Rùng rợn với phim kinh dị về tình mẫu tử

Nhiều năm sau khi được giải thoát, chúng luôn cảm thấy có ai đó, hay một cái gì đó muốn tóm lấy mình khi đêm xuống.

5 năm về trước, hai chị em gái Victoria và Lilly biến mất khỏi khu vực mình sinh sống không tung tích. Kể từ đó, người chú Lucas và bạn gái Annabel đã không ngừng nỗ lực tìm kiếm chúng. Nhưng khi hai đứa trẻ được tìm thấy, vẫn sống sót một cách kỳ lạ bên trong một căn nhà gỗ nhỏ đổ nát, thì cặp đôi bắt đầu tự hỏi liệu chúng có phải là những người khách duy nhất mình đã mời vào nhà hay không.

Khi Annabel cố gắng đưa những đứa trẻ hoà nhập lại với cuộc sống bình thường, cô nhận ra sự tồn tại của ma quỷ trong nhà. Liệu cặp chị em đang trải qua những tổn thương tâm lý, hay thực sự ma quỷ đã tìm tới chúng? Những đứa trẻ yếu đuối đã sống sót thế nào khi chỉ có một mình trong suốt những năm qua? Trên hành trình tìm lời giải cho những câu hỏi nhiễu loạn ấy, người mẹ mới sẽ nhận ra những lời thì thầm mình nghe thấy vào giờ đi ngủ xuất phát từ cặp môi của một sự tồn tại chết chóc.

Tín đồ của phim kinh dị

Dựa trên phim ngắn từng gây tiếng vang trong làng điện ảnh năm 2008, MẸ MA là bộ phim đầu tay được thực hiện bởi Andy Muschietti và chị mình, nhà sản xuất Barbara Muschietti.

Chỉ trong một ngày năm 2006, hai người đã hoàn thành bộ phim ngắn như một thử nghiệm về phong cách, với mục đích chứng minh Andy không chỉ có khả năng làm quảng cáo hài. Trong phim, người xem được giới thiệu tới Victoria và Lilly, hai cô bé bị nhốt trong căn nhà của chính mình với nỗi sợ hãi một cái gì đó hay ai đó. Chúng cố gắng thoát khỏi một sinh vật ma quái được biết tới như Mẹ ma, những cuộc đuổi bắt kéo dài trong nhà cho tới khi bị dồn tới cuối hành lang, không còn nơi nào để trốn.

Phải mất thêm 2 năm để những thước phim được biên tập và thực hiện kỹ xảo. Khi được hoàn thiện và bắt đầu phát hành, bộ phim thu hút sự chú ý của nhiều liên hoan phim quốc tế, và cuối cùng là những "ông lớn" trong nền công nghiệp điện ảnh.

Barbara Muschietti nhớ lại: "Chúng tôi là những tín đồ của thể loại phim kinh dị, và những thước phim ngắn này giúp nuôi dưỡng giấc mơ có được một bộ phim của riêng mình." Barbara cũng chia sẻ về sự hào hứng khi làm việc chung với em trai: "Tôi cảm thấy mạnh mẽ hơn bởi chúng tôi thấu hiểu lẫn nhau."

Andy Muschietti cho hay chính mối dây liên kết này đã khiến họ nhận ra mình có thể thực hiện một tác phẩm điện ảnh cho dự án đầu tay này. "Barbara là đồng minh tuyệt vời bởi chị ấy muốn làm những bộ phim hay, và cùng lúc đó chị ấy cũng là chị gái tôi, luôn muốn bảo vệ tôi."

Bộ phim ngắn thu hút sự chú ý của Guillermo del Toro, nhà biên kịch/đạo diễn/sản xuất lừng danh, người đã thực hiện gần 20 tựa phim, rất nhiều trong số đó là tác phẩm đầu tay của các đạo diễn. Mỗi năm ông xem hàng trăm bộ phim ngắn và cố gắng khích lệ những nhà làm phim tiềm năng để họ có thể chuyển tiếp sang những dự án lớn hơn. Đôi lúc ông tìm được vài điều đặc biệt. Và đó chính là khi trợ lý của Del Toro cho ông xem tác phẩm của Muschietti.

Del Toro miêu tả cảm giác thôi thúc muốn chuyển thể Mamá thành một bộ phim với thời lượng hoàn chỉnh: "Chỉ trong vòng 10 giây mở đầu của phim ngắn, Andy Muschietti đã thể hiện rõ rằng mình thấu hiểu về điện ảnh, điều đó khiến tôi vô cùng ấn tượng. Andy thực sự có tài."

Điều gây ấn tượng đặc biệt với Del Toro là việc chị em nhà Muschietti chọn hai bé gái làm trung tâm của câu chuyện dữ dội và đáng sợ này. Các nhà làm phim người Mexico từ lâu tin rằng trẻ em là điều cốt yếu trong những câu chuyện ma, bởi "nguồn gốc của truyện ma nằm trong truyện cổ tích - truyện cổ Grimm, truyện dân gian Đông Âu, Nga đều tràn ngập bạo lực và nỗi sợ."

Và một câu chuyện kinh dị về trẻ con sẽ ra sao nếu thiếu hình tượng người mẹ? Del Toro nói: "Tôi nghĩ một người mẹ ma là ý tưởng tuyệt vời thay thế cho những con quái vật, bởi ai cũng liên hệ được với nó, dù là mẹ mình, mẹ bạn mình hay trong truyện."

Chị em nhà Muschietti muốn tạo ra một bộ phim kịch tính, siêu nhiên, đánh thẳng vào những nỗi sợ hãi cơ bản và quen thuộc nhất của con người. Câu chuyện không chỉ kể về một con quái vật, mà sâu bên trong nó là cảm xúc của con người bị bẻ cong một cách ma quái. Và họ đã tìm ra người có thể giúp mình làm chuyện đó.

Barbara nói: "Guillermo là một thầy giáo cừ khôi, người luôn sẵn lòng chia sẻ kiến thức của mình; chúng tôi đã học được rất nhiều điều cả về kỹ thuật, cách sáng tạo và kinh doanh". Del Toro hài lòng với vai trò này. Ông nhấn mạnh với nhà Muschietti rằng không gì có thể tuyệt vời hơn bộ phim đầu tay, và rằng họ nên luôn luôn lắng nghe bản năng, sự liều lĩnh của mình. Bà cho hay: "Những hiểu biết mà ông chia sẻ với chúng tôi là vô giá, thật vô cùng may mắn mới có được ông trong cuộc đời."

Với nhiều năm kinh nghiệm sản xuất phim điện ảnh, từ bom tấn The Vow tới Scott Pilgrim vs. the World, Hollywoodland và Talk to Me, nhà sản xuất J. Miles Dale quyết định tham gia cùng Barbara Muschietti để thực hiện bộ phim. Theo Del Toro, Dale bị dự án đưa Mamá lên màn ảnh rộng cuốn hút bởi ông cảm thấy bộ phim ngắn "quá lôi cuốn, khiến bạn mong được thấy nhiều hơn. Nó khai thác đề tài mở về những điều có thể tác động mạnh tới lũ trẻ, ý nghĩa của việc trở thành cha mẹ, tình yêu và sự giúp đỡ có thể đến bằng nhiều cách khác nhau như thế nào."

Dale nhận xét: "Điều tuyệt vời nhất ở Andy là anh ấy có khả năng chuyển hoá trí tưởng tượng của mình một cách vô cùng sáng tạo. Anh ấy rất hài hước, không nóng nảy, và không tỏ ra biết tất cả mọi thứ. Anh ấy luôn sẵn lòng hỏi ý kiến mọi người."

Del Toro đã có những cuộc gặp với nhà Muschietti để phát triển kịch bản từ con số 0, sử dụng bộ phim ngắn làm môi trường mở rộng cho các nhân vật. Nhà Muschietti viết bản thảo đầu tiên, rồi Del Toro thêm vào một vài chi tiết rùng rợn, nhưng rồi cả 3 đều hiểu rằng họ cần trau chuốt kịch bản hơn.

Nhiệm vụ đó được giao cho Neil Cross, người mà Del Toro miêu tả như "một biên kịch gia mà tôi cảm phục và tôn trọng, kịch bản của ông có khả năng cô đặc tất cả vào thời lượng của một bộ phim." Khi kịch bản đã sẵn sàng, Del Toro mới cảm nhận được một cách rõ ràng nhất mối liên hệ của sinh vật Mẹ Ma dành cho hai đứa trẻ tuyệt vọng - và bản năng của một người mẹ bảo vệ con của mình. Nó dành cho những đứa trẻ thứ tình mẫu tử duy nhất mà nó biết, và sẵn sàng giết chóc để bảo vệ con mình.

Nhà sản xuất - người thẳng thắn thừa nhận rằng mình tin vào ma quỷ - rất thích những câu chuyện mà ma được gắn liền với những đặc điểm rất con người. Ông nhớ lại: "Tôi thích ý tưởng hai đứa trẻ lạc trong rừng, được nuôi dưỡng trong nhiều năm bởi một con ma điên loạn bị ám ảnh bởi tình mẫu tử. Chỉ khi những đứa bé được giải cứu và mang về thành phố thì rắc rối mới thực sự bắt đầu."

Đương nhiên, Mẹ ma về lý thuyết là phiên bản kéo dài của bộ phim ngắn, và quá trình thực hiện điều đó hoàn toàn không phải chuyện dễ dàng. Del Toro, Dale và chị em hà Muschietti làm việc chặt chẽ với nhau ở mọi khâu trong quá trình sản xuất, tuyển lựa diễn viên và quay phim. Mặc dù được biết đến với nhiều tựa phim mang hơi hướng kinh dị, Del Toro khẳng định rằng "MẸ MA là phim của Andy, được làm hoàn toàn theo phong cách riêng của anh ấy. Tôi nghĩ đó là một tác phẩm tuyệt vời, và không nhất thiết phải mô phỏng theo bất cứ sản phẩm nào của tôi."

Là một đạo diễn quảng cáo lâu năm, bậc thầy của nghệ thuật kể chuyện chỉ trong vỏn vẹn 30 giây, Muschietti vẫn vô cùng cảm kích sự tự tin và ủng hộ của nhà tổng sản xuất dành cho bộ phim của mình: "Guillermo đã trở thành như cha đỡ đầu của bộ phim. Ngay từ đầu, ông đã nói rõ rằng muốn chúng tôi nỗ lực hết sức mình. Ông rất hào phóng với thời gian và những kiến thức mình có được, muốn mọi thứ phải thật hoàn hảo, máu lửa và trên tất cả, chứng minh cho chúng tôi thấy rằng ông tin vào việc lắng nghe theo bản năng."

Vị đạo diễn nhớ lại: "Có những lúc trong quá trình phát triển câu chuyện, chúng tôi có ý tưởng khác nhau về một vấn đề. Và hầu như tất cả những khi ấy, ông đều nhắc chúng tôi rằng đó là bộ phim của chúng tôi, và chúng tôi nên đi theo bản năng của mình. Bạn không thể mong có được một người thầy tốt hơn Guillermo."

Del Toro cũng đáp lại: "Tôi nghĩ Andy có một sự nghiệp rộng mở đang chờ phía trước. Anh ấy luôn bình tĩnh, có niềm tin vào bản thân, và tôi thích cách anh ấy chiến đấu để bảo vệ lối suy nghĩ của mình - ngay cả đối với tôi!"

Chọn diễn viên không vì sự nổi tiếng

Khi chọn diễn viên cho những vai chủ chốt trong Mẹ ma, điều cốt yếu là phải chọn đúng người chứ không thể dựa vào mức độ nổi tiếng của họ. Ở đây chúng ta đang nói đến ông chú Lucas và cô bạn gái cá tính Annabel, người phải thừa nhận là chưa được chuẩn bị cho vai trò làm mẹ.

Cô gái theo trường phái tự do Annabel đã giúp đỡ bạn trai mình trong nhiều năm tìm kiếm những cô cháu gái mất tích. Sau khi tìm ra, ban đầu cô không muốn tham gia vào quá trình chăm sóc hai đứa trẻ, nhưng cuối cùng lại tìm được mối dây liên hệ với chúng.

Khi quá trình tuyển diễn viên cho vai này bắt đầu, Jessica Chastain đã làm việc với nhiều nhà làm phim nổi tiếng như Terrence Malick, John Madden và Al Pacino, nhưng những bộ phim chưa được ra mắt, và cô gần như vô danh. Mọi chuyện bắt đầu thay đổi trong năm 2011, khi sự nghiệp của cô nhảy vọt lên một tầm cao mới.

Del Toro nhận xét: "Thắng lợi lớn nhất của chúng tôi trong MẸ MA là có được Jessica Chastain. Cô ấy có năng lực đặc biệt là thể hiện được cùng lúc sự mạnh mẽ cũng như yếu đuối, khiến bạn lập tức muốn quan tâm tới cô ấy."

Đạo diễn cũng không tiếc lời khen Annabel của đoàn làm phim: "Jessica là một mỹ nhân và cũng là một nữ diễn viên tài năng. Tôi sẽ mãi mãi biết ơn việc cô ấy tìm tòi nghiên cứu thế giới nội tâm của chính mình, qua đó đem đến một sức sống mới, một nỗi muộn phiền ẩn sâu trong trái tim Annabel mà tôi chưa từng dám mơ tới. Có những khoảnh khắc mà cô ấy đầu tư quá nhiều cảm xúc, và bạn có thể cảm nhận điều đó trên màn ảnh. Chúng tôi thật may mắn vì gặp được cô ấy."

Chastain thì cho hay cô đang tìm kiếm một dự án có thể thử thách khả năng diễn xuất của mình. Khi đọc kịch bản Mẹ ma, cô ngay lập tức bị cuốn hút. Cô nhớ lại: "Tôi là fan của phim kinh dị, và Mẹ ma thì quá đáng sợ và không giống bất cứ phim nào tôi từng làm trước đó. Tôi thích cách Annabel chuyển từ người bảo vệ bất đắc dĩ của hai bé gái, tới mức sẵn sàng chết chứ không để điều gì làm hại chúng."

Chastain lý giải: "Mẹ Ma muốn giết Annabel bởi nó coi Annabel là đối thủ tranh giành tình cảm của lũ trẻ. Sẽ chẳng vấn đề gì nếu chúng ở nhà Annabel và Lucas, chỉ cần chúng yêu Mẹ Ma nhất. Nhưng khi hai bé gái nhận ra Annabel thật ấm áp, chúng biết rằng mình sẽ có được ở Annabel điều mà Mẹ Ma không bao giờ có. Thái độ của chúng bắt đầu thay đổi, và đó chính là nguyên nhân dẫn đến địa ngục trong ngôi nhà."

Với sự hợp tác của bộ phận trang phục, đầu tóc và trang điểm, Andy Muschietti đã làm việc với Chastain để tạo nên vẻ bề ngoài đặc trưng cho Annabel: nữ anh hùng bất đắc dĩ 30 tuổi với mái tóc tém màu đen. Del Toro thừa nhận rằng ông đã rất ngạc nhiên khi lần đầu nhìn thấy tạo hình nhân vật. Ông cười nói: "Vẻ ngoài của Annabel khiến tôi sửng sốt - xăm trổ, tóc đen - nếu là tôi tôi sẽ đi theo hướng khác. Nhưng khi nhìn thấy cô ấy, tôi lập tức nhận ra ngay nhân vật."

Nam diễn viên vào vai kép - hoạ sĩ Lucas Desanges và anh trai sinh đôi, nhân viên tài chính Wall Street Jeffrey, cần phải đạt tới trình độ lột tả được hình ảnh một người cha bị dồn tới đường cùng, đạt đỉnh điểm của sự tuyệt vọng trước khi đuổi hai đứa con nhỏ của mình vào rừng sâu. Dale nói về nhân vật Lucas: "Chú của lũ trẻ cảm thấy một trách nhiệm khổng lồ, bởi không ai biết thực sự điều gì đã xảy ra vào cái ngày mà chúng biến mất. Anh ta muốn làm sáng tỏ mọi bí ẩn, nhưng suy cho cùng, làm cha không phải là điều anh được chuẩn bị trước; có quá nhiều điều mà anh không biết. Bởi vậy anh dấn thân vào cuộc hành trình một cách mù quáng, chỉ vì tình yêu."

Đạo diễn và các nhà sản xuất đã gặp gỡ khá nhiều nam diễn viên nổi tiếng Hollywood và cả châu Âu để tìm ra gương mặt thích hợp cho vai Lucas/Jeffrey, nhưng tất cả đều gặp khó khăn trong việc thể hiện vai của mình. Del Toro giải thích: "Andy muốn thế này, xưởng phim muốn thế nọ, và tôi lại muốn thế kia. Rồi đột nhiên chúng tôi xem được màn đọc thoại của Nikolaj Coster-Waldau, và tất cả quy về một mối. Anh ấy là người hội tụ đủ mọi yêu cầu."

Coster-Waldau nói: "Tôi biết thể loại của câu chuyện, nhưng không nghĩ rằng nó sẽ tiến triển đến mức ấy. Nó như thể bạn đọc một trong những tin sốc trên báo về một người đàn ông bị khủng hoảng tới cùng cực, giết cả gia đình sau đó tự sát. Đó là khởi đầu! Rồi bỗng nhiên toàn bộ câu chuyện rẽ theo một hướng khác. Nhưng khi được xem phiên bản phim ngắn của Andy và Barbara, tôi có thể thấy rõ rằng Andy có lối sử dụng máy quay rất đặc trưng. Tôi thích bộ phim ngắn về những đứa trẻ và Mẹ ma, gần như bạn có thể cảm nhận được chúng."

Cũng như Chastain, Coster-Waldau rất ấn lượng bởi sự ghen tuông khủng khiếp của sinh vật Mẹ Ma. Anh tiếp lời: "Chỉ cần không có bất cứ sự liên hệ vào về tình cảm giữa lũ trẻ và những người chúng gặp, thì Mẹ Ma vô hại. Nhưng một khi có dấu hiệu bị tranh giành tình cảm, nó sẽ lập tức trở nên hung hăng. Rõ ràng lúc ban đầu, Lucas là người có liên hệ với lũ trẻ. Bởi vậy anh ta là một mối đe doạ, và đã bị Mẹ Ma đẩy xuống cầu thang theo một cách rất riêng."

Với vai những bé gái bị bỏ lại giữa rừng trong 5 năm, diễn viên nhí Megan Charpentier 10 tuổi và Isabelle Nélisse 8 tuổi được chọn lần lượt cho vai Victoria và cô em gái Lilly. Bởi cả hai đều xuất hiện trong phần lớn những cảnh phim kinh dị, các nhà làm phim hiểu rằng để tìm được diễn viên thể hiện vai này là một nhiệm vụ chẳng dễ dàng gì.

Barbara Muschietti cho hay: "Chúng tôi rất lo về việc tìm kiếm hai cô bé này, bởi đây là một bộ phim nặng nề, yêu cầu khá nhiều cả về thể chất lẫn tâm ý, và hai nhân vật hầu như xuất hiện trong mọi cảnh phim." Những cuộc thử vai tại Canada đã mang tới cho các nhà sản xuất "hai cô bé kỳ diệu và quý giá nhất. Megan và Isabelle thật tuyệt vời! Không còn gì để nói thêm! Dù hoàn toàn khác nhau, hai cô bé đều vô cùng đặc biệt và được mọi người trong đoàn làm phim yêu quý."

Dale nhớ lại toàn bộ quá trình: "Diễn viên trẻ em phải tuyển bằng trực giác. Rồi bạn phải liều lĩnh hy vọng rằng những gì mình thấy ở buổi thử vai sẽ được duy trì, đặc biệt sau những ngày dài làm việc xa nhà - và trong trường hợp này, là tới những nơi tối tăm hơn các diễn viên nhí cùng tuổi từng đến. Tôi đã rất ấn tượng với cách Megan và Isabelle vẫn giữ được nét duyên dáng và hài hước trong suốt quá trình. Điều đó đem lại cảm hứng và một luồng sinh khí mới cho tất cả chúng tôi - những thành viên của đoàn làm phim".

Andy Muschietti không thể tưởng tượng được rằng hai nhân vật mà mình và chị gái sáng tạo ra 6 năm về trước lại có ngày được thể hiện thuyết phục đến như vậy trong tác phẩm điện ảnh đầu tay. Anh nói: "Victoria và Lilly khác nhau, nhưng cả hai đều phải trải qua nhiều chuyển biến về tâm lý. Megan lý trí hơn, người lớn hơn mặc dù mới chỉ lên 10, trong khi Isabelle nội tâm và tự phát. Nhưng cả hai đều có mối liên kết với Jessica và đem lại những cường độ cảm xúc hoàn hảo."