"Hễ thấy con làm sai cái gì,ba mẹ cũng mắng "đồ ăn hại, ngu như bò" nên lúc nào con cũng nghĩ mình ngu đần,con không dám chơi với các bạn học giỏi", bé Hoa, 12 tuổi thút thít trảilòng với chuyên gia tâm lý.
Vốn học giỏi, tính tình hoạt bát,song dạo gần đây bé Hoa trở nên ít nói và ngại giao tiếp hẳn. Ngoài những giờhọc trên lớp, về đến nhà cô bé chỉ nhốt mình trong phòng không chịu nói chuyệnvới ai. Đến khi thấy con gái có dấu hiệu bị trầm cảm, chị Lý (mẹ của bé Hoa) mớihoảng hốt đưa con đến gặp chuyên gia tâm lý để được giúp đỡ.
Tại trung tâm tư vấn, khi chuyênviên tâm lý nhẹ nhàng hỏi han, bé Hoa mới chịu bộc bạch những khúc mắc tronglòng, với ánh mặt rụt rè bày tỏ kèm theo lời dặn dò: "nhưng cô phải hứa đừngnói lại cho ba mẹ con nghe nha".
 |
| Trẻ có thể bị trầm cảm bởi những lời mắng chửi từ người lớn |
Hoa cho biết, em là con thứ haitrong gia đình có hai chị em. Mỗi ngày ba mẹ em đi làm từ sáng sớm đến tối mịtmới về nên cả gia đình có rất ít thời gian nói chuyện và ăn cơm chung với nhau.Đã vậy mỗi lần cô bé làm sai việc gì hoặc làm đổ bể đồ dùng trong nhà, ba mẹ lạito tiếng quát chửi em là "đồ ăn hại, vô tích sự, ngu dốt...", khiến cônhỏ rất buồn và suy sụp.
"Lúc nào ba mẹ con cũng đemcon ra so sánh với chị Hai. Mà con ngu thật hả cô? con chẳng làm được gì nên hồnhết, con buồn lắm", bé Hoa khóc thút thít nói với chuyên viên tâm lý.
Nhìn nhận sự ảnh hưởng từ phátngôn của người lớn đến tâm trí trẻ, Thạc sĩ Giáo dục Phạm Phúc Thịnh, Chuyênviên tư vấn trung tâm Nhịp cầu Hạnh phúc nhìn nhận, trẻ em dưới 18 tuổi là giaiđoạn đang tiếp nhận các yếu tố xã hội để hình thành nên nhân cách. Bởi các emnhư một tờ giấy trắng với một tâm hồn non nớt và dễ bị tổn thương, nên những lờinói của người lớn có tác động rất rõ rệt trong việc hình thành nhân cách của cácem sau này.
"Những lời nói chì chiết củacha mẹ sẽ in sâu vào tâm thức của đứa trẻ và có vai trò rất lớn trong việc địnhhình nên tính tình của chúng. Sau này các em sẽ dùng chính những lời nói như thếđể đối xử "giao tiếp" với bạn bè và những người xung quanh", ông Thịnh đúckết.
Ông Thịnh cho rằng, trên thực tế,những đứa trẻ hay bị cha mẹ chỉ trích thường trở nên mất tự tin và có thái độbuông xuôi không muốn học hành hay làm việc. Bên cạnh đó, chính cách hành xử nàycủa người lớn sẽ tạo nên trong trẻ một tâm lý phản kháng ngấm ngầm, có thể ngaylúc đó các em sẽ không cãi lại nhưng sẽ tìm một cơ hội để chống đối cha mẹ. Nếutình trạng này kéo dài, trẻ sẽ không còn tôn trọng cha mẹ, phá vỡ tình cảm giađình tốt đẹp.
Như trường hợp của em Hoàng, 17tuổi (quận Bình Thạnh, TP HCM) kể, cha mẹ hay mắng em là "con bò", "biết đẻ ramày thà trước đây tao đẻ ra quả trứng luộc ăn cho sướng"..., mãi cho đến bây giờlớn lên em vẫn không sao quên được.
"Em sống trong gia đình màchẳng cảm nhận được chút tình thương nào. Nhiều khi em tự hỏi tại sao các bạnlại được cha mẹ yêu thương, chiều chuộng, còn em lúc nào cũng bị mắng chửi khôngthương tiếc, hay em không phải là con ruột của bố mẹ?", Hoàng buồn bã tâmsự.
Còn với Linh, sinh viên năm 2trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thì từ khi còn nhỏ, cô chỉ mong saođược đi khỏi nhà mình bởi bị ám ảnh những tiếng quát chửi, dọa dẫm của ngườilớn.
"Từ hồi nhỏ em đã sợ bố mẹ.Nhiều khi em muốn bỏ nhà đi cho ba mẹ hối hận phải đi tìm nhưng lại không dám.Cho đến khi đậu đại học vào thành phố, xa quê nhưng em vẫn không thấy nhớ nhàchút nào, chắc là tình cảm trong em đã chết rồi...", Linh đau đáu bộc bạch.
Để tránh những hệ lụy đáng tiếclàm suy mòn tình cảm giữa các thành viên trong gia đình với nhau, chuyên viênPhúc Thịnh cho rằng phụ huynh cũng như giáo viên cần quan tâm đến các em nhiềuvà sát sao hơn.
Gần đây, các chuyên gia tâm lý Mỹcũng khuyến cáo về mức độ nguy hiểm của căn bệnh trầm cảm xảy ra ngày càng nhiềuở lứa tuổi học sinh. Tình trạng này diễn ra thường xuyên hơn khi những áp lựchọc hành đè nặng lên vai trẻ, lại cộng thêm sự thiếu quan tâm từ phía gia đìnhkhiến chúng bị mất định hướng.
Các chuyên gia khuyến cáo, khiphát hiện những triệu chứng này, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ tâm lý hoặctìm cách nói chuyện giúp các em tháo gỡ những vướng mắc đang gặp phải. Ở đây,cha mẹ cần lưu ý tránh quát chửi to tiếng hay đánh đập trẻ vì sẽ dẫn đến nhữnghành vi bồng bột dại dột hủy hoại bản thân.
Tên nhân vật đã được thay đổi
Theo Thi Trân
VnExpress
