Tình hình an toàn vệ sinh thựcphẩm (ATVSTP) đã khiến người tiêu dùng lo ngại, không biết chọn loại bánh tráinào để trưng bày mâm ngũ quả, vừa có thể đãi khách trong những ngày xuân.
Trái cây nội hút hàng
Loại trái cây được chọn kỹ nhấttrong dịp Tết là dưa hấu. Tết này, các nhà vườn chủ yếu cung cấp các loại dưahấu lai (chiếm 95% dưa hấu trên thị trường) có vị ngọt, ít hạt hoặc không hạt,kiểu dáng đa dạng và không thiếu hàng vì thời tiết thuận lợi.
Xu hướng chọn dưa hấu để chưng làphải vừa đẹp, vừa ngon nên người tiêu dùng không cần chọn quả quá to, trung bìnhkhoảng từ 4kg - 6kg là được. Hiện nay, các nhà vườn ở Cần Thơ, Tiền Giang, TràVinh, Vĩnh Long đang "ém" hàng, chờ khoảng 23 Tết mới tung ra. Giá tại thời điểmnày khoảng 20.000đ/kg, nhưng vào cao điểm có thể tăng khoảng 3.000đ/kg.
Nếu chỉ để ăn, có thể chọn cácloại dưa giống Mỹ có tên Thành Long (ký hiệu TN522) vỏ mỏng, hoặc Thành Mỹ Nhân(TM979) siêu ngọt, trái dài, dưa Xuân Lan, hình oval, ruột vàng, mùi thơm... vớigiá trên 10.000đ/kg. Tại các chợ sỉ ở Tam Bình (Q.Thủ Đức), Bình Điền (huyệnBình Chánh)... dưa hấu cũng bắt đầu về chợ. Loại dưa Tiên Long, da đen, vỏ dàychỉ từ 4.500đ-6.000đ/kg; dưa Kim Cô Nương, chủ yếu bán cho khu vực miền Bắc hiệncó giá khoảng 12.000đ-13.000đ/kg.
Bưởi da xanh ngon, màu đẹp, nênđang hút hàng, một phần là do có một số vùng bị trái vụ. Hiện nay, bưởi da xanhThanh Thủy (Bình Dương) đang có mặt tại hệ thống siêu thị Metro và cả những thịtrường nước ngoài như Hà Lan, Tiệp Khắc...
 |
Tại khu vực đồng bằng sông CửuLong, bưởi da xanh nặng từ 1kg trở lên bán trên 30.000đ/kg, cao hơn năm ngoái từ8.000đ - 10.000đ/kg. Theo Viện Nghiên cứu Cây ăn quả miền Nam, hiện toàn vùngđồng bằng sông Cửu Long trồng được khoảng 6.000ha bưởi da xanh, trong đó 1/2diện tích đang cho trái.
Tuy nhiên, bưởi vùng này thuhoạch chủ yếu vào tháng chín. Dù bưởi được trồng tại nhiều tỉnh, nhưng bưởi daxanh ở Thạnh Mỹ An, Bến Tre được xem là số một hiện nay. Cũng vì thế, giá củaloại bưởi này hiện đã lên 35.000đ/kg. Anh H. nhà vườn ở Thạnh Mỹ An cho biết,bưởi của gia đình anh trồng, không qua trung gian mà đã có giá bán tại thành phốlà 40.000đ/kg, nhiều nhà nông còn giữ hàng để cận Tết tung ra bán với giá45.000đ/kg.
Sau một thời gian dài rớt giá,bưởi Năm Roi cũng đang tăng giá trở lại. Giá bán lẻ hiện nay khoảng6.000đ-8.000đ/kg, giá tại nhà vườn chỉ có 4.000đ/kg, bưởi xô còn 1.500đ,2.000đ/kg. Hiện tại, thương lái đến các vùng bưởi Mỹ Hòa (Bình Minh - VĩnhLong), Kế Sách (Sóc Trăng) mua tận vườn với giá bình quân 4.000đ/kg, gấp đôi sovới tháng trước.
Riêng loại trái đạt tiêu chuẩnxuất khẩu như thương hiệu bưởi Năm Roi Mỹ Hòa, huyện Bình Minh, Vĩnh Long haybưởi Năm Roi Kế Thành, huyện Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng... có giá cao gấp hai lầnso với bưởi thường không có thương hiệu. Đặc biệt Tết này, nhà vườn Võ TrungThành (ngụ xã Phú Hữu, Châu Thành, Hậu Giang) đưa ra thị trường 600 trái bưởi hồlô có in nổi chữ tài lộc. Bưởi loại 1 giá 300.000đ/cặp, loại 2 giá 200.000đ/cặp.
Nhiều loại trái cây "nội" kháccũng được ưa chuộng, một phần do trái cây Trung Quốc đang bị người tiêu dùngquay lưng. Mọi năm, quýt thường dẫn đầu về kim ngạch nhập khẩu trong danh mụcquả có múi, chiếm 94% tổng kim ngạch nhập khẩu. Loại này được nhập từ bốn thịtrường chính là Úc, Nhật Bản, Thụy Sỹ và Trung Quốc. Trong đó, nhập từ TrungQuốc chiếm tới 99%.
Tuy nhiên, vào những tháng cậnTết, lượng hàng Trung Quốc nhập về giảm khá mạnh. Dự báo, các loại trái cây củaÚc, Mỹ, Hàn Quốc sẽ lấp vào khoảng hụt đó, nên sẽ bị đẩy giá lên cao, tăng từ10.000đ -20.000đ/kg. Nhân viên tại cửa hàng trái cây Hường Sang cho biết, nếukhông để ý, các loại trái cây như quýt, lê của Trung Quốc dễ bị lầm là của Tháihoặc Hàn Quốc.
Hiện tại, ở đồng bằng sông CửuLong, các thương lái tranh mua quýt hồng để cung ứng cho thị trường Tết. Vì thế,giá quýt đã tăng tới mức chóng mặt, trung bình tăng từ 3.000đ - 5.000đ/kg so vớicùng kỳ năm ngoái. Giá quýt hồng loại 1 được thương lái chốt lại từ 12.000đ -13.000đ/kg, loại 2 từ 9.000đ - 11.000đ/kg; quýt đường có giá 20.000đ/kg...
Tương tự, giá nhãn tiêu da bòcũng đang được các thương lái thu ở mua mức 8.600đ - 9.000đ/kg, nhãn sấy giá từ7.000đ - 8.000đ/kg, tăng 600 - 1.000đ/kg so với tuần trước, được xem là mức giácao nhất trong vòng ba tháng trở lại đây. Riêng xoài cát Hòa Lộc có giá từ30.000đ - 40.000đ/kg. Đây là mức giá cao nhất từ đầu năm đến nay.
 |
| Chợ bày bán nhiều đặc sản Việt cho người tiêu dùng lựa chọn |
Tiền Giang hiện có trên 4.000hécta trồng xoài cát Hòa Lộc, tập trung chủ yếu ở huyện Cái Bè. Dù thế, cácthương lái cho biết, từ nay đến Tết, giá xoài cát Hòa Lộc còn tiếp tục đứng ởmức cao do nhu cầu tiêu thụ tăng mạnh. Vú sữa Lò Rèn cũng có giá cao, hiện nay,giá thu mua vú sữa Lò Rèn của hợp tác xã Vĩnh Kim - Tiền Giang, bình quân14.000đ/quả (loại I), tương đương gần 200.000đ/chục (14 quả), cao hơn 4.000đ/tráivà gần 60.000đ/chục so với giá tại chợ trái cây đầu mối.
Đặc sản Việt lên ngôi
Hạt dưa là "đặc sản" không thểthiếu trong ba ngày xuân. Tuy nhiên, thông tin hạt dưa có chất gây ung thư đãkhiến người tiêu dùng e dè. Theo một số tiểu thương kinh doanh bánh mứt chợBình Tây (Q.6), sức mua hạt dưa giảm hơn 40% so với cùng kỳ năm ngoái.
Người tiêu dùng đã chọn hạt dẻ,hạt hướng dương, hạt điều, hạt bí, sen sấy, đậu Hà Lan... thay thế. Các nhà sảnxuất cũng nhanh chóng nắm bắt xu hướng này, cùng một loại họ làm nhiều hương vịkhác nhau (tẩm mật ong, gia vị mặn hoặc vị cay...) với giá từ 65.000đ -250.000đ/kg.
Các loại nông sản cũng khá phongphú. Tại chợ đầu mối nông sản thực phẩm Bình Điền (Q.8), tôm khô Kiên Giang(365.000đ - 480.000đ/kg), khô mực Bình Thuận (225.000đ - 365.000đ/kg), khô sặtAn Giang (160.000đ - 220.000đ/kg), khô cá tra An Giang (46.000đ - 50.000đ/kg)...mặc dù có giá tăng từ 30% - 40% so với ngày thường nhưng rất chạy hàng.
Theo tiểu thương, các mặt hàngnày tiêu thụ mạnh vào thời điểm cận Tết vì khách mua làm quà tặng nhiều. Ở chợ An Đông (Q.5), ngoài khô cá lóc, cá đuối, cá thiều, cá sặt của Bến Tre, CàMau... mặt hàng khô Biển Hồ có xuất xứ Campuchia cũng được ưa chuộng, dù giá caogấp đôi ngày thường. Ngoài các loại khô thông thường, năm nay tiểu thương đẩymạnh nhập thêm nhiều loại khô philê, khô rút xương tẩm gia vị ngọt, cay.
Các sản phẩm truyền thống phục vụTết như: nem chua, chả giò, bánh chưng, dưa kiệu... dù thời điểm này lượng hàngnhập về tại siêu thị chưa nhiều lắm, nhưng một số nơi đã ưu tiên mặt bằng trưngbày để khách hàng dễ lựa chọn.
Ông Ngô Văn Hải - PGĐ hệ thốngsiêu thị Citi Mart cho biết, khoảng một - hai tuần cận Tết mới đẩy mạnh nhậpnhững mặt hàng trên cũng như thịt gia súc, gia cầm, thủy hải sản... Tiêu chí củasiêu thị là ưu tiên chọn những đơn vị cung cấp có uy tín như: bánh chưng Hố Nai;dưa kiệu Xuân Thu, Kim Chi; giò chả Việt Hương, Vissan...
An toàn là trên hết
Quá nhiều mặt hàng để chọn nhưngchọn thế nào để đảm bảo an toàn?
 |
| Chọn mua dưa hấu tại siêu thị |
Theo BS.Trần Văn Ký - phụ tráchAn toàn về thực phẩm phía Nam (Hội Khoa học kỹ thuật an toàn thực phẩm ViệtNam), tất cả các thực phẩm nêu trên đều có nguy cơ không an toàn cho sức khỏenếu sản xuất, bảo quản, phân phối không đúng quy trình kỹ thuật, hay sản phẩmđược làm từ nguyên liệu không đảm bảo chất lượng; sản phẩm có nhiều hóa chất,phẩm màu, phụ gia bảo quản công nghiệp hoặc dùng phụ gia thực phẩm nhưng quáliều.
Khi thực phẩm đã được bày bánngoài thị trường thì người tiêu dùng rất khó phát hiện loại nào không an toàn.Thậm chí, nếu người sản xuất dùng các biện pháp đánh lừa cảm giác thì người tiêudùng không thể biết. Vì vậy, tốt nhất người tiêu dùng nên chọn mua sản phẩm củanhững đơn vị có thương hiệu, uy tín.
BS. Đào Thị Yến Thủy - Trung tâmDinh dưỡng TP.HCM, khuyên: mứt có thể có màu công nghiệp, đường hóa học, nhiễmvi sinh, nấm mốc, đất cát... Nên chọn nhãn hiệu uy tín, mua loại mứt có màu tựnhiên, bảo quản đúng hướng dẫn, dùng các giác quan để kiểm tra chất lượng sảnphẩm (nhìn, sờ, ngửi, nếm).
Bánh chưng, nên mua loại hút chânkhông để bảo quản được lâu, để nơi thoáng mát, không mua loại có màu lạ, xem hạnsử dụng. Lạp xưởng không nên mua loại có màu đỏ tươi, chọn loại ít chất béo (ítmỡ màu trắng). Nên chọn trái cây tươi của Việt Nam (mãng cầu, dừa, xoài, đu đủ,dưa hấu, chuối, cam Vinh, bưởi, mận, quýt vỏ xanh, thanh long...), rửa sạch, chỉgọt vỏ ngay trước khi ăn.
Ngày Tết, nên ăn thực phẩm nhiềuxơ, ít tinh bột, ít mỡ, ít đạm, không nên ăn nhiều thực phẩm đã chế biến sẵn.Tốt nhất, chúng ta nên tự làm cho gia đình mình một số loại thực phẩm cổ truyềnnhư: bánh chưng, dưa kiệu, mứt... Ăn đa dạng thực phẩm, chọn thực phẩm dinhdưỡng, chú ý đủ rau và trái cây tươi, hạn chế mứt, kẹo, nước ngọt...; mua vừa đủdùng, ngâm rửa sạch, bảo quản tốt, hâm kỹ thức ăn cũ...
Theo Đức Phong - NguyễnCẩm
