Lương công chức: Nhịn ăn 24 năm mới mua được nhà?

Chỉ số giá nhà/thu nhập của người dân Việt Nam ở mức từ 24,5 đến 26,6, cao hơnnhiều so với các nước trong khu vực và thế giới. ầu hết những viên chức làm côngăn lương hầu như không thể mua được nhà.

Nhịn ăn hơn 24 năm mới mua được nhà

Để cóthể hình dung chỉ số đó cao như thế nào có thể tham khảo chỉ số giá nhà/thu nhậpcủa khu vực Nam Á là 6,25, Đông Á 4,14, châu Phi 2,21, châu Âu, Trung Đông vàBắc Mỹ 6,25, Mỹ La-tinh và Caribe 2,38.

ÔngNguyễn Mạnh Hà - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xâydựng), cho biết: Chỉ số giá nhà/thu nhập của người dân được hiểu là giá của 1căn nhà so với tổng thu nhập trong một năm của mỗi người.

Với chỉsố như đã nêu trên, nếu không ăn không tiêu, dành toàn bộ tiền lương cho việctạo lập chỗ ở thì người làm công ăn lương ở nước ta phải mất tới 24,5 - 26,6 nămmới mua được nhà. Trong khi theo Liên Hiệp Quốc, trung bình người dân trên thếgiới chỉ phải mất 3 - 4 năm.

Vợ chồnganh Nguyễn Thanh Hải (quê Thái Nguyên) đều đang làm việc cho các cơ quan nhànước tại Hà Nội.

Thu nhậpmỗi tháng của cả hai khoảng trên 8 triệu đồng. Trừ chi phí ăn uống, thuê nhà,điện thoại, xăng xe..., tằn tiện lắm cũng chỉ dành dụm được trên 2 triệu đồng.Vì thế, dù có thâm niên công tác nhưng anh Hải vẫn chưa mua được nhà riêng.

Theoanh, 5 năm nữa, nếu vẫn cứ chỉ trông vào lương, vợ chồng anh vẫn phải thuê nhàđể ở vì giá nhà liên tục tăng cao, tiền lương không thể bù đắp được. "Cách đây 2năm, tôi thiếu trên 600 triệu đồng là có thể mua nhà, giờ thì thiếu cả tỉ bạc.Cơ hội mua nhà ngày càng xa tầm tay", anh Hải than thở.

Theo dựthảo Chiến lược phát triển nhà ở đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 của BộXây dựng, dù từ năm 1991, Nhà nước đã đưa tiền nhà ở vào tiền lương để người làmcông ăn lương tự chủ trong việc tạo lập chỗ ở cho bản thân và gia đình.

Tuynhiên, cơ cấu tiền nhà tính trong tiền lương mới đạt từ 8 - 10%, trong khi chiphí cho nhà ở ngày càng lớn so với mức tiền lương thực tế được chi trả. Trongthời gian vừa qua, những người hưởng lương từ ngân sách, đặc biệt là công nhânKCN, người thu nhập thấp tại khu vực đô thị không có khả năng tạo lập chỗ ở chomình, gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.

Thứtrưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam nhiều lần nói về mâu thuẫn giữa giá nhà đấtvà mức thu nhập của đại bộ phận người dân ở nước ta. Theo ông Nam, giá nhà ởViệt Nam hiện xếp thứ 20 trên thế giới trong khi về sự giàu có thì nước ta đứngthứ trên 100 thế giới.

"Nếu chỉtrông vào thu nhập từ lương hiện nay chắc chắn không ai có thể mua được nhà tạicác đô thị lớn, kể cả đó là nhà dành cho người có thu nhập thấp", ông Nam nói.Theo ông, với những người mà tất cả các chi phí đều trông cả vào lương tháng vàitriệu đồng thì dù có tiết kiệm lắm may ra mỗi tháng cũng chỉ "bỏ ống" được trêndưới 1 triệu đồng. Số tiền này chẳng thấm vào đâu so với giá những căn hộ trên 1tỉ đồng, thậm chí là căn hộ thu nhập thấp có giá 400 - 500 triệu đồng đang chàobán trên thị trường Hà Nội và các TP lớn khác.

Tiền nhà ở trong tiền lương quá thấp

Bộ Xâydựng cho biết, kể từ khi bãi bỏ chế độ phân phối nhà ở và thực hiện đưa tiền nhàở vào tiền lương, Nhà nước hầu như không bố trí ngân sách để đầu tư phát triểnnhà ở.

Tiền nhàở trong tiền lương chưa được tính đúng, tính đủ, còn quá thấp so với giá nhà ởtrên thị trường.

Kể từnăm 1993 khi thực hiện cải cách tiền lương, với mức lương tối thiểu là 120.000đồng/tháng, trong đó tiền nhà ở là 9.000 đồng, thì tỷ lệ tiền nhà ở trong tiềnlương chiếm 7,5%.

Mặc dùmức lương tối thiểu đã tăng lên 730.000 đồng/tháng như hiện nay, nhưng tính theotỷ lệ trên thì tiền nhà ở trong tiền lương cũng chỉ là 54.750 đồng/tháng.

Lý giảivề sự bất hợp lý trên, nhiều người cho rằng chủ yếu là do nguồn cung nhà ở tạicác đô thị lớn hiện quá thiếu hụt so với nhu cầu chỗ ở của người dân.

GS -TSKH Đặng Hùng Võ thì cho rằng, đây là hậu quả của việc trong suốt thời gian vừaqua chúng ta không kiểm soát được nạn đầu cơ bất động sản.

"Thịtrường nhà đất không minh bạch, tầng lớp trung gian giữa chủ đầu tư và người cónhu cầu chỗ ở thực sự vẫn hốt bạc, giá nhà đất bị đẩy lên quá cao, vượt xa giátrị thực của nó và vượt quá khả năng về tài chính của một bộ phận lớn dân cư dẫnđến sức ép về nhà ở ngày càng gia tăng", ông Võ phân tích.

Theo ôngVõ, để giải bài toán này, Việt Nam cần đẩy mạnh việc chống tham nhũng trong lĩnhvực đất đai, từng bước công khai minh bạch hoạt động đầu tư bất động sản và đẩylùi nạn đầu cơ.

Thành lập Quỹ Tiết kiệm nhà ở

Thờigian qua, chúng ta đã đẩy mạnh việc xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp ở đôthị, chỗ ở cho công nhân KCN nhằm từng bước đáp ứng nhu cầu về nơi ăn chốn ở chođông đảo người dân nhưng kết quả, theo Bộ Xây dựng vẫn chưa được như mong muốn.

Dự thảoở trên đã đề xuất một loạt các giải pháp để tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ tronglĩnh vực tạo dựng chỗ ở cho người dân. Trong đó, các giải pháp về mặt tài chính,tín dụng phi ngân hàng như Quỹ Tín thác bất động sản, Quỹ Phát triển nhà ở vàđặc biệt là Quỹ Tiết kiệm nhà ở được kỳ vọng sẽ tạo nên bước đột phá.

Theo BộXây dựng, Quỹ Tiết kiệm nhà ở nhằm hỗ trợ cho người có nhu cầu nhà ở nhưng thunhập hạn chế. Nguồn vốn được hình thành từ đóng góp của người lao động từ tiềnlương hằng tháng theo tỷ lệ quy định (có những quốc gia quy định ở mức cao từ 10- 15%, mức thấp từ 3 - 5%).

Mục đíchsử dụng quỹ này là dùng để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội và cho người mua hoặcthuê nhà ở vay ưu đãi. Người gửi tiền sau 10 - 15 năm sẽ được mua nhà ở xã hộibằng tiền tiết kiệm. Nếu người gửi không có nhu cầu mua nhà ở thì khi nghỉ hưusẽ được trả cả gốc lẫn lãi.

Đây làmô hình được hầu hết các nước có nền kinh tế phát triển áp dụng.

"Quỹnhằm hỗ trợ vốn trực tiếp cho người có nhu cầu về nhà ở, ngoài ra còn góp phầnhỗ trợ cho các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội để góp phần tăng nguồn cung về nhàở, giải quyết khó khăn về chỗ ở cho các đối tượng có thu nhập thấp, công nhânlao động tại các KCN...", Bộ Xây dựng cho biết.

Theo Thứtrưởng Nguyễn Trần Nam, cả nước hiện có khoảng 9 triệu người đi làm công ănlương, chỉ cần mỗi người đóng vào 1% thu nhập hằng tháng thì con số của quỹ làcực kỳ lớn.

Theo Diễn Đàn Kinh Tế Việt Nam