Mặc dù vào thời điểm hiện tại, hoa sen đang được nhiều người dân bầu chọn làm Quốc hoa nhưng cũng có một số ý kiến về sự trùng biểu tượng và kế hoạch quảng bá. Chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn Thứ trưởng Lê Tiến Thọ về vấn đề này.
Mặc dù vào thời điểm hiệntại, hoa sen đang được nhiều người dân bầu chọn làm Quốc hoa nhưng cũng cómột số ý kiến về sự trùng biểu tượng và kế hoạch quảng bá. Chúng tôi đãcó cuộc phỏng vấn Thứ trưởng Lê Tiến Thọ về vấn đề này.
TIN LIÊN QUAN
Kể từ tháng 6/2010, hội thảo về Quốc hoa đã đượctổ chức và nhiều người dân Việt Nam rất nhiệt tình tham gia đóng góp ý kiếnvà tham gia bầu chọn. Kết quả thăm dò ý kiến lựa chọn Quốc hoa qua mạnginternet cho thấy Hoa sen đang nhận được số phiếu bầu chọn cao nhất (40,3%).
Tiếp sau đó là hoa mai (33,6%), cây tre (9,5%),hoa đào (8,2%), hoa cau (1,8%). Một số loại hoa khác nhưhoa lan, hoa gạo, hao quỳnh, hoa súng nhận được 0,6% số phiếu bầu.
Và để tiếp tục lấy ý kiến nhân dân về Quốc hoa,BTC đã tổ chức triển lãm tại số 2 Hoa Lư (HN) để người dân bầu chọn Quốc hoacũng như Quốc phục, Quốc tửu Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ VH, TT& DL Lê Tiến Thọ khẳng định Quốc hoa được chọn dựa theo ý nguyện đông đảo người dân VN.
Bên lề cuộc triển lãm, để làm rõ hơn một số ýkiến về sự trùng lặp biểu tượng hay kế hoạch quảng bá, PV đã có cuộc phỏngvấn Thứ trưởng Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch kiêm Chủ tịch hội đồng tư vấntuyển chọn quốc hoa Việt Nam, Lê Tiến Thọ.
PV:Thưa ông, việc sử dụng khái niệm “Quốc hoa” có làm cho người dân bị hạn chếtrong việc chọn cây lúa hay tre làm biểu tượng cho Việt Nam hay không?
Những tiêu chí chính bầu chọn Quốc hoa:
Hoa thể hiện được bản sắc, văn hóa, cốt cách tinh thần dân tộc VN
Hoa có nguồn gốc, hoặc trồng lâu đời ở Việt Nam
Hoa được phát triển ở nhiều vùng đất nước
Hoa bền đẹp, có hương thơm
Hoa được sử dụng nhiều trong văn học nghệ thuật, kiến trúc điêu khắc và có giá trị sử dụng cao.
Hoa được nhiều người yêu thích, sử dụng và tôn vinh.
Thứ trưởng LêTiến Thọ: Không hề, thực tế cho tới thời điểm này, có không ít ngườidân bầu chọn cây tre làm biểu tượng. Việc chọn ra quốc hoa phụ thuộc vào ýkiến của người dân Việt Nam dựa trên những tiêu chí nhất định. Trên cơ sởlấy ý kiến thông qua các hình thức khác nhau, chúng tôi sẽ tổng hợp dựa theosố phiếu cao nhất trước khi trình Thủ tướng quyết định cuối cùng về Quốchoa.
Hiện tại, hoasen đang được nhiều người dân bầu chọn nhiều nhất, tuy nhiên một số nước nhưẤn Độ, Srilanka,… đã chọn hình ảnh hoa sen trắng làm Quốc hoa. Vậy nếu hoasen là Quốc hoa Việt Nam, sự trùng hợp này có ảnh hưởng tới việc quảng báhình ảnh?
Có thể nói mỗi nước có một đời sống xã hội khácnhau. Việc sử dụng Quốc hoa phụ thuộc vào tình hình mỗi nước và chắc chắnViệt Nam cũng sẽ sử dụng Quốc hoa vào những hoạt động quảng bá xã hội củariêng mình.
Hoa sen cũng từ lâu xuất hiệntrong Phật giáo, liệu việc chọn hoa sen có mang hơi hướng tôn giáo không?
Hoa sen từ lâu đã là một phần trong đời sống xã hội của người dân VN.
Không hề, hoa sen từ xaxưa đã gắn liền với đời sống người dân Việt Nam. Trên nhiều bàn thờ tổtiên cũng như tác phẩm nghệ thuật từ xưa của người Việt đã có hình ảnhhoa sen.
Ngoài ra, Phật giáo chủyếu sử dụng hình ảnh đài sen, trong khi hoa sen là hình ảnh vô cùng gầngũi trong cuộc sống xã hội và tâm linh người Việt từ xưa tới nay.
Nếu hoa senđược chọn là Quốc hoa, Bộ và các cơ quan có liên quan sẽcó sự quan tâm như thế nào trong việc giới thiệu, quảng bá?
Nếu hoa sen được chọn, chúng tôi sẽ có đề án quyhoạch cụ thể. Chúng ta có thể nghiên cứu và áp dụng công nghệ hiện đại đểquốc hoa ngày càng trở nên đẹp, hiện đại, ấn tượng hơn góp phần hiệu quả vàoviệc giới thiệu và quảng bá theo các hình thức khác nhau.
Cá nhân ôngbầu chọn loại hoa gì là Quốc hoa Việt Nam?
Tôi bầu chọn hoa sen làm Quốc hoa. Bởi chúnghoàn toàn phù hợp với những tiêu chí mà Hội đồng tư vấn, tuyển chọn đưa rađồng thời đó là loài hoa thân thuộc, gần gũi nhưng cũng đầy sang trọng đốivới mỗi người dân Việt Nam.
Xin cảm ơn ông!
Còn với GS.TS KH Tô Ngọc Thanh khẳng định: “Mỗi nước có giá trị riêng, một hệ thực vật riêng đặc trưng. Do vậy, việc Canada chọn lá phong hay Việt Nam chọn Quốc hoa của riêng mình là điều hết sức bình thường.
Việc chọn lựa Quốc hoa hay rộng ra Quốc phục và Quốc tửu trên thế giới phụ thuộc vào hoàn cảnh lịch sử, điều kiện riêng của mỗi nước. Với Việt Nam, tôi cho đây là thời điểm phù hợp, chín muồi để người dân bầu chọn những biểu tượng đặc trưng của đất nước mình.
Theo tôi được biết, loại hoa sen trắng mà Ấn Độ chọn lựa là hoa quỳ của người Việt. Trong khi Việt Nam chọn hoa sen hồng làm biểu tượng nên chúng ta không quá lo lắng về sự trùng hợp này.
Có thể nói bên cạnh sự quen thuộc, giản dị nhưng đầy sang trọng cũng như những giá trị thiết thực của hoa sen, ví dụ ngó sen thường được dùng trong ẩm thực Việt Nam, tâm sen dùng làm thuốc hay cốm phải bọc trong lá sen mới giữ được vị thơm ngon…, thì hoa sen chính là tâm thực của con người Việt Nam”.
“Tôi bỏ phiếu chọn hoa lúa làm Quốc hoa”
Trong khi phần lớn các ý kiến đều bầu chọn hoa sen làm Quốc hoa thì nhà nghiên cứu Nguyễn Phúc Giác Hải lại bỏ phiếu đồng tình với quan điểm chọn hoa lúa. Bởi lẽ: “Cây lúa đã đồng hành với lịch sử đất nước ta trong quá khứ, hiện tại và tương lai. Dù khi đất nước ta có phát triển thành một nước có nền công nghiệp cao, thì cây lúa vẫn đồng hành với chúng ta, nuôi sống dân tộc ta, và nuôi sống thế giới”.
Quả cau lá trầu chỉ còn được dùng trong các hôn lễ mà người ta còn nghĩ đến những nghi thức cổ truyền nên hoa cau khó có thể trở thành Quốc hoa.
Hoa Lúa nuôi sống dân tộc ngàn đời
Có ý kiến đã cho rằng: “Khi đề án Quốc hoa được triển khai, có ý kiến đề nghị chọn bông lúa làm Quốc hoa. Ý kiến độc đáo và ấn tượng này xuất phát từ việc Việt Nam là một quốc gia có nền văn minh lúa nước từ lâu đời, nay là quốc gia xuất khẩu gạo lớn trên thế giới. Cây lúa được trồng ở mọi nơi trên đất nước Việt Nam, bông lúa khi sắp kết hạt cũng rất đẹp và có hương thơm ngát. Lấy bông lúa làm Quốc hoa cũng góp phần tôn vinh hoạt động sản xuất nông nghiệp. Quốc huy nước ta cũng có hình bông lúa bao quanh”.
Ông Bùi Văn Điểm, nguyên Cán bộ Ban Tổ chức Trung ương, cũng bày tỏ ý kiến nên chọn bông lúa và cho rằng bông lúa đạt nhiều tiêu chuẩn để trở thành Quốc hoa.
Hoa Cau đã thuộc về quá khứ
Cũng theo Bộ VH–TT–DL, hoa cau cũng là một loại hoa được đề xuất trong việc chọn làm Quốc hoa. Chúng ta đều biết cây cau là một loại cây cũng mang trong nó hồn của đất nước. Từ truyền thuyết “Trầu Cau” của thời Hùng Vương cho đến những bóng cau ở khắp làng quê Việt Nam, cây cau thực sự là mang hình ảnh của đất nước. Cây cau lại là một cây đứng thẳng tắp không cành lá, có thể làm biểu tượng cho sự ngay thẳng và độc lập. Hoa cau cũng là một loài hoa đẹp với một mùi hương rất thanh nhã. Cây cau và hoa cau đã đi vào nhiều bài hát nói về quê hương :
“Quê hương là đêm trăng tỏ, Hoa cau rụng trắng đầu hè”. (Quê hương của Giáp Văn Khương)
Hoặc :
“Bóng cau với con thuyền một dòng sông” (Làng tôi của Văn Cao)
Làng quê Việt Nam mà thiếu cây cau sẽ không còn là làng quê nữa.
Thế nhưng hoa cau có thể là Quốc hoa? Chúng ta ai cũng thấy rõ nếu chọn một loại cây, một loại quả, kể cả một loại hoa để làm biểu tượng cho nền văn hóa cổ truyền của Việt Nam, thì chắc chắn hoa cau sẽ được xếp vào trong số những ứng cử viên hàng đầu. Nhưng cây cau là loại cây thuộc về quá khứ, quả cau lá trầu chỉ còn được dùng trong các hôn lễ mà người ta còn nghĩ đến những nghi thức cổ truyền. Do đó khó có thể đưa hoa cau làm Quốc hoa trong thời hiện đại của chúng ta.