"Vào ngày thứ 4, rạp chiếu phim giảm giá 50% cho sinh viên. Anh thông báo: Xem lại Xích Bích".
Truyện ngắn của NguyễnThị Thu Huệ
Dù là đã thuộc từng hình, từngcâu thoại hay âm thanh ấn tượng của Xích Bích, tôi vẫn sáng mắt, gật đầu, hỏi:“Mình đi với ai”? Anh cười: “Ít nhất là hai đứa. Nhiều là bốn”. Câu sau cùng,anh nói khi chạy phầm phập lên gác. Sàn nhà gỗ bắt đầu rung khẽ vì âm bass phátra trên phòng anh trai.
Phòng tôi tầng dưới. Anh ở trên,cách nhau cái sàn gỗ. Tôi làm gì ở phòng mình, anh không biết. Nhưng anh làm gìbên trên, tôi có thể đoán được đúng bảy mươi phần trăm. Phòng tôi có sáu cái bểcá. Bốn bể nước ngọt, hai bể nước mặn. Để chúng vào chung căn phòng mười lăm métvuông thật bất tiện. Không chỉ có quá nhiều hơi ẩm trong không khí, quá nhiềutiếng ồn của máy lọc, máy sủi tạo ô xi, tiếng nước chảy qua bộ lọc xối ngượcxuống triền miên đều có thể chịu được do quen tai, mà gay go là chế độ sống củanhững con cá đế vương đó hoàn toàn khác nhau về thời tiết. Cá biển ưa lạnh.
Cánước ngọt ưa nóng. Mùa đông, lúc những Nemo... sung sướng vẫy vùng và béo tròntừng ngày thì La Hán hay Rồng ẹo ẹo vì lạnh. Ngược lại, mùa hè đến, bọn La Hánphổng phao bao nhiêu thì Nemo... lại lừ đừ bấy nhiêu. Biết thế, nhưng tôi luônhào hứng với việc mình được thừa kế tất cả những gì từng là niềm vui, từng làtình yêu của anh trai mình. Và phải giải quyết một cách hiệu quả nhất, theo sựchỉ đạo một lần vô cùng tận tụy của anh. “Với cá nước mặn, mùa hè nóng, nếukhông bật máy lạnh, chú lấy mấy chai nước lã cho vào ngăn đá, thành những chaiđá, rồi thả vào bể nước mặn cho cá mát” hay “Mùa đông, khi nào nhiệt độ ngoàitrời xuống dưới mười lăm độ, thì chú cắm cái sưởi này cho cá rồng. Để hai mươibảy độ là tự ngắt điện. Lạnh là ngoẻo đấy”.
Tôi từ lâu tự nhận biệt danh chomình là Lười. Ngày nhỏ, mẹ nói: “Con lười tắm quá, không béo được đâu”, hay “đếnăn mà cũng không buồn nhai, sau làm sao thành chủ gia đình đây?” Rồi bố: “Saokhông đi đá bóng với bọn ở lớp? Ngày xưa, bằng tuổi con, bố đá bóng ở tất cả cácbãi cỏ khu Hoàn Kiếm, hay bãi sông Hồng”. Anh thì: “Chú mà một tuần mới gội đầumột lần, rụng hết cả tóc đấy”. Lâu dần, tôi đâm yêu quý chữ Lười như thể nó làmột phần thân thể. Khi mọi người quên cái tên thân thương đã theo tôi bao thángngày, tôi tự nhắc nó bằng cách cố tình không làm một việc gì đấy, để có cớ nhờmẹ, nhờ anh, rồi tự nhận:
“Không biết con là thằng lười à?”
*
Tôi tiếp nhận tất cả những gì anhbàn giao, không đắn đo, bởi tôi vốn không thiết nghĩ nhiều về một chuyện gì đó.Cụ thể là: sáu cái bể cá. Hai con chó nửa tây nửa ta, bốn con mèo, một conrùa... và khoảng bảy chị: bạn gái, người yêu rồi, đang định yêu rồi bỏ... củaanh trai. Anh năm nay 25. Còn tôi 16.
| |
Thật sự thì với một thằng nhóc 16tuổi, khi nuôi tất cả những con vật mà anh bất thình lình mê mẩn thích, mang vềchăm sóc như với con đẻ trong khoảng thời gian sáu tháng rồi chán, là việc khôngkhó. Sáu bể cá xếp vòng quanh giường ngủ. Cá nào có thức ăn của cá đó. Ngoàinhững ngày ăn đồ hộp là viên bột tổng hợp bán sẵn phòng đói bụng giống mỳ tôm,phở ăn liền của người, là những bữa ăn tươi mấy nghìn tép sống nhảy tanh táchngoài chợ mà mỗi khi tôi thả chúng xuống, lũ cá như biểu diễn thời trang, múarất dẻo với món ăn khoái cảm. Đấy là cá. Còn chó và mèo sinh sống ở phòng chung.Chó ăn chung bát với mèo. Hai con chó lần lượt được anh bỏ vào túi áo khoác mangvề.
Ban đầu, các em nhỉnh hơn cái ấm pha trà, lông xù, chân ngắn, bụng chạm đấtvà rõ ràng là giống chó Tây như anh trai xác nhận. Nhưng chỉ một tháng sau, vớitình cảm quá khích và cách chăm sóc đặc biệt của anh, chúng đã từng bước khẳngđịnh mình chính là chó ta có đá qua lai Tây một tẹo rất ít. Chân cao, lưng dàingoằng, và sủa ông ổng về đêm khi có cái lá rụng hay lũ chuột chạy đuổi, chửinhau chí chóe. Đôi khi khu phố có trộm, thì chó ta bỗng nổi gien lành như chóTây, vẫy đuôi mừng, không kêu một tiếng. Hết nhiệm kỳ được sủng ái của chó, thìsang mèo cho dù chó vẫn lừng lững hiên ngang đi lại quanh nhà. Mèo dễ chịu hơnchó, biết làm người ta yêu mình nhiều hơn bởi cách làm duyên. Ngoẹo đầu ngủ vắtvẻo nơi cầu thang, hay dang bốn chân, phơi bụng tênh hênh tô hô giữa đường vớimột cái mặt tròn xinh đẹp.
Trong suốt những quá trình nhậphộ khẩu nhà tôi của các loài thú cưng, là hình ảnh các chị. Tôi gặp cụ thể bảychị trong vòng bốn năm (tôi nhớ những chị này vì họ đều đến nhà “Chào Tí, chịmua cho Tí chè thập cẩm này”. Một chị nghiện trứng chim cút lộn, thì bao giờcũng một bịch chị, một bịch em... hay những đặc sản của quê từng chị xếp la liệtgóc bếp như măng muối Lạng Sơn, măng khô Tuyên Quang, hồng Đà Lạt...). Và bảychị đó, từ chỗ không biết nhau, rồi biết, rồi ghét, nói xấu, ghen tuông nhưng cómột tình cảm đồng nhất của cả bảy người là đều coi thằng lười tôi là em trai yêuquý.
Anh trai rầm rầm chạy xuống. Quầnbò trễ cạp, thấy rõ từng cuộn lông bụng nâu óng mềm. Râu quai nón, mắt đen, lôngmày rậm và tóc hung “Chú, anh gọi điện rồi, đi với ba đứa”. “Là ba chị nào”.“Mèo, Bột và Con Con”. “Cái gì? Ba chị đấy không thích nhau lắm đâu”. Tôi rùngmình. Lập tức một hình ảnh như trong phim chạy qua, là chị Mai và Hương cao nhưnhau, khoảng mét bảy mươi, tóc người dài người ngắn, ai trông thấy mắt cũng dừnglại một lúc. Riêng chị Thúy bé xíu. Anh nói chị Thúy may, vì cao một mét bốnsáu, thoát được luật cấm đi xe máy vì thừa quy định một cm. Anh gọi các chị bằngbiệt danh: Hương mèo vì chị cho mấy con mèo, Mai bột vì da ngăm đen, lúc nàocũng như vừa đi tắm nắng về và Thúy con con. Tuy cao thấp khác nhau nhưng aicũng xinh. Lườm nhau cũng khiếp. “Không thích cũng phải thích”. Anh phẩy tay.“Chú chuẩn bị đi, anh chở chú”. “Thế các chị kia đâu?” “ Tự đến thẳng rạp rồi”.
Ngồi sau xe máy, đầu óc tôi bắtđầu hoạt động. Các tình huống đặt ra: đi xem phim, là thưởng thức bộ phim. Vớianh và mình, chắc chắn là như vậy. Nhưng với ba chị kia sẽ không tâm trí tậptrung xem phim mà là xem nhau. Khi xem nhau với một tâm trạng ghen ghét, đố kỵ,sẽ chỉ thấy cái xấu, và sinh nói xấu khích bác nhau... Tóm lại, là một đạichiến. Tại sao anh lại làm thế nhỉ? Mà rắc rối thế này, anh lôi tôi vào làm gì?
Rạp chiếu hiện đại. Bước vào nhưvào thế giới khác. Tôi không giấu được căng thẳng. Anh quay sang, đấm cái thụpvào lưng, cười trắng lóa: “Chú lại tâm trạng rồi. Vô tư đi, không đánh nhauđâu”. Thằng tôi cười nhạt hoét. Xích Bích xem đã ba lần. Rồi nghe bác nhà báoYên Ba phân tích trên VTC mấy lần, thấm thía hay. Nhưng chuyện đồng ý đi lần bốnđể xem Xích Bích do cái tính lười nói câu từ chối, là sai lầm. Thở dài cái sượt,đi tiếp. Nếu không lười, thì lúc này vẫn có thể làm khác chứ không nhắm mắt đưachân trước bất cứ một việc gì, ví dụ là việc này.
Lâu lắm về sau, tôi vẫn nhớ cảm giác tối hôm ấy. Xích Bích lần bốn không như balần Xích Bích trước. Dù âm thanh lập thể chạy vòng quanh người với bao hiệu quảcông nghệ hiện đại vẫn không xóa được cảm giác hình như các chị ấy đang gườmnhau. Dao kiếm chém nhau tóe lửa cũng không kéo tâm trí tôi tập trung nổi mườiphút vì những chuyện có thể xảy ra như nói khích nhau, thậm chí cãi nhau, biếtđâu trong bóng tối, không ai thấy ai, mèo và con con giật tóc, cấu véo nhau? Anhtrai nhìn thẳng màn ảnh, không hiểu sao biết tôi lo toan. Lại hành động vỗ lưngquen thuộc, anh thì thào: “Về không? Cà phê?”. Tôi thở dài. Im lặng. Anh lạinói: “Xem phim như chú, hỏng hết bánh kẹo. Về đi, cho hết căng thẳng”.
“Còn ba chị kìa?” “Đến được, về được. Không đánh nhau đâu, đừng lo. Chú, cà phêquán nào?”. Thằng lười trả lời: “Quán gần nhà mình”.
Đấy cũng là tối đầu tiên tôi nốc ba cốc cà phê đá. Mây Tím có từ mười năm, nằm ởngã ba đường, hoành tráng nhất khu vực. Chỉ cần đi bộ vài bước là về đến nhà nêntôi hay được mẹ rủ ra ngồi ăn uống linh tinh vào những ngày nghỉ. Lần nào thấytôi đứng ở cửa, bác quản lý cũng nháy mắt, và lặng lẽ chuyển mấy cái ghế, mộtcái bàn ra ngoài trời cho vị khách quen đặc biệt thích ngồi duỗi chân nhìn đườngphố. Lần này cũng vậy. Hai anh em ngồi nhìn hai hướng. Trên cái bàn gỗ, la liệtcốc. Ca tối, những người trực khác, nhưng cũng quen. Một anh cười: “Hai anh emtâm trạng nhỉ? Trà đá không?” Anh tôi gật. Anh phục vụ lại đưa đẩy: “Lâu khônggặp Đông, có vẻ béo lên đấy”. Anh trai chỉ cười gật gật.
Tôi khoái nhất là ngồi duỗi thẳngchân, tựa lưng vào ghế và nhìn sâu vào khoảng tối phía xa. Nhìn thật lâu, cànghút mắt không muốn quay đi. Lần nào xuống quán với mẹ, tôi đều nghe mẹ phân tíchvề cách sống của những người phục vụ trong Mây Tím: “Họ rất chăm chỉ, tập trung.Sáng ra năm giờ mở cửa hàng, mười hai giờ đêm đóng cửa. Ai cũng phải có một cáinghề, và niềm đam mê. Nhưng thành hay bại, là do chăm. Mẹ thấy con phải xem lại,nếu lười thế này, không hiểu sau sẽ làm việc gì?”.
Giữa hai anh em, là những cốc tràđá. Anh nhìn vào quán, bâng quơ: “Không biết những người này định ở đây đến baogiờ. Bao lâu nữa thì làm việc khác? Suốt đời làm một cái việc mở cửa cho khách,bưng nước, lau bàn, rồi đóng cửa, không chán nhỉ?”. Tôi vắt lại hai cái chântheo hướng khác, thở dài: “Họ là những người chăm chỉ. Không lười như em”. Anhlắc đầu: “Anh đi khắp nơi, về đây, ba năm trước với ba năm sau, thấy khác mỗicái đèn nhấp nháy và thêm cái máy pha capuchino. Thế mà cũng sống được”.
Điện thoại anh có tin nhắn liêntục. Anh đọc, nhìn tôi, cười: “Ba đứa đang đi ăn xoài dầm ở Nhà thờ” Tôi thởdài. Dù sao cũng xong một buổi tối lành lặn không thương tích. Anh cười: “Mailại mất một chầu kem ngồi giải thích Xích Bích cho các bà ấy nghe. Chắc tối naychẳng đứa nào tâm trí mà xem”.
Bỗng nhiên, tôi nhớ bác Yên Ba.Cũng là từ chữ lười, mẹ nói: “Bác ấy đôi khi cũng lười. Đi ăn cùng bạn bè, bácấy chỉ ngồi. Mẹ hỏi, sao không ăn. Bác nói chỉ ăn những con gì không còn xương.Và khi bữa ăn kết thúc, kết thúc cả tráng miệng với trái cây hay kem, mẹ pháthiện trước mặt bác ấy hãy còn một chén nước mắm. Nhưng bác chỉ lười những chuyệnkiểu như thế. Còn lại, là sống hết mình với những đam mê. Ví dụ sưu tập sách cổ.Sưu tập Tam Quốc. Khi biết ở đâu có cuốn sách quý, bác ấy sẵn sàng đi hàng trămcây số, xuyên ngày xuyên đêm để mua nó”.
Lần đầu tiên, tôi có một đêmtrắng rất dài vật vã cho đến sáng trong tiếng rập rập âm bass trên phòng anh,xuyên qua những tấm lót sàn gỗ. Mọi chuyện chạy qua trong đầu như một cuốn phim.Cũng khoái, nhất là với thằng lười, khi mà nằm trong bóng tối với một đôi mắt mởthao láo, thấy rõ mình đang nhấm nháp những thước phim tự chiếu cho một mìnhmình xem.
Tất cả thật bí mật.
*
Bây giờ.
Tôi hai mươi, học kinh tế ởMalmo, Thụy Điển. Điều mà không ai tưởng tượng và tin nổi với một thằng nhóclười đã làm được. Tôi giống cái lá, nằm trên một dòng nước lặng, từ từ trôi,phong cách cố hữu của mình, rồi thế nào đấy thì đã ở rất xa nơi chốn thân quen.
Anh trai gọi điện: “Chú. Anh lấyvợ”. “Chị nào? Con con hay mèo?” “Chú còn nhớ chị Hường không?” “Chị cho anh conTũn á?” Lâu lắm rồi, tôi mới gào to như vậy. “Ừ”.
Lúc này. Tôi đang đứng dưới một cái mái hiên hình chóp. Nắng hắt vàng ngoài xa,thấy rõ những con sóc nhỏ nhảy tưng tưng dưới đất rồi ôm cái thân cây già trèothoăn thoắt. Vài đứa trẻ tóc vàng lăn lộn trên bãi cỏ công viên nắng rung rinhqua những cái lá non trong vắt.
Chị Hường có một cái máy trợ timtrong ngực. Có lần, chị nắm tay tôi, mắt to sáng rực, hồn nhiên đặt lên chỗ tráitim rất gần nơi nhạy cảm, tỉnh bơ, như thể tôi không phải là một thằng nhóc đãmười sáu, cũng đã biết thích cô này cô nọ và lén lút xem những cảnh nóng thỉnhthoảng có trong những bộ phim cấm trẻ em dưới mười tám: “Tí thấy không. Máy đangchạy đấy. Em áp tai vào đây, nghe tiếng rò rò không?” Tôi chỉ để tay chứ khôngdám áp tai vào nơi ấy của chị, giọng bỗng khàn: “Không có cách nào khác ạ?” “Maycòn có nó đấy, không thì chị đã bay vút lên trời”.
Trong số những chị đến nhà tôi, chị Hường chỉ là bạn rất vu vơ, chưa bao giờthuộc top được anh đặt biệt danh. “Sao lại là chị Hường?” Anh hỏi lại: “Tại saokhông phải chị ấy?” “Nhưng... chị ấy bị bệnh tim rất nặng?”
“Chính thế, nếu không, ai lấy chịấy?”
*
Tôi không nhớ mình đã ngồi ngoàicông viên bao nhiêu giờ. Từ lúc nắng vàng, tới khi tất cả chuyển xám. Chạy dọctheo bãi cỏ, là một dòng sông nhỏ. Chiều đến, từng đàn bồ câu to như vịt trờibay về, đậu trên những mái nhà cổ mốc rêu ngóng tìm ông lang thang mang đồ ăntới. Ông già cao, lưng gù, râu ria che hết miệng, thường đạp xe, chở hai cáibao, trong ấy là những đồ thừa nhặt từ các quán ăn hay thùng rác công cộng. Lặnglẽ mở túi vải ném đồ ăn xuống triền dốc cỏ xuôi xuống dòng nước, rồi ông ngồibệt xuống cỏ. Lũ chim gào thét thảm thiết lao như những mũi tên xuống cướp đámthức ăn đủ loại, nhảy tưng tưng rồi bay tiếp. Có vẻ như họ quen nhau đã lâu, nênchúng nhận thấy ông đến từ xa.
Hôm ra sân bay tiễn tôi, vẫn độngtác đập lưng quen thuộc: “Ê Lười, anh sẽ tiếp quản cơ ngơi của chú. Nhà bây giờ,thằng Lười sẽ là anh”. “Tất cả là của anh mà. Chó, mèo, cá, rùa... đều của anhmang về đấy chứ có phải em đâu. Nhưng Lười là thương hiệu của em, anh không lấyđược”. Anh cười, đấm mạnh vào vai tôi một đấm thay câu chào rồi quay đi. Dángngười chắc nịch, da ngăm đen và mái tóc hung hung lẫn dần vào đám đông phía xa,không một lần ngoảnh lại để biết là tôi cứ đứng, nhìn theo mãi.
*
Đến tận lúc này, khi đã đi rất xa khỏi nơi chốn của mình, chân lại duỗi dàikhoái cảm, tôi nằm ra bãi cỏ lúc nào không biết.
| |
Tôi đã từng nghĩ sẽ không đi đâukhỏi ngôi nhà sàn gỗ với cơ man các con vật. Cũng nghĩ, chỉ dưới mái nhà mình,mới có bình yên. Lại càng tin, là anh sẽ luôn làm những điều anh muốn, rồi đếnmột ngày, anh là người đi nước ngoài và sẽ yêu say mê phụ nữ. Các chị ấy đủ loạimàu da, mái tóc với những biệt danh riêng.
Tại sao phải đi rất xa như thếnày, nằm dài trên một bãi cỏ vào một ngày cuối Thu, sau bao nhiêu năm, tôi mớinghĩ về anh mình, và cách mà anh ứng xử với cuộc đời này. Và người đi ra khỏinhà lại là tôi.
Tôi muốn nằm thế này thật lâu, dùda mặt tê buốt khi bóng tối bao trùm. Tôi thích nghe tiếng bồ câu kêu. Tiếngchuông xe đạp của mấy thanh niên phóng ào qua một ngã tư. Tiếng những chiếc lácây khô bắt đầu rụng khi một mùa đang qua.
Theo N.T.T.H
