Cuối tuầnnày, hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia sẽ họp bàn về việc nênhay không nên quy định tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với tiền gửibằng ngoại tệ của các tổ chức tín dụng.
Cuộc họp chưadiễn ra nhưng, theo ghi nhận của chúng tôi, nhiều ý kiến tỏ ra đồng thuận vớichủ trương này vì cho rằng đây là giải pháp mềm dẻo nhằm hạn chế tình trạng gămgiữ ngoại tệ, góp phần chống đôla hoá trong nền kinh tế.
Phó chủ tịchuỷ ban Giám sát tài chính quốc gia Lê Xuân Nghĩa cho rằng, nếu tăngmạnh tỷ lệ dự trữ bắt buộc - có thể lên mức 10% trên tổng số dưtiền gửi - sẽ buộc các ngân hàng phải tính toán lại hoạt động kinhdoanh ngoại tệ, từng bước hạn chế cho vay, tiến tới chấm dứt cho vay và chấmdứt huy động ngoại tệ.
Khi đó, nhữngngười nắm giữ ngoại tệ sẽ phải cân nhắc khả năng bán ra bởi nếu không,chỉ có thể “để dưới gối”.
![]() |
Các giải pháp hành chính và kỹ thuật áp dụng nhằm quản lý lưu thông ngoại tệ (Ảnh: IE) |
Theo quy địnhhiện hành (áp dụng từ tháng 2.2010), tỷ lệ dự trữ bắt buộc vớitiền gửi ngoại tệ của các tổ chức tín dụng là 4% (với tiền gửikhông kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 12 tháng) và 2% (với kỳ hạn 12 thángtrở lên).
Ông Phạm ThếAnh, kinh tế trưởng công ty chứng khoán Thăng Long, tính toán: với mặtbằng lãi suất huy động đôla Mỹ hiện nay (dao động quanh mức 5 - 6%/năm),trong trường hợp tỷ lệ dự trữ bắt buộc nâng lên mức 10%, các ngânhàng sẽ phải cho vay ra với mức lãi suất 15% mới có lợi nhuận.
Trong khi đó,lãi suất vay vốn USD ở mức 10%/năm trở lên là chẳng ai dám vay bởiquá đắt đỏ. Do vậy, các ngân hàng sẽ buộc phải hạ mặt bằng lãisuất huy động đôla, xuống mức 2 - 3%/năm hoặc thấp hơn. So với mặt bằnglãi suất huy động VND hiện khoảng 14%/năm, lãi suất huy động USD dưới5%/năm sẽ kém hấp dẫn với người gửi tiền.
Ông Cao Sỹ Kiêm,thành viên hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, cho biết ông cũngủng hộ biện pháp tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc với tiền gửi ngoại tệvà lưu ý một số công việc khác phải được hoàn chỉnh để thực hiện đồng bộ,chẳng hạn như hệ thống chính sách chống đôla hoá đã có nhưng chưa đầyđủ; việc tổ chức thực hiện các quy định thiếu triệt để và công tácxử lý thiếu nghiêm minh…
Lãnh đạo mộtngân hàng thương mại cổ phần lại tỏ ra lo lắng: thông tư 13 của ngân hàngNhà nước quy định ngân hàng không được cho vay vượt 80% vốn huy độngcũng tương tự như một quy định về tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Nếu ngânhàng Nhà nước lại tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc sẽ là làm tăng gánhnặng chi phí vốn của ngân hàng, khiến lãi suất càng khó giảm, ngaycả khi lạm phát đã “hạ nhiệt”.
Thảo Nguyễn
SGTT