Nguyên nhân do tiết trời quá nóngbức; trẻ mặc quần áo dày, chật và bí; ở trong những căn buồng chật, nóng, thiếuthoáng khí, những nơi chật chội, ngột ngạt hơi người.
Điều kiện thuận lợi gây ra trúngnóng là nhiệt độ không khí cao, ẩm và không có gió; trẻ thiếu nước uống, khiếncơ thể trẻ bị nóng quá làm rối loạn hệ thần kinh trung ương. Chúng ta nên nhớ hệthần kinh (nhất là thần kinh của trẻ nhỏ) rất nhạy cảm với nhiệt, khi bị quánóng dễ bị rối loạn thần hoàn não, phù não và có thể chảy máu não.
 |
| Biểu hiện của trẻ bị trúng nóng là: Sốt cao trên 400C, mặt đỏ phừng, thân mình cũng đỏ, da khô, nóng, vã mồ hôi, thở nhanh và nóng... |
Từ đó làm rối loạn hoạt động củatim mạch và hô hấp, đồng thời kèm theo rối loạn về chuyển hóa (muối, nước), hạglucoza huyết gây ra một bệnh cảnh rất nguy kịch mà nhân dân ta gọi là "trúngnóng".
Về biểu hiện lâm sàng, có nhiềumức độ khác nhau, thường được chia làm hai thời kỳ:
Thời kỳ đầu, triệu chứng nổi bậtlà những dấu hiệu về thần kinh. Trẻ đột nhiên khóc thét, vật vã rồi li bì, nhiềutrẻ lên cơn giật. Những trẻ đã lớn tự nhiên thấy tối tăm mặt mũi, chóng mặt,nhức đầu, buồn nôn.
Thường trẻ sốt cao trên 400C,mặt đỏ bừng, thân mình cũng đỏ (do giãn mạch), da khô, nóng, vã mồ hôi, hơi thởnhanh và nóng, tim đập nhanh, mạch nhỏ, khó bắt, rất khát nước. Ở thời kỳ này,nếu trẻ được điều trị cấp cứu ngay sẽ dễ qua khỏi, nhưng nếu ta để bệnh chuyểnsang thời kỳ nặng với những hội chứng mất nước, trụy tim mạch (da tái nhợt, chântay lạnh, mạch và huyết áp nhiều khi không lấy được nữa, vô niệu), hôn mê, thỉnhthoảng có những cơn ngừng thở... việc cứu chữa sẽ rất khó khăn, đôi khi khôngkịp nữa.
Như vậy, trúng nóng là một trườnghợp nặng, cần được cứu chữa sớm, kịp thời tại bệnh viện. Ở thời kỳ đầu bệnh cònnhẹ việc cứu chữa chủ yếu là làm hạ nhiệt (đưa trẻ ra chỗ mát, thoáng khí, cởibỏ quần áo, lau người bằng nước mát, v.v...). Nếu trẻ tỉnh, cho uống nước mát,nước quả, sirô hoặc dung dịch mặn, ngọt đẳng trương. Cho thuốc hạ nhiệt, thuốctrợ tim mạch, chống suy hô hấp... Khẩn trương điều trị ngay ở thời kỳ đầu khôngđể chuyển sang thời kỳ nặng.
Để trẻ nhỏ không bị trúng nóng,cảm nóng trong những ngày hè oi bức, các bậc bố mẹ, các cô nuôi dạy trẻ cần chúý phòng chống nóng cho các cháu chu đáo:
- Ưu tiên dành cho các cháu nhữnggian phòng rộng rãi, thoáng mát nhất. Tránh những nơi quá nóng bức như gần bếp,trên gác xép sát mái nhà, những nơi xói nắng hướng tây, những gian phòng quákín, nhiều đồ đạc, ít cửa.
 |
| Bố mẹ nên tránh cho trẻ chơi ở những nơi chói nắng, những gian phòng quá kín nhiều đồ đạc... |
- Những hôm nóng bức tránh đưatrẻ đến những nơi đông người, không khí nóng ngột ngạt, như các phòng họp, rạpchiếu bóng, chen chúc trên các phương tiện giao thông công cộng.
- Chú ý cho các cháu uống đủnước, kể cả những cháu nhỏ còn bú chưa biết đòi uống nước.
- Cho các cháu mặc quần áo bằngvải mỏng, rộng, nhạt màu. Tránh dùng những loại vải dày, vải ni lông bí mô hôi.Năng tắm rửa cho các cháu để luôn luôn giữ da sạch sẽ, mồ hôi bài tiết được dễdàng.
Theo BS Hương Liên
Đời Sống Gia Đình
