Cảnh “nóng” trên sân khấu: “Nóng” thì mới hay?

Ngay cả khi đã kết thúc, giải thưởng cũng được trao cho những người xứng đáng, nhưng Liên hoan Kịch chuyên nghiệp toàn quốc năm 2012 vẫn là đề tài “nóng” trên các mặt báo, trong cả câu chuyện của những người trong giới...

Bởi chuyện đưa cảnh phòng the lên sân khấu quá đà. Đến mức, Văn phòng Bộ VH-TT&DL đã có văn bản yêu cầu BTC liên hoan cần rút kinh nghiệm, tăng cường kiểm duyệt tác phẩm trước khi công diễn đảm bảo thuần phong mỹ tục dân tộc.

“Nóng” đến... bỏng mắt

Có lẽ, đây cũng là chuyện chưa từng có trong lịch sử các kỳ liên hoan kịch nói chuyên nghiệp, khi những cảnh phòng the được các đạo diễn “đẩy” lên với liều lượng táo bạo và mạnh mẽ. Vì thế cũng không có gì là khó hiểu khi nhiều người gọi đây là kỳ liên hoan gây dư luận nhiều chiều.

Chuyện bắt nguồn từ Sân khấu kịch Hồng Vân khi mang tới liên hoan 2 vở diễn có những cảnh làm khán giả đỏ mặt. Vở đầu tiên là “Làm…” của tác giả Chu Thơm dựa theo tác phẩm “Làm đĩ” của cố nhà văn Vũ Trọng Phụng, đạo diễn NSND Hồng Vân và thứ 2 là vở “Nước mắt người điên”, tác giả Lê Chí Trung - Lê Bình, đạo diễn Minh Hoàng.

“Ốc” Thanh Vân trong “Làm…”

Trong “Nước mắt người điên”, diễn viên Thanh Vân chỉ mặc đồ lót diễn cảnh ái ân với bác sỹ Thái và ngay sau khi cảnh này vừa kết thúc, “Ốc” tiếp tục hóa thân trong một cảnh thiếu vải khác với người cháu họ trẻ tuổi hơn mình. Hai cảnh diễn gần nhau và kéo dài đã khiến cho không khí trên sân khấu và trong khán phòng thật sự… “nóng”.

Còn trong “Làm…”, vẫn là diễn viên Thanh Vân, lần này chị vào vai một cô gái ăn mặc gợi cảm nằm dài trên ghế sofa để chồng vuốt ve. Tất nhiên, trong liên hoan lần này, không chỉ có 2 vở diễn của sân khấu kịch Hồng Vân sử dụng tới cảnh “tế nhị” mà ngay vở diễn giành HCV của liên hoan là “Quyền lực và tội ác”, tác giả Nguyễn Đăng Chương, đạo diễn Trần Ngọc Giàu và một số vở diễn khác cũng có không ít màn nhạy cảm.

“Nóng” thì mới hay?

Đã qua rồi cái thời, nghệ sỹ không dám đề cập đến vấn đề tình dục - nhưng điều đáng nói ở đây là liều lượng và mức độ sử dụng cảnh nhạy cảm thế nào cho phù hợp với nội dung vở diễn lại là một câu chuyện dài và không thể khắc phục ngay tại một kỳ liên hoan. Tác giả của vở “Làm…” - nhà biên kịch Chu Thơm khẳng định: “Trong suốt 3 tiếng vở diễn, không một khán giả nào bỏ về. Đạo diễn Hồng Vân nêm nếm mức độ “nóng” không hề “quá tay”.

Hơn thế, trước khi vở đi thi đã được thẩm định về nghệ thuật và nội dung trước một hội đồng gồm rất nhiều tên tuổi như: Chủ tịch Sân khấu TP.HCM Lê Duy Hạnh, NSND Trần Ngọc Giàu, NSƯT Trần Minh Ngọc, Phó Trưởng phòng Nghệ thuật Sở VH-TT&DL TP.HCM Tôn Thất Cần… Khán giả và các nhà quản lý không “ngốc” khi ngồi lại đến phút cuối cùng và “gật đầu” cho vở tham gia tranh tài tại liên hoan lần này”.

Hơn thế, Phó Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Nguyễn Đăng Chương - Trưởng Ban tổ chức của Liên hoan Kịch chuyên nghiệp 2012 đã không ngần ngại bộc bạch trước báo giới: “Nói là cảnh “nóng” nhưng cần phải xác định quan điểm một cảnh diễn như thế nào thì gọi là cảnh “nóng”, cảnh diễn trên sân khấu đó có gây phản cảm với khán giả và có mang lại hiệu quả cho vở diễn hay không? Từ đó mới có thể đánh giá được các vở diễn trong liên hoan lần này có “phạm luật” hay không?”.

Quả tình, sân khấu Việt đã từng chứng kiến rất nhiều vở diễn “buộc” sử dụng tới cảnh phòng the để khán giả hiểu hơn về hoàn cảnh và nội tâm nhân vật. Mỗi đạo diễn sẽ có một cách xử lý nghệ thuật khác nhau. Kỳ liên hoan này đã chứng kiến đạo diễn Trần Ngọc Giàu - “Quyền lực và tội ác” đã tỏ ra khôn ngoan khi ông diễn tả cảnh làm tình giữa ông Phó Chủ tịch với cô Chánh Văn phòng Ủy ban huyện được núp sau một chiếc ghế salon.

Còn đạo diễn Minh Hoàng - “Nước mắt người điên” lại sử dụng tới những cảnh mạnh bạo để diễn tả nhiều tâm trạng đan xen, dằn vặt của bà Dung (“Ốc” Thanh Vân) phản bội chồng và đưa ông vào nhà thương điên để tiện dan díu với tình nhân. Và điều cần nói thêm, các vở diễn sử dụng cảnh “nóng” táo bạo phần lớn đến từ sân khấu xã hội hóa, mục đích của các đơn vị xã hội hoá dựng vở trước tiên là hướng tới khán giả sau đó mới để đi tham dự liên hoan.

NSND Hồng Vân tiết lộ “Tham dự hội diễn rất tốn tiền. Sân khấu của tôi không thể trông chờ vào huy chương mà nguồn thu chủ yếu được lấy từ việc bán vé. Vở “Làm…” rất ăn khách, vé buổi diễn nào bán hết buổi diễn đấy, thậm chí còn phải xếp thêm vài chục cái ghế nhựa”.

Vậy là, trong khi ngay cả trong giới sân khấu vẫn còn nhiều tranh cãi rằng “nóng” bao nhiêu là đủ độ để không vi phạm thuần phong mỹ tục thì trên sân khấu kịch TP.HCM, vở “Làm...” của “bà bầu” Hồng Vân vẫn cứ bán vé ào ào..

Bộ VH-TT&DL cũng có cái lý để chỉ thị cho BTC của liên hoan trong việc kiểm duyệt vở. Dẫu biết, cảnh “nóng” trên sân khấu giống như con dao 2 lưỡi, nếu sử dụng vừa độ sẽ phát huy tác dụng và thu hút khán giả nhưng nếu quá đà sẽ gây phản cảm. Đó là chuyện người làm nghệ thuật nào cũng hiểu.