Nhiều công ty chứng khoán (CTCK) hiện ký hợp đồng với khách hàng để “hợp táckinh doanh chứng khoán” với nội dung cùng hợp tác kinh doanh chứng khoán, CTCKsẽ góp vốn và khách hàng góp chứng khoán (CK).
Xét về bảnchất, hình thức hợp tác kinh doanh này nếu không có hành vi mua - bán mà chỉ cóchiều gửi vốn từ khách hàng vào CTCK thì đây là việc CTCK huy động vốn tương tựnhư các ngân hàng thương mại (NHTM) huy động tiền gửi.
Gần đây, CTCK Thăng Long đưa ra mức lãi suất (LS) kỳ hạn 3 tháng cho người gópvốn VND là 17,157%/năm (cao hơn trần LS huy động của NH đến hơn 3%), mức lãisuất huy động cao này còn lớn hơn lãi suất cho vay sản xuất kinh doanh của mộtsố ngân hàng lớn.
Điều đáng nói nằm ở vấn đề: CTCK đang lách luật huy động vốn mà đây lại lànghiệp vụ riêng có của ngân hàng hoặc các công ty tài chính được pháp luật quyđịnh. Kế đến việc nguồn vốn chảy vào các CTCK đang tích tụ ngày càng lớn có khảnăng trở thành “con sóng ngầm” trên thị trường tài chính nếu nguồn vốn này độtngột dịch chuyển từ ngân hàng này sang ngân hàng khác thông qua nguồn tiền gửicủa công ty tại ngân hàng, hoặc được rút ra để tham gia vào việc tự doanh khiTTCK sốt nóng.
Hiện tại không ít vốn của các CTCK đã nằm chết trong thị trường OTC, trong cácmã CK tự doanh đang chờ thời. Sự thiếu hụt vốn kinh doanh cũng khó bù đắp bằngviệc phát hành thêm cổ phiếu.
 |
| Ngân hàng hạn chế bơm vốn, các công ty chứng khoán phải lách để huy động vốn |
Trong khi đó việc vay vốn NH không dễ dàng nếu tài chính công ty không lành mạnh,không có phương án kinh doanh thuyết phục, ngoài ra lại còn bị NH kiểm tra sửdụng vốn vay nên thông tin mật nếu có cũng dễ bị lộ”. NHNN cũng không khuyếnkhích NHTM cho vay CK… nên nhiều CTCK gia tăng huy động vốn bằng tiền huy độngdù phải trả lãi cao trong lúc tiền gửi NH thì lại hưởng mức lãi suất thấp hơnkhá nhiều.
Tuy nhiên sựthiệt hại vài %/năm này sẽ không là gì lúc TTCK nổi sóng với biên độ từ 5- 7%/ngàycủa hai sàn, nếu vào đúng sóng, đúng mã.
Đẩy mạnh việc huy động vốn trong khi vốn còn ứ đọng hàng ngàn tỉ đồng, cho thấythực trạng nhiều CTCK cung cấp dịch vụ đúng nghĩa còn quá ít và chưa đa dạng,chất lượng còn thấp; nên doanh thu và lợi nhuận vẫn chủ yếu trông chờ vào mảngtự doanh, repo với nguồn vốn vay ngân hàng và nguồn vốn hợp tác kinh doanh.
Về phía người gửi tiền cũng rất dễ bị rủi ro vì CTCK nếu mất thanh khoản chỉ cóthể đi vay ngân hàng hoặc phát hành thêm chứng khoán để bù đắp, chứ không có cơchế huy động vốn linh hoạt như ngân hàng hay có NHNN là người cho vay cuối cùngđể duy trì thanh khoản.
Một vấn đề đáng lưu ý nữa là với lãi suất áp dụng hiện nay của các CTCK khiếncho người gửi tiền có cơ sở để kỳ vọng hay đòi hỏi một mức lãi suất cao hơn nữa,do đó khó mà đưa mặt bằng lãi suất chung của thị trường giảm xuống như mong muốncủa Chính phủ và NHNN.
TheoSGTT
