Thời gian gần đây, liên tục những người đẹp chuyển giới phạm tội đã đặt ra không ít khó khăn, thách thức cho các cơ quan chức năng trong quá trình điều tra cũng như thi hành án. Mặc dù cơ thể là những “mỹ nữ”, song trên thực tế giấy tờ, hồ sơ vẫn là nam giới.

Việc này đã buộc cơ quan điều tra phải phối hợp với các đơn vị trại giam cũng như cơ quan y tế có thẩm quyền để xác định lại giới tính. Cá biệt, có trường hợp phải đưa phạm nhân đi… khám phụ khoa để xác định chính xác giới tính.

Con đường sa ngã của những người đẹp chuyển giới

Nguyễn Văn Ri (SN 1989), trú thôn Tân Lạc, xã Tam Tiến, huyện Núi Thành (Quảng Nam), từ nhỏ đã có những sở thích và nhu cầu sinh hoạt là của một thiếu nữ, mặc dù thân hình là một chàng trai. Ri thích mặc áo ngực, để tóc dài, tích tô son điểm phấn như một cô gái thực thụ. Với tính nữ đó, Nguyễn Văn Ri đã rời quê lên thành phố Tam Kỳ để học nghề hớt tóc gội đầu, và để hợp với tính cách của mình, Ri đã tự đặt cho mình cái tên Phương Thảo. Cũng rất nhanh chóng, cái tên Ri “pê đê” hay Phương Thảo đã trở thành quen thuộc với những người thuộc giới tính thứ 3 tại Tam Kỳ. Sau những mối tình đầy toan tính, Ri đã tích cóp được ít vốn liếng để mở salon riêng. Cũng từ đây, Nguyễn Văn Ri đã trượt dài trên con đường tội lỗi, hết móc túi của khách hàng đến tổ chức quay lại cảnh các quý ông vào tiệm thư giãn với những hình ảnh nhạy cảm để tống tiền.

Chuyện bắt đầu từ việc thông qua giới thiệu của những người bạn tình, Ri làm quen và trở thành người tình của một người đàn ông quốc tịch Pháp. Trước khi người tình về nước, ông này đã hào phóng cho Ri 700 triệu đồng để qua Thái Lan thực hiện việc phẫu thuật chuyển giới. Trong năm 2012, Ri đã 3 lần sang Thái Lan và thực hiện thành công việc chuyển giới, từ một chàng trai cục mịch, Ri đã hoàn toàn lột xác, trở thành thiếu nữ đẹp nhưng “mất nết”. Với thủ đoạn mở quán cắt tóc để thu hút khách hàng là nam giới, song khi khách vào thì Ri trổ tài hai ngón. Khi lấy được tiền hoặc tài sản, Ri tìm cách đuổi khéo khách rồi đóng cửa cả tuần để qua mặt cơ quan chức năng. Nhiều khách hàng mất tiền triệu nhưng đành ôm hận vì lỡ dại với “người đẹp”. sau khi bị lực lượng Công an truy quét và đẩy đuổi, Ri chuyển về huyện Núi Thành, mở quán cắt tóc, massage “Yến Vy” tại xã Tam Anh Nam để tiếp tục phạm tội. Trưa 31/10/2013, anh Giang Thành Phương (SN 1975), trú xã Tam Xuân 1 đến massage, sau khi kêu khách cởi bỏ hết quần áo, Ri nhanh tay móc ví lấy đi 5,5 triệu đồng rồi lấy cớ anh này hôi hám quá nên không làm nữa. Sự việc bị phát giác và bại lộ, “thượng đế” báo Công an và “người đẹp” đã phải cúi đầu nhận tội. Ri thừa nhận, trước đó, với thủ đoạn này, hắn đã trộm cắp của rất nhiều “thượng đế” hám của lạ khi đến đây để thư giãn. Được biết, năm 2010, Nguyễn Văn Ri đã bị TAND TP Tam Kỳ xử phạt 12 tháng tù về tội “Cưỡng đoạt tài sản”. Thời điểm ấy Ri là chủ quán mang tên Kiều Trinh trên đường Phan Bội Châu (TP Tam Kỳ) có rất đông khách đến. Lợi dụng điều này, Ri bí mật dùng camera ghi lại cảnh các quý ông đang “vui vẻ” với những hình ảnh rất tế nhị bên “người đẹp”. Sau đó, Ri đã đem ra đe dọa buộc các quý ông phải đưa từ 10 đến 20 triệu đồng thì mới không làm lớn chuyện. Vì sợ tai tiếng nên nhiều người đã ngậm bồ hòn làm ngọt. Tuy nhiên, đi đêm lắm có ngày gặp ma, một lần khi đang nhận 10 triệu đồng của khách thì Ri bị bắt quả tang.

Cuối tháng 9/2014, giới thứ 3 cũng xôn xao chuyện người đẹp chuyển giới Nguyễn Văn Hiếu (tức Trâm Anh) bị bắt về hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Nam thanh niên này được nhiều người biết đến khi tham gia cuộc thi Vietnam Next Top Model và Vietnam Idol, dù chỉ lọt qua được vòng sơ khảo song Hiếu vẫn được truyền thông săn đón. Sau đó, anh này cũng qua Thái Lan phẫu thuật chuyển giới Một thời gian ngắn sau đó, mỹ từ "hot girl Trâm Anh" dần nổi danh. Tuy vậy, trong vòng xoáy nghiệt ngã, Trâm Anh đã sa ngã khi vướng vào ma túy, thuốc lắc, từ con nghiện đến tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy. Rạng sáng 29/9, Trâm Anh bị Công an phường Cầu Dền, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) bắt khi mang 10 viên thuốc lắc có trọng lượng 2,595 gram.

Bi hài quá trình thi hành án

Thực tế trong thời gian gần đây, người chuyển giới phạm tội liên tiếp gia tăng, nhiều vụ án mà người chuyển giới là thủ phạm đã được lật tẩy khiến cơ quan chức năng bối rối trong quá trình cải tạo, giam giữ. Theo quy định tại Điều 15 Quy chế Tạm giữ, Tạm giam ban hành kèm theo Nghị định số 89/1998/NĐ-CP ngày 7/11/1998 của Chính phủ, việc giam, giữ bố trí theo 8 khu vực tách riêng các nhóm đối tượng nhưng không đề cập đến chuyện người chuyển giới phạm tội. Cũng chính bởi vậy nên thời gian gần đây, khi người phạm tội là chuyển giới, nhiều đơn vị địa phương đã rất túng túng, thậm chí xảy ra cả những tình huống bi hài trong việc phân loại, giam giữ can phạm nhân.

Như trường hợp của Nguyễn Văn Ri, cơ quan chức năng đã bao phen vấ vả vì giới tính của đối tượng này trong quá trình tạm giam, tạm giữ. Mặc dù đã chuyển giới thành công, song trên thực tế giấy tờ vẫn mang tên Nguyễn Văn Ri, và khi bị tuyên án, Trại tạm giam, Công an tỉnh Quảng Nam đưa đi thi hành án tại Trại giam An Điềm (Bộ Công an) với giới tính này, đã gây không ít phiền toán cho cán bộ quản giáo nơi đây. Bởi, trại giam này chỉ giam giữ, cải tạo phạm nhân nam, không có phạm nhân nữ, hồ sơ của Ri tuy thể hiện giới tính là nam giới nhưng hình hài lại là phụ nữ nên chẳng biết giam giữ tại buồng giam nào. Nếu đưa Ri về phân trại nữ thì không đúng quy định. Nhưng đưa Ri về phân trại nam thì sẽ dẫn đến không ít trở ngại cho phạm nhân và cả công tác quản lý. Sự việc buộc phải phối hợp với cơ quan y tế để tiến hành xác định lại giới tính. Trong lúc chờ kết quả, trại giam đã phải linh động bố trí riêng cho phạm nhân này một buồng giam riêng biệt.

Để có cơ sở pháp lý, Công an tỉnh Quảng Nam đã tiến hành giám định pháp y về giới tính cho phạm nhân Nguyễn Văn Ri. Ngay sau đó, “anh” này được đưa đến Sở Y tế Quảng Nam song đơn vị này lắc đầu. Tiếp đó, Ri được chuyển cho Trung tâm pháp y. Để khẳng định chắc chắn là nam hay nữ, ngày 26/9/2014, Nguyễn Văn Ri được đưa đi khám phụ khoa để xác định giới tính. Khi Trung tâm Pháp y tỉnh Quảng Nam có Kết luận số 03/GĐGT-14 nêu rõ: Qua quá trình khám lâm sàng và kết luận cận lâm sàng xác định Nguyễn Văn Ri với lý lịch như trên là nữ giới. Từ kết quả này, Ri được Trại giam An Điềm “trả” về để thụ án nơi khác, buộc lòng Cơ quan Thi hành án hình sự Quảng Nam phải có văn bản đề nghị gửi ra Bộ Công an để xem xét, hướng dẫn bố trí Nguyễn Văn Ri về trại giam khác. Vì Trại giam An Điềm không có phân trại dành cho nữ. Tương tự như vậy, “hot girl Trâm Anh”, tức Nguyễn Văn Hiếu khi phạm tội cũng gây ra không ít khó khăn, phiền toái cho công tác giam giữ. Sau cùng, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng đơn vị trại tạm giam cũng phải bố trí một phòng giam riêng biệt để tạm giam đối tượng này.

Theo nguyên tắc, việc phân định rõ giới tính phải được tiến hành từ khi bắt tạm giam phạm nhân chứ không để đến khi phạm nhân thi hành án mới tiến hành. Tuy nhiên, loại tội phạm này mới phát sinh và bùng nổ thời gian gần đây, đòi hỏi phải có sự điều chỉnh trong hệ thống pháp luật hiện hành. Cũng bởi vậy, Bộ Công an đang tiến hành xây dựng dự thảo Luật tạm giam, tạm giữ nội dung bổ sung về các trường hợp phải tạm giam, tạm giữ riêng, trong đó có đề cập đến vấn đề tạm giữ, tạm giam người chưa xác định được giới tính. Theo đó, đối tượng đã chuyển đổi một phần hoặc hoàn toàn giới tính thì Thủ trưởng cơ sở giam, giữ đề nghị cơ quan điều tra thụ lý vụ án phối hợp với cơ quan y tế có thẩm quyền tiến hành xác định lại giới tính để phân loại giam giữ. Trong thời gian chờ thủ tục xác định lại giới tính thì bố trí giam giữ riêng số đối tượng trên. Khi có giấy chứng nhận của cơ quan y tế có thẩm quyền xác định giới tính cụ thể thì bố trí giam giữ theo giới tính. Đối với những người bị tạm giữ, người bị tạm giam nếu qua tài liệu, thông tin thu thập được xác định là đối tượng đồng tính, có hành vi đồng tính luyến ái là vi phạm nội quy, quy chế thì tùy theo tính chất mức độ vi phạm để xử lý kỷ luật, đồng thời tách những đối tượng có hành vi đồng tính luyến ái để giam, giữ ở những buồng khác nhau.

Theo CAND