc và các tỉnh lân cận. Năm 2016, sản lượng tôm hùm đất ở Trung Quốc là 879.300 tấn, tăng 32% so với năm trước. Năm 2017, Trung Quốc trở thành nhà sản xuất lớn nhất thế giới với ngành công nghiệp trị giá 14,66 tỷ nhân dân tệ (2,15 tỷ USD).

Năm 2018, giá trị ngành công nghiệp tôm hùm đất tăng vọt lên 268,5 tỷ nhân dân tệ (38,6 tỷ USD), trong đó ngành chăn nuôi chiếm 48,5 tỷ tệ và ngành chế biến khoảng 20 tỷ tệ. Việc kinh doanh trực tuyến và khoảng 100.000 nhà hàng tạo ra 200 tỷ còn lại.

Theo SCMP, Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc cho hay, tôm hùm đất từng là cơn ác mộng với người nông dân trồng lúa nay đã trở thành bát cơm cho khoảng 5.000 công ty, 5,2 triệu nông dân, đầu bếp, phục vụ và nhà hàng Trung Quốc, thúc đẩy GDP của nhiều thành phố và quận huyện nhỏ tại đất nước này.

Ngành công nghiệp chăn nuôi tôm hùm đất tập trung ở các tỉnh Hồ Bắc, An Huy và Giang Tô, những vựa lúa lớn của Trung Quốc. Con tôm được nuôi trong ao hoặc nuôi trên ruộng lúa vào mùa đông sau thu hoạch.

Chính quyền địa phương tại Tiềm Giang, một thành phố ở trung tâm tỉnh Hồ Bắc, là khu vực nuôi tôm hùm đất nổi tiếng với sản lượng lớn còn xây dựng cả một bức tượng tôm hùm đất khổng lồ để đánh dấu thương hiệu.

Các trang trại nuôi tôm, trung tâm dạy nấu tôm, lễ hội tôm, đã biến Tiềm Giang thành nơi được mệnh danh là quê hương của loài tôm hùm đất, dù thực tế chúng có nguồn gốc từ Mỹ.

Thế hệ sinh năm 1980 và 1990 ở thành thị, những người dẫn đầu về xu hướng và thị hiếu mới, đã nhanh chóng truyền bá khắp thế giới món tôm hùm đất thông qua các trang web ẩm thực và mạng xã hội.

"Việc thưởng thức bữa tối trên bàn tiệc đang trở thành một công cụ giao tiếp xã hội của giới trẻ Trung Quốc. Họ thích trò chuyện với bạn bè bên đĩa tôm hùm cay thơm nồng", Zhu Danpeng, chuyên gia của Viện Thương hiệu Trung Quốc cho hay. 

Tuy sản lượng nội địa của Trung Quốc tăng 220% từ năm 2006 tới 2016, nhưng các nhà cung cấp vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu ngày một tăng cao tại quốc gia đông dân nhất thế giới này. GAIN dự báo Trung Quốc có thể cần nhập khẩu tới 300.000 tấn tôm hùm đất trong năm 2019 và nếu Mỹ đáp ứng được nhu cầu này với mức giá thu hoạch 2 USD/kg, thì ngành tôm hùm đất của Mỹ có thể thu về 1,8 tỷ USD, một món hời dễ dàng kiếm được từ loài giáp xác này.

Thị trường

Cặp càng đáng sợ tôm hùm đất: Đứt lìa, lập tức tái sinh càng mới

Theo Helino