Đối với những hộ gia đìnhkhông dư dả tài chính để mua nhà, chung cư mini trở thành lựa chọn hàng đầu; đặcbiệt sau khi tính pháp lý cho loại hình nhà ở này được đảm bảo. Tuy nhiên, chođến nay chung cư mini vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Ở trọ giá cao?
Manh nha từ năm2008, đến nay chung cư mini đã thực sự nở rộ ở các đô thị lớn như Hà Nội vàTPHCM. Diện tích căn hộ nhỏ, giá thành vừa phải, thủ tục mua nhà đơn giản lànhững ưu điểm nổi trội của loại nhà ở này. Tuy nhiên, chính vì đơn giản nênnhiều người mua đang lâm vào cảnh "ở trọ" trong chính ngôi nhà mình phải bỏra trên dưới 1 tỷ đồng để mua.
Đó là việc dù chủnhà luôn hứa hẹn sẽ có sổ đỏ, sổ hồng sau vài tháng, thậm chí viết giấy camkết không có sổ sẽ hoàn lại tiền, nhưng việc được cấp sổ đỏ, sổ hồng đối vớichung cư mini cực kỳ khó khăn. Nguyên nhân do chủ đầu tư đã "lách", bỏ quanhiều quy định trong quá trình xây nhà.
Thí dụ, theo quyđịnh của pháp luật, để xây dựng các khu nhà chung cư, chủ đầu tư phải đượccấp phép và trong giấy phép phải nêu cụ thể thiết kế, các biện pháp an toàn,chống cháy nổ, an ninh... của tòa nhà. Tuy nhiên, với các khu chung cư mini,đa phần chủ đầu tư đều xin giấy phép xây dựng nhà ở thông thường rồi tự độngthay đổi thiết kế ban đầu để xây thành chung cư mini phục vụ mục đích kinhdoanh, vừa tránh được những thủ tục cấp phép theo quy định, vừa tránh nhữngkhoản thuế, lệ phí.
Vì vậy, sau khichung cư mini được hoàn tất và bán cho các hộ dân có nhu cầu, việc xin cấpsổ đỏ của các chủ căn hộ chung cư này gặp khó là chuyện không tránh khỏi.
Ngoài ra, một sốhộ gia đình hoặc các nhà đầu tư nhỏ lẻ còn cố tình bỏ qua các yếu tố liênquan đến quy hoạch hoặc số tầng được quy định. "Khi xem giấy tờ của ngôi nhàở Phú Thượng (Tây Hồ), thấy không đăng ký là xây nhà kinh doanh, chúng tôithắc mắc về việc cấp sổ thì chủ đầu tư bảo sẽ có cách để "lách".
![]() |
Chung cư mini Mỹ Đình, Hà Nội |
Đến nhiều nơikhác cũng gặp tình trạng này. Ngoài ra đây lại là công ty đứng ra xâydựng chứ không phải cá nhân nên càng hoang mang. Bởi nếu không có sổhồng thì không thể sang nhượng, thế chấp, không khác nào bỏ tiền ở trọ"-chị Minh Hà (ngõ 45, Lãn Ông, Hà Nội) cho biết.
Sự lo lắng củachị Hà cũng là bất cập lớn nhất của chung cư mini. Dù đã được pháp luật bảohộ, việc có được giấy chứng nhận vẫn rất khó khăn. Đa phần giao dịch mua bángiữa chủ đầu tư và khách hàng chỉ là bản hợp đồng mua bán có xác nhận củachính quyền địa phương. Chủ nhà nắm giữ toàn bộ sổ đỏ khu nhà.
Chưa tính đếnviệc chủ nhà có thể mang sổ đỏ đi cầm cố, rất khó để các cấp chính quyền xácnhận việc tách hộ cấp sổ đỏ cho từng căn hộ, bởi hầu hết các hộ dân đều xingiấy phép xây nhà để ở hoặc xây dựng tự phát nên không đáp ứng các điều kiệncấp sổ.
Một thống kê củaSở Xây dựng Hà Nội giữa năm 2011 đã khiến nhiều người giật mình: Qua kiểmtra đột xuất tại 16 xã, phường thuộc 11 quận, huyện, không có chung cư mininào đáp ứng đầy đủ các quy định để được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu.Theo các chuyên gia, trước khi đặt bút ký hợp đồng mua nhà, người dân cầnmang hồ sơ nhờ các luật sư tư vấn để tránh những rủi ro tiềm ẩn về sau.
Mặt trái củasự ưu ái
Theo Bộ Xây dựng,pháp luật không cấm hộ dân xây dựng chung cư mini tư nhân nhưng phải đảm bảotính pháp lý cho người mua, cũng như tiêu chuẩn xây dựng. Theo Nghị định71/2010/NĐ-CP quy định việc xây nhà đơn lẻ ở đô thị chủ hộ sẽ phải thuê nhàthầu thi công xây dựng. Việc xây nhà phải đảm bảo yêu cầu kết nối với hệthống hạ tầng kỹ thuật chung của khu vực, thậm chí có giấy chứng nhận antoàn xây dựng.
Các cá nhân, hộgia đình có thể yêu cầu cơ quan nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sở hữuđối với từng căn hộ trong nhà ở đó. Nếu muốn bán chủ hộ phải làm thủ tụcchuyển quyền sử dụng đất cho người mua theo hình thức đất sử dụng chung. Tuynhiên, những quy định này đều bị chủ đầu tư cố tình "lờ", do đó quyền lợicủa người mua nhà bị ảnh hưởng.
Trên thực tế,chung cư mini là loại hình "sinh sau đẻ muộn", thậm chí khái niệm này khôngđược quy định trong bất kỳ văn bản pháp luật nào, nhưng đã nhận được sự ưuái không nhỏ từ các cơ quan chức năng. Sự ưu ái này được thể hiện rõ vớiviệc thông qua cho loại hình nhà ở này mà không tính đến hạ tầng, độ nén dânsố, áp lực đô thị, khá "thoáng" trong quản lý cũng như việc mua bán rất dễdàng khi chỉ cần công chứng mà không phải qua sàn giao dịch BĐS như nhàchung cư.
Nhiều chuyên giakhẳng định cùng với sự trầm lắng trên thị trường BĐS, chung cư mini đang ởvào giai đoạn "thoái trào" khi khách mua ít, giá nhà cũng đã giảm. Nhiều chủđầu tư còn "bao" trọn gói cho khách tất cả chi phí trong giá nhà, tặng nộithất... nhưng vẫn ế ẩm nặng.
Tuy nhiên, vớinhững rủi ro pháp lý vẫn còn hiển hiện, đã đến lúc cần phải sắp xếp, kiểmsoát lại loại hình nhà ở này, thay vì cấp phép rồi thả nổi như hiện nay. Bởinếu không có biện pháp quản lý chặt chẽ loại hình nhà ở này ngay từ bây giờsẽ tác động tiêu cực đến quy hoạch đô thị trong tương lai.
Theo SàiGòn đầu tư tài chính