Quốc Trung: Cư xử chợ búa sẽ gặp những "bà nội trợ"

- Việc thu bản quyền là việc phải làm mà tôi nghĩ ai cũng phải ủng hộ và thực hiện. Nguyên nhân của việc "rối" đầu tiên là từ năng lực của người thực thi việc đó.

Đã gần 20 năm xây dựng văn hoá tôn trọng bản quyền ở Việt Nam thì đến nay cảnh vị phạm bản quyền âm nhạc vẫn tràn làn, các quan hệ vẫn như kiểu chợ búa. Hình ảnh của một ông giám đốc Trung tâm "bảo vệ" bản quyền ăn vạ như vậy thì dễ dàng hình dung được quy mô năng lực của họ đến đâu.

Hãy tự đặt một câu hỏi đơn giản là tại sao VCPMC lại phải "vất vả " như vậy?... Nếu họ nắm vững luật pháp và thẩm quyền của mình thì đơn giản cứ mang BTC hay bầu show ra toà mà kiện. Không những thu được tiền mà còn được đền bù nhiều hơn, họ hoàn toàn có thể làm điều đó.

Anh đã từng tổ chức nhiều chương trình ca nhạc uy tín, trong đó tôi có nhớ là những ca khúc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn được sử dụng. Vậy riêng với việc trả tiền bản quyền cho tác giả sáng tác anh đã làm theo cách nào: trả cho VCPMC (mức giá bao nhiêu/bài) và trả cho phía gia đình (làm việc với ai và mức giá bao nhiêu), thưa anh? Mức thu phí một bài hát do VCPMC đưa ra được áp dụng theo biểu giá hiện thời có hợp lý hay không?

Có nhạc sĩ cho rằng việc trả tiền tác quyền của VCPMC chưa minh bạch, rõ ràng. Thực hư việc này ra sao? Với cá nhân anh, doanh thu mỗi quý, mỗi năm từ việc uỷ quyền cho VCPMC?

- Họ hiểu được tâm lý của đa số tác giả là thu được đồng nào là tốt rồi, thắc mắc làm gì nữa. Nhưng việc của họ là phải báo cáo và nó cũng không mất nhiều công sức thời gian để đến khi hỏi thì mới đưa ra. Tôi là người đóng tiền và được nhận tiền nên tôi biết. Nếu họ thu của tôi 1, 8triệu/bài thì họ cũng cần phải nộp đủ cho tôi từng đó. Tôi cứ đếm số lần ca sĩ hát mà đòi họ thôi. Họ có làm được vậy không hay lại kêu khổ, kêu khó? Xin thưa là anh đi làm dịch vụ kiếm tiền thì không nên kêu ca, lĩnh vực này cũng có rất nhiều người muốn nhảy vào đó. Nếu làm việc theo kiểu tuỳ tiện được chăng hay chớ thì sẽ gặp phải những đối tượng tương xứng thôi. Nếu cư xử theo kiểu chợ búa thì sẽ gặp những 'bà nội trợ'.

Hầu hết tiền bản quyền tác giả được thu phí chủ yếu đối với đối tượng đơn vị tổ chức biểu diễn, nhà sản xuất. Nhưng thực tế có một tình trạng là ngoài những chương trình tổ chức biểu diễn chuyên nghiệp, không ít ca sĩ ngôi sao chạy show với tư cách cá nhân cho đám cưới, hội nghị... với thù lao lên đến vài chục triệu, thậm chí hàng trăm triệu đồng nhưng không ca sĩ nào trả thù lao tác quyền cho nhạc sĩ và và VCPMC cũng khó thu tiền tác quyền. Ý kiến của anh về điều này như thế nào?

- Đấy chính là những bất cập và sự yếu kém trong việc thực thi luật bản quyền tác giả âm nhạc. Tôi xin kể một ví dụ là luật bản quyền cho một tác phẩm âm nhạc classic như giao hưởng được tính 10% thu nhập của tất cả các nhạc công của dàn nhạc cộng với tiền đi lại ăn ở. Bạn thử tính ngay cả việc dàn nhạc đó không lấy tiền thì 10% của tiền vé máy bay, khách sạn, ăn ở của hơn 100 nhạc công sẽ là bao nhiêu.

Thời gian gần đây nhiều ý kiến cho rằng nên thành lập thêm nhiều trung tâm tác quyền ý kiến của anh ra sao?

-  Một trung tâm còn loạn như vậy thì nhiều trung tâm thì sẽ như thế nào. Vấn đề là phải có hiệp hội mà ở đây là Hội nhạc sĩ cần có tiếng nói để việc thu tiền bản quyền được hiệu quả và tránh bị lạm dụng.