Metro Cash & Carry khai lỗ từ năm 2001 đến 2009 là 1.157 tỉ đồng. Nếu lỗthật thì chúng ta phải yêu cầu anh DN này hoặc là phải bỏ thêm vốn vào, hoặckhông thêm vốn thì phải thu giấy phép.

Theo Bộ Tài chính, số doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tưnước ngoài (DN FDI) lỗ khoảng 120 đơn vị. Tuy nhiên, điều đáng lo đâylại toàn là DN “khủng” như Metro, Big C… Trong đó có một số DN khai lỗnhiều năm liên tục và lỗ đến “âm vốn”.

Đã thất thu còn phải hoàn thuế

Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế, nhận địnhhiện tượng một số DN FDI “chuyển giá” đã gây bất bình đẳng cho các DNkhác đang hoạt động tại Việt Nam, trong khi chúng ta đã và đang ưu đãicác DN FDI rất lớn như miễn, giảm thuế sử dụng đất… Hơn nữa, trong khiNhà nước không thu được thuế mà hằng năm, hàng ngàn tỉ đồng ngân sáchcòn phải hoàn thuế cho các DN khai man thuế này. Đã đến lúc cần đánh giálại hoạt động của các DN FDI, ông Lê Đăng Doanh đề xuất.

Doanh nghiệp FDI khai lỗ toàn là “ông lớn”
Chỉ có những Sultan, và các con trai của họ mới được phép đặt chân tới khu vực hậu cung

Nếu lỗ thật thì nên rút giấy phép

Để ngăn chặn hiện tượng khai lỗ ảo của các DN FDI,Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết Bộ Tài chính sẽ tập hợp DN có sốlỗ lớn hơn vốn chủ sở hữu và đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét tưcách pháp nhân của những “ông” này. “Anh mang vốn vào đây 1 triệu USDnhưng sau vài năm mà anh khai lỗ 2-3 triệu USD. Lỗ mà vẫn hoạt động thìphải xem lại. Nếu lỗ thật thì chúng ta phải yêu cầu DN này hoặc là phảibỏ thêm vốn vào, hoặc không thêm vốn thì phải thu giấy phép” - ông ĐỗHoàng Anh Tuấn nói.

Tổng cục Thuế cho biết một trong những nhiệm vụ trọngtâm của ngành thuế trong năm 2011 là dốc toàn bộ lực lượng thanh tra dồnsức đấu tranh hiện tượng khai lỗ ảo của các DN FDI. Theo chỉ đạo của BộTài chính, Bộ giao chỉ tiêu ngành thuế phải thanh tra 3% và kiểm tra 20%số DN địa phương quản lý. Các DN cần phải thanh tra là có số lỗ ba năm,rồi hai năm và một năm.

Theo Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, nếu chứng minh được nhữngDN nào chuyển giá thì nhanh chóng có biện pháp nhắc nhở, truy thu. Cònnhững DN nào lỗ quá và không có khả năng chi trả thì lúc đó mới cần dùngđến biện pháp đóng cửa. Bởi vì ở đây, DN chuyển giá như thế nào mà lỗnhưng vẫn hoạt động, tức là sống được. Như vậy, các cơ quan chức năngnên dùng các biện pháp nghiệp vụ để xem xét sổ sách để so sánh giá thếgiới, giá khu vực. Để có thể làm được tốt thì nên làm thí điểm một số DNlỗ rõ ràng quá.

“Bây giờ thì thấy rõ nhiều DN FDI chuyển từ sản xuấtsang phân phối như Sony, Canon. Do vậy đã đến lúc chúng ta phải có tổngkết đánh giá cụ thể tình hình đầu tư nước ngoài để có biện pháp đồng bộdù có thể gây xáo động đến môi trường kinh doanh nhưng cái được lớn nhấtlà việc làm này sẽ mang lại công bằng cho tất cả DN đang kinh doanh ởViệt Nam dù trong nước hay ngoài nước” - Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nhận định.

“Âm vốn” đến... 23 lần

Theo Bộ Tài chính, lỗ điển hình là Công ty Philip Morris, từ năm 1994 đến 2009 lỗ đến 285 tỉ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu chỉ 10 tỉ đồng, tương đương mức lỗ “âm” gấp 28 lần vốn. Tương tự, Công ty JTI khai lỗ từ năm 2001 đến 2007 là 305 tỉ đồng, vốn sở hữu chỉ là 2,9 tỉ đồng, tương đương mức lỗ “âm” gấp 32 lần vốn. Công ty Metro Cash & Carry khai lỗ từ năm 2001 đến 2009 là 1.157 tỉ đồng, vốn chủ sở hữu chỉ là 633 tỉ đồng. Công ty BAT khai lỗ từ năm 1994 đến 2007 là 1.580 tỉ đồng, vốn chủ sở hữu chỉ 476 tỉ đồng.

Theo tổng kết của Cục Thuế TP.HCM, chiếm 40% số DN FDI của cả nước, các DN FDI năm 2009 đã giảm lỗ được hơn 3.000 tỉ đồng, từ 39% năm 2008 xuống còn 34% năm 2009. Ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Tài chính, cho biết quyết toán thuế năm 2010 sẽ diễn ra vào cuối tháng 3-2011. Hy vọng số lỗ sẽ giảm còn dưới 30%, thậm chí những năm tiếp theo, làm riết nữa tỉ lệ DN lỗ sẽ giảm xuống khoảng 15%-20% tổng số DN FDI đang hoạt động tại địa bàn. Đặc biệt, năm 2009, tỉnh Lâm Đồng đã làm mạnh nên toàn bộ DN kinh doanh chè của Đài Loan đã chuyển sang khai lãi hết.

Theo Lê Thanh
Pháp luật TPHCM