"Vũ khí" chống nắng: Lợi hại song hành!
Sử dụng biện pháp chống nắng không đúng cách sẽ làm giảm hiệu quả và có thể gây hại cho sức khỏe.
Giữa trưa hè oi ả, hiếm ai từ trẻ tới già, từ nam tới nữ ra đường mà
không cố khoác vội một vài tấm lá chắn để chống lại sự đe dọa hung hãn
của ánh nắng gay gắt.
Có những ngày, nhiệt độ ngoài đường đẩy lên tới
40-41 độ, không khí bị nung nóng bốc lên đầy ngột ngạt khiến cả thành
phố như chìm trong chảo lửa. Đến cánh nam giới vốn sở hữu làn da ít mẫn
cảm cũng không thể đương đầu nổi với sự nóng tính của thời tiết, tới mức
họ cũng phải cố mặc tạm chiếc áo dày trước khi ra khỏi nhà nếu không
muốn đổ bệnh vì thách thức nắng nhiệt đới.Còn với phái đẹp, đúng như tên gọi mỹ miều, việc chống nắng cũng đi đôi với chuyện bảo tồn nhan sắc, vì vậy luôn được phụ nữ ưu tiên hàng đầu. Chống nắng với chị em không phải chỉ diễn ra trong những ngày 40-41 độ mà ngay cả lúc trời râm mát, các nàng vẫn hết lòng bảo vệ cho tài sản quý giá của mình bằng kính, mũ, khẩu trang, kem chống nắng, găng tay, áo chống nắng, váy chống nắng, tất…
Mặc kệ những lời đánh giá chẳng mấy đẹp đẽ, nào là trông phụ nữ Việt như ninja, hay phái đẹp Việt như những bóng ma ban ngày trong lốt áo chống nắng, các nàng cứ thản nhiên bước qua bấy nhiêu lời thị phi, giấu biến làn da nõn nà dưới tầng tầng lớp lớp vải vóc, mũ nón để có thể vẫn hân hoan và xinh đẹp sau cuộc chiến không khoan nhượng với chảo lửa đường phố.
Việc chống nắng tuy cần thiết song nếu làm sai cách, công sức của chị em có thể sẽ chẳng đạt mấy tác dụng, thậm chí còn tiềm ẩn một vài nguy cơ khó lường đối với sức khỏe và vẻ đẹp. Không phải cứ trùm thật nhiều vải vóc lên người là hiệu quả, quan trọng là chúng ta cần phải biết đối phó với tia tử ngoại một cách có tính toán và khoa học.
Khẩu trang không hoàn toàn vô hại
Trước tiên là chuyện cái khẩu trang – thứ vũ khí chống nắng mà ai
cũng có một vài chiếc. Khẩu trang rất hữu ích, chúng giúp ngăn cản bụi
bẩn, bảo vệ da trước ánh nắng mặt trời, phòng virus gây hại... Trong vài
năm gần đây, thị trường rộ lên mốt khẩu trang than hoạt tính 3 lớp dày
dặn tránh nắng và chống khói bụi hiệu quả.
Tuy nhiên tính hữu ích của các sợi vải tẩm than hoạt tính sẽ bị mất tác dụng sau 2 lần giặt, thậm chí các chuyên gia cũng khuyến cáo bạn rằng các quảng cáo về khẩu trang có lõi than hoạt tính sử dụng được trên dưới 1 năm là hoàn toàn không có cơ sở. Bề mặt của than hoạt tính sau một thời gian sử dụng cũng bị bão hòa, không có khả năng hấp thụ, mà ngược lại, nó sẽ thực hiện một quá trình gọi là “giải hấp” tức là nhả ngược lại những thứ độc hại đã hút vào, vì vậy sẽ có thể gây hại cho người sử dụng nếu thường xuyên dùng mà không lưu tâm đến hạn thay đổi khẩu trang.
Bên cạnh đó, một số chị em sử dụng khẩu trang còn có thói quen treo vào xe, cho vào cốp, móc lên giá áo quần, nhét trong túi… Điều này khiến khẩu trang dễ bị nhiễm virus, tiềm ẩn khả năng sinh nấm mốc do điều kiện bẩn, bụi, mùi hôi, ẩm ướt…. Ngoài ra, do phải sử dụng khẩu trang liên tục hàng ngày nên nhiều người quên hoặc lười không giặt hay thay đổi chúng. Điều này rất nguy hiểm bởi khẩu trang bẩn tích tụ nhiều bụi, nhiễm nấm mốc, gây hại cho đường hô hấp, thậm chí gây nám phổi. Do đó, tốt nhất khẩu trang thông thường nên được giặt sạch, phơi ở nơi khô ráo và dùng thay đổi mỗi ngày để tránh các nguy cơ đối với sức khỏe.
Kể cả khi thay đổi khẩu trang thường xuyên, bạn vẫn có khả năng mắc các bệnh về hô hấp hay da liễu nếu sử dụng các loại khẩu trang nhiều lớp không nhãn mác hoặc nhái một số hãng lớn, bán tràn lan ở lề đường và hàng tạp hóa. Những loại khẩu trang này có kết cấu dầy dặn, nhiều kích cỡ, màu sắc đa dạng mà giá cả lại rất rẻ, chỉ từ 4.000 - 10.000 vnđ, thậm chí còn có giá cực hấp dẫn 10.000 vnd/3 cái, nhờ vậy rất được người tiêu dùng ưa chuộng. Tuy nhiên giá cả đi đôi với chất lượng. Nhiều người đã bị mẩn sần da mặt sau khi đeo khẩu trang siêu rẻ. Nguyên nhân xuất phát từ nguồn nguyên liệu mà các xưởng gia công sử dụng không đảm bảo chất lượng, ví dụ như mút bẩn, vải “rác”, rất có hại khi để tiếp xúc với da.
Trang phục nào chống nắng tốt nhất?
Bên cạnh khẩu trang, việc chọn áo chống nắng sao cho hiệu quả cũng là vấn đề mà nhiều chị em thường hay mắc lỗi. Áo chống nắng được bày bán tại thị trường thường được làm từ vải linen, lanh mỏng in hoa sặc sỡ, có đa dạng kiểu dáng, từ loại 1 lớp, 2 lớp, áo lửng, áo có mũ, bo gấu… giá cả phải chăng, từ 60-150.000/chiếc, chân váy khoảng 80.000 – 100.000 vnđ/ chiếc, măng tô dài trùm kín từ đầu tới chân có giá 180-250.000 vnđ/ chiếc.
Theo một số chủ cửa hàng, “mốt chống nắng” năm nay là loại áo có in họa tiết bắt mắt, màu sắc tươi sáng trẻ trung. Tuy nhiên, thay vì chạy theo mẫu mã và xu hướng, các bạn gái nên xem xét lại việc chọn lựa sản phẩm chống nắng vì trên thực tế, gam màu tối chống tia tử ngoại tốt hơn rất nhiều so với màu sáng.
Theo nghiên cứu của chuyên gia da liễu Sandra Davis vào năm 1997, với cùng một chiếc áo chứa nhiều cotton (cotton nặng) hoặc vải bò dày thì chỉ số chống nắng SPF đối với màu trắng là 12 và với màu xanh đen sậm là 166 tức là gấp 11 lần. Chất liệu vải linen, lanh và vải ít % cotton có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi ánh nắng mặt trời rất thấp. Ngược lại, chất liệu dày dặn như len, vải nhiều % cotton, vải jean lại có tác dụng chống nắng cực kỳ tốt. Thậm chí, vải jean dầy tối màu còn có khả năng ngăn chặn gần như hoàn toàn tia UV xuyên qua. Vải lụa và tơ nhân tạo cũng chống nắng tốt nhờ cơ chế phản xạ lại ánh sáng của bề mặt bóng. Ngoài ra các loại vải có đường dệt mau sợi (dầy sợi) chống nắng tốt hơn vải dệt thưa. Đồ mới chống nắng tốt hơn đồ cũ vì trong quá trình sử dụng, cử động cơ thể nhiều làm giãn sợi vải khiến tia UV dễ “vượt rào”. Quần áo bị ẩm, ướt cũng làm giảm khả năng chống nắng đáng kể.
Ngoài ra, khi mua áo chống nắng về, trước khi sử dụng, bạn cần phải ngâm và giặt sạch để gột hết chất bảo quản, thuốc nhuộm màu độc hại,... còn bám trên sợi vải.
Theo thời báo New York, không nhất thiết phải sử dụng các món đồ chống nắng từ vải chuyên dụng, bởi dù chúng có tác dụng tốt song rất đắt và không phải người tiêu dùng nào cũng đủ khả năng để sắm cho đủ bộ. Naomi Lawrence - giáo sư chuyên ngành da liễu của đại học Y Cooper, khuyên bạn cách tiết kiệm mà vẫn hiệu quả đó là chuẩn bị một chiếc kính râm, mũ rộng vành, áo làm từ vải jean hoặc vải sẫm màu sợi khít, dày dặn.
Áo chống nắng có thể gây tai nạn
Một số loại áo chống nắng với cấu tạo phần mũ trùm kín, đằng trước có khóa kéo cao thay thế khẩu trang… lại khá bất tiện khi sử dụng. Chúng làm giảm tầm nhìn của chị em khi tham gia giao thông vì thế sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tai nạn. Để giảm thiểu điều này, chị em có thể dùng loại áo không mũ, sử dụng thêm khẩu trang bản rộng, kính mắt… Bên cạnh đó, những chiếc áo dáng măng tô dài, trùm kín mít từ đầu tới chân hay váy dạng sarong… gây ảnh hưởng tới việc xử lý tình huống khi điều khiển phương tiện giao thông.
Đã từng có một số trường hợp tai nạn bởi phần vạt áo váy chống nắng dài lượt thượt quấn vào bánh xe, khiến người lái bị kéo giật lại phía sau, ngã xuống đường và sau đó xảy ra các tình huống xấu, nhẹ thì xây xước, nặng có thể gây chấn thương sọ não nếu bị va đạp mạnh... Vì vậy, chị em nên chọn hoặc may váy áo chống nắng có chiều dài vừa đủ so với chiều cao của mình và cần lưu tâm cuốn gọn vạt váy áo khi đi xe để tránh tối đa những sự cố đáng tiếc kể trên.
Những lá chắn vô hình mà hữu ích
Bên cạnh những biện pháp che chắn bằng trang phục thì kem chống nắng được coi như tấm khiên giúp bảo vệ bạn tối ưu. Không chỉ sử dụng kem chống nắng trước khi ra ngoài trời mà nên dùng ngay cả trong điều kiện phòng kính bởi tia Uv vẫn có thể liều lĩnh xuyên qua được những lớp kính để tấn công bạn. Kem chống nắng được coi như một hình thức đối phó với tia tử ngoại một cách văn minh và khoa học. Bởi cơ chế cản hoặc hấp thụ - chuyển hóa của kem chống nắng khá phức tạp nên điều bạn cần là nên chọn những loại sản phẩm có uy tín, được các tổ chức da liễu đánh giá tốt, không chứa các chất bảo quản độc hại như paraben. Đặc biệt bạn phải tránh tuyệt đối với các loại kem chống nắng giá rẻ không tên tuổi trôi nổi ngoài thị trường bởi chúng đặc biệt nguy hại không chỉ cho làn da mà cả sức khỏe khi sử dụng lâu dài.
Bệnh viện da liễu đã từng ghi nhận một số ca “tiền mất tật mang”, bị dị ứng nặng vì bôi kem chống nắng giá rẻ mua ở chợ. Làn da đi liền với sắc đẹp, vì vậy một khi bạn đã mất công bảo vệ nó thì cũng nên chú ý chăm sóc toàn diện bằng các sản phẩm có nguồn gốc đáng tin cậy.
Trong trường hợp phải đối diện với ánh nắng trong thời gian không quá lâu, bạn có thể bôi lên người một lớp dầu oliu để giúp hạn chế phần nào tác hại của tia tử ngoại. Một số nghiên cứu khoa học đã chứng minh dầu oliu cũng có chỉ số SPF nhất định, vào khoảng 6 - 7.
Cuối cùng để việc chống nắng được hoàn hảo, chị em cần khi chú ý bổ sung các loại hoa quả, rau xanh đặc biệt là những thứ giàu Vitamin A và C như trà xanh, cà chua... để giúp da khỏe mạnh, có sức đề kháng chống lại tác hại của tia UV. Đây còn gọi là phương pháp chống nắng ngay từ bên trong.