Những nhát liềm xoèn xoẹt hối hả trên đồng lúađẫm sương, lúa chín vàng trĩu nặng xao xác ngả mình. Gốc rạ tươi nhột nhạt bànchân con trẻ. Rồi những lần đứng thẳng lên nghỉ kéo dài hơn vì lưng đã mỏi. Nắnglên làm mồ hôi chảy ròng trên má. Mợ cười, nhắc cháu gái về giúp bà nấu cơm trưacho thợ gặt.
 |
| Tô canh cua khoai sọ rau rút |
Mà thật, tôi thích nhất được giúp bà nấu canhcua khoai sọ rau rút, món canh mà chỉ tên của nó đã gợi đến miền quê mộc mạchiền lành.
Ao nhà bà năm nào cũng thả vài bè rau rút. Saunhững cơn mưa rào nồng nhiệt đầu mùa hạ, những ngọn rau rút xanh ngắt vươn dài,non muốt, nổi bềnh bồng. Hai bà cháu chèo chiếc thuyền con lướt giữa những ngọnrau mơn man.
Bà ngắt từng ngọn, nghe tiếng “tách” thậtgiòn. Cháu đưa tay nghịch lớp phao trắng xốp mát mịn bao quanh ngọn rau, lẻo bẻohỏi có phải tại có lớp phao trắng này mà những ngọn rau mới nổi bềnh bồng đượcphải không bà? Rồi dưới tán mít rợp mát góc sân, cháu nhặt từng ngọn rau rút.
Bàn tay vuốt tuột lớp phao trắng mượt thậtthích, bẻ cọng thân thật gọn, ngắt ngọn lá xanh non với những chiếc lá nhỏ nhẹmỏng tang…
 |
| Những bè rau rút |
Mớ cua đồng tươi rói bà làm sạch, để ráo, chovào cối giã nhuyễn, lọc lấy nước. Tôi khêu gạch vàng ươm trong mai cua ra bátnhỏ. Mớ khoai sọ để dành từ mùa trước được cạo sạch vỏ, bổ đôi, nằm lặng imtrong chậu nước, sắc trắng tinh hoặc ngả màu tím.
Bếp lửa đun rơm khói lam thơm, tro tàn baynhẹ. Bà đun to lửa nồi nước lọc cua. Từng mảng thịt cua nối tiếp nhau nổi bềnhlên dày dần. Khi một vết rách trắng bọt xé toang tảng thịt cua là bà nhanh taybớt lửa, vớt hết thịt cua ra bát để riêng. Bà cho khoai sọ vào nồi nước đuntiếp. Vừa làm bà vừa giảng giải cho cháu gái: nếu không vớt thịt cua ra thì khiđun khoai chín, thịt cua sẽ bị nát, không ngon và bát canh trông không đẹp.
|
Khoai chín bở, bà cho rau rút vào, nêm vừa ăn,đun to lửa cho sôi bùng lên rồi nhanh tay bắc xuống. Bà nói canh này nấu thêmrau ngót cũng ngon, ăn lại mát.
Nắng hè đứng bóng. Những gánh lúa đã theo chânthợ gặt về sân. Bữa cơm trưa được dọn ra tươm tất. Những bát chiết yêu nghi ngútmón canh hấp dẫn. Khoai sọ trắng phớt tím. Những đốt thân rau rút xanh màu cẩmthạch, ngọn lá xanh ngắt. Thịt cua từng mảng dày chắc màu nâu tím. Chút gạch cuabà đã phi với hành củ thơm lừng, vàng óng ánh điểm xuyết trên mặt bát.
Hương rau rút thơm ngát, dân dã mà riêng biệt như mời mọc. Bêncạnh là đĩa cà pháo trắng giòn, đĩa tép đồng rang đỏ au xen những lát khế vàng.Cơm trong nồi đồng chín tới bốc khói… Cậu múc liền bát canh, xuýt xoa: nước canhngọt đậm, khoai chín bở, rau rút giòn mà mềm… Ăn no canh của bà mà không biếtchán.
Bát canh bình dị ngọt ngào hương vị đồng quêvà đậm đà tình thương yêu trìu mến của bà. Cái nắng nóng mùa hè như dịu hẳn đi.Nhìn các con cháu rộn ràng quây quần, bà cười vui, kéo chiếc khăn vắt vai lau mồhôi…
Theo Trang Thu
Tuổi trẻ
