Do siết lại hoạt động cho vay, hạn chế dòng tín dụng đổ vào lĩnh vực phi sảnxuất gồm chứng khoán và bất động sản, nên kể từ đầu năm tới nay, thị trường địaốc trở nên trầm lắng, giao dịch đóng băng ở nhiều phân khúc như căn hộ cao cấp,biệt thự, văn phòng cho thuê.
Các doanh nghiệp, nhà đầu tư đua nhau khuyến mại, giảm giá hoặc hỗ trợ chi phí,thủ tục vay ngân hàng, nhưng đều không cải thiện được tình hình.
Nếu tiếp tục kéo dài, tình trạng này sẽ tạo nhiều áp lực không chỉ cho các doanhnghiệp, các nhà đầu tư bất động sản, mà còn tác động xấu tới các ngành sản xuấtliên quan, kể cả ngành tài chính, ngân hàng.
Bộ Xây dựng đang đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cùng nghiên cứu và tìmcách tháo gỡ khó khăn trên, xem xét các điều kiện để tiếp tục cho vay đối vớimột số ngành, một số đối tượng và dự án thuộc lĩnh vực bất động sản.
Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Trần Nam, Thứ trưởng Bộ Xâydựng về vấn đề này.
- Việcsiết lại cho vay đối với lĩnh vực bất động sản, theo Thứ trưởng có hợp lý haykhông?
- Nên có sự phân định các ngành vàlĩnh vực thuộc bất động sản để thấy rằng không hoàn toàn là phi sản xuất và việcsiết lại cho vay toàn bộ khu vực này là chưa hợp lý. Ví dụ, việc cho vay để pháttriển các khu công nghiệp, để tạo lập nhà xưởng, lắp đặt máy móc thiết bị đangrất cần được khuyến khích. Cho vay để xây dựng cơ quan, văn phòng, chợ búa,trung tâm thương mại hay cho vay cá nhân để xây dựng và sửa chữa nhà ở... cũngrất cần thiết để phục vụ đời sống và an sinh xã hội.
Tuy nhiên, đây không phải lĩnh vực chiếm tỷ trọng lớn. Đáng kể nhất lại là cáckhoản vay phục vụ công tác đền bù, giải phóng mặt bằng hay để nộp tiền đất thìrất cần phải siết lại vì hiện quỹ đất trống vẫn còn nhiều, chưa cần thiết mởrộng thêm, tình trạng bỏ hoang hóa, lãng phí đất đai vẫn diễn ra ở nhiều nơi.
Trong khi đó, tiền đền bù để giải phóng mặt bằng lại đổ vào dân, không phục vụsản xuất, không thúc đẩy tiêu dùng nguyên vật liệu...
 |
- Việcsiết lại cho vay đang tác động như thế nào đối với các doanh nghiệp tham giaphát triển nhà ở và bất động sản, cũng như các ngành, nghề liên quan?
- Trong bối cảnh hiện nay, vốn tự cócủa các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực này không nhiều, phụ thuộc chủ yếu vào nguồnvay ngân hàng, dự án thì phải xây xong móng mới được huy động tài chính.
Nhiềucông trình, nhiều dự án đã hoàn thành 70 đến 80%, bỗng bị ngừng cho vay, dẫn tớichậm tiến độ và ảnh hưởng tới tính thanh khoản. Hàng hóa phải dừng lại ở dạngbán thành phẩm, không giao được cho khách hàng. Nếu không tiếp tục được nhồivốn, mọi thứ sẽ lửng lơ, dự án không được hoàn thiện và không có sản phẩm đểbán, để thu hồi vốn, trong khi nợ cũ thì vẫn tồn đọng...
Từ đó, các ngân hàng có thể giảm dư nợ cho vay kể từ nay trở đi, song cũng đồngnghĩa với việc tăng tỷ lệ nợ xấu, nợ khó đòi đối với các khoản vay từ nay trở vềtrước.
Xây dựng và bất động sản cũng là nơi tiêu thụ, là đầu ra của các ngành côngnghiệp, sản xuất vật liệu như ximăng, sắt thép, gạch ngói, thiết bị sứ vệsinh... Đây lại đang là lĩnh vực được khuyến khích với nhiều kỳ vọng tăngtrưởng, nhưng có thể cũng sẽ bị đình trệ nếu thiếu đầu ra. Kéo theo đó là tácđộng tới ngành giao thông vận tải, khi thị trường vật liệu thiếu nhu cầu chuyênchở. Đó là chưa kể, vấn đề dư thừa lao động, thiếu việc làm...
Tóm lại, nếu coi thị trường bất động sản là lĩnh vực phi sản xuất và ngừng chovay toàn bộ hoạt động của lĩnh vực này một cách không chọn lọc và thiếu linhhoạt, sẽ gây nhiều tổn thất cho doanh nghiệp, thiệt hại cho các ngành sản xuấttrực tiếp và bất ổn cho hệ thống tài chính ngân hàng.
- Việchạn chế dòng tiền đổ vào bất động sản nhằm kiềm chế lạm phát, ngăn chặn tìnhtrạng bong bóng là cần thiết, nhưng đâu là giải pháp phù hợp để thị trường tiếptục phát triển ổn định và thúc đẩy các ngành, lĩnh vực kinh tế khác cùng tăngtrưởng?
- Trước mắt, nên duy trì việc chovay, với lãi suất ổn dịnh đối với một số doanh nghiệp, dự án, công trình theocác tiêu chí định sẵn. Ví dụ, các dự án đạt tỷ lệ hoàn thành từ 75 đến 80%. Cácdự án có quy mô nhỏ và vừa với mức giá thấp và dễ dàng tiêu thụ. Hay các doanhnghiệp có uy tín, có tỷ lệ nợ xấu thấp và sản phẩm có tính thanh khoản cao trênthị trường...
Thêm nữa, cần tăng cường cho vay ở đầu “cầu” tức là phía người tiêu dùng. Đâycũng là hình thức đảo nợ, việc tăng dư nợ cho vay tiêu dùng sẽ khiến doanhnghiệp nhanh thu hồi vốn để có tiền tiếp tục trả nợ ngân hàng.
- Điềuđó có tăng rủi ro đầu cơ đất đai hay không?
- Cho vay doanh nghiệp thường sốlượng lớn nên rủi ro nợ khó đòi cũng lớn tương ứng, nhất là các khoản vay ngắnhạn. Cho vay tiêu dùng với thời hạn dài, thường người dân phải thế chấp và trôngvào thu nhập để trả nợ nên khả năng thanh khoản sẽ tốt hơn, chắc chắn hơn. Vòngquay đảo nợ sẽ được nhân lên. Về dư nợ và lượng cho vay thêm có thể tăng hơn (dùkhông nhiều), nhưng tỷ lệ nợ xấu, nợ đọng và nợ khó đòi chắc chắn sẽ ít hơn,thậm chí là không có.
- Với các dự án bất động sản cao cấp thì sao,thưa Thứ trưởng?
- Tuyệt đối không cho vay đối vớinhững dự án bất động sản cao cấp, xa xỉ và không cần thiết tại thời điểm này.Tránh việc doanh nghiệp vay tiền để đền bù, giải phóng mặt bằng, vừa nhằm chiếmđất để dành, vừa đầu cơ chờ tăng giá... Những thứ ấy, không tạo thêm giá trị giatăng, không thúc đẩy việc tiêu thụ các loại nguyên vật liệu hay sử dụng laođộng...
- Trongbối cảnh, thị trường bất động sản sụt giảm kéo theo sự trì trệ của các ngành sảnxuất như hiện nay, việc hé mở dòng vốn liệu có là hướng đi đúng để cải thiệntình hình?
- Kế hoạch đặt ra là từ nay tới 30/9,tổng dư nợ cho vay của toàn hệ thống ngân hàng phải đạt mức 22% và giảm về 16%đến ngày 31/12.
Tuy nhiên, khó có thể lạc quan khi dòng vốn trên thị trườngkhông được lưu thông, không thu hồi được nợ và tỷ lệ nợ xấu vẫn còn ở mức caonhư hiện nay. Chính nguồn vốn trong dân, hiện cũng đang bị co cụm do kỳ vọng giábất động sản có thể sẽ còn sụt giảm hơn nữa. Vì thế, rất cần sự trợ giúp của Nhànước, của hệ thống ngân hàng để cùng với các doanh nghiệp khơi thông hoạt độngcủa thị trường bất động sản.
Trântrọng cảm ơn Thứ trưởng!
Theo NgọcQuỳnh
TTXVN/Vietnam+
