Dàn sao 'Ván bài lật ngửa' sau ba thập niên: Khi hào quang không bao phủ cả cuộc đời

'Ván bài lật ngửa' làm nên tên tuổi của khá nhiều nghệ sĩ. Hơn ba thập niên qua, dàn minh tinh ngày nào cũng chịu nhiều thăng trầm trong cuộc sống.

Nhắc đến "Ván bài lật ngửa", nhiều khán giả yêu mến điện ảnh Việt những năm 80 vẫn còn nhớ như in hình ảnh một đại tá Nguyễn Thành Luân điển trai phong độ, cơ trí như thần, một Thuỳ Dung xinh đẹp dịu dàng và tinh tế hay một Lưu Kì Vọng gian ác và thâm hiểm.... Thời đó, đi đâu cũng nghe người ta bàn tán về phim và đương nhiên, dàn sao đảm nhận các nhân vật cũng nổi đình nổi đám như: Nguyễn Chánh Tín, Thương Tín, Thuý An, Thanh Lan.....

Đối với lịch sử nền điện ảnh Việt Nam nói chung, "Ván bài lật ngửa" được xem là một đỉnh cao, một “tượng đài” không thể bị đánh đổ. Đã gần 30 năm kể từ ngày bộ phim đến được với khán giả, những Nguyễn Thành Luân, Thùy Dung ngày nào giờ đều không còn trẻ trung. Cuộc đời họ cũng gặp nhiều biến cố, thăng trầm buộc họ phải cố gắng chống chọi cùng số phận.

Nguyễn Chánh Tín vai đại úy Nguyễn Thành Luân

Đảm nhận vai chính đại uý Nguyễn Thành Luân trong "Ván bài lật ngửa" là tài tử Nguyễn Chánh Tín. Cũng nhờ vai diễn này mà tên tuổi của ông mãi được truyền tụng trong lịch sử điện ảnh nước nhà. Khoảng 30 năm trước, hễ đến bất cứ đâu, thời gian nào cũng có thể bắt gặp ai đó đang bàn luận đến nam diễn viên trẻ tuổi tài năng. Những cô gái vì quá yêu mến ông mà lưu truyền câu cửa miệng: "Đẹp trai như Chánh Tín".

Nguyễn Chánh Tín trong phim "Ván bài lật ngửa"

Vào những năm 80, cuộc sống vẫn còn khó khăn. Thù lao của diễn viên cũng không hậu hĩnh như bây giờ, Nguyễn Chánh Tín khi đó gầy. Tuy nhiên, cái vẻ gầy ấy tôn chiếc mũi thẳng tự nhiên, vầng trán vuông thông minh và đôi mắt với ánh nhìn sâu, từng trải. Tất cả đã làm nên một Nguyễn Thành Luân tuyệt vời trong "Ván bài lật ngửa".

Khi casting diễn viên cho vai Nguyễn Thành Luân, nhà biên kịch Trần Bạch Đằng đã nhắm vào diễn viên khác và phim đã quay hết tập. Tuy nhiên, khi xem lại, ông cảm thấy không ưng ý và quyết định chọn lại diễn viên cho vai này.

Nguyễn Chánh Tín, lúc bấy giờ đang được chú ý trên sân khấu ca nhạc, được mời đến thử vai. Theo nhận xét của ông Trần Bạch Đằng thì diễn xuất của Chánh Tín chân thật, tự nhiên và có một nét gì đó khác người. Đó cũng chính là lý do mà ông quyết định chọn Chánh Tín vào vai Nguyễn Thành Luân. Cũng nhờ quyết định sáng suốt đó mà bộ phim thành công vang dội. Tuy nhiên, vì chết danh với vai diễn này, Nguyễn Chánh Tín hầu như không tìm được vai diễn nào giúp ông thoát khỏi cái bóng quá lớn của Nguyễn Thành Luân trong "Ván bài lật ngửa".

Đã hơn ba thập niên qua, Nguyễn Chánh Tín đã không còn là Nguyễn Thành Luân ngày nào. Nam diễn viên đã bước sang tuổi 60, đã mất đi cái vẻ hào hoa phong nhã từng làm nghiêng đổ bao nhiêu trái tim phụ nữ. Nguyễn Chánh Tín của hôm nay vẫn còn cực nhọc, vẫn phải lao ra đường kiếm tiền, đối diện với biết bao lo toan thường ngày.

Từng “làm mưa làm gió” trên màn bạc là thế, vậy mà ở ngoài đời thực, lăn lộn với nhiều vai trò khác nhau trong ngành giải trí, từ MC truyền hình đến đạo diễn, nhà sản xuất phim, nam tài tử vẫn chưa thể nghỉ ngơi dù đã ở vào cái tuổi sắp lên lão. Thời gian trước, dư luận cả nước xôn xao trước thông tin Chánh Tín vỡ nợ. "Họa vô đơn chí", nam diễn viên còn đang phải chống chọi với bệnh tật hiểm nghèo. Trong suốt hơn 60 năm cuộc đời của mình, chưa bao giờ Chánh Tín lại lâm vào một hoàn cảnh bi đát đến vậy.

Dù đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, Nguyễn Chánh Tín vẫn rất may mắn có bên mình một chỗ dựa vững chắc. Đó không ai khác chính là người vợ tảo tần Bích Trâm. Gần 40 năm “góp gạo thổi cơm chung”, tình cảm gắn bó của vợ chồng nam diễn viên là một trong những niềm ước ao mà rất nhiều người phải ghen tị. Giờ đây, hai vợ chồng Nguyễn Chánh Tín đang sống trong một chung cư nhỏ cũ. Họ hát ở những phòng trà nhỏ để trang trải cuộc sống.

Thuý An vai Thuỳ Dung

Đảm nhận vai Thuỳ Dung trong ba tập đầu của "Ván bài lật ngửa" cũng đủ khiến Thuý An nổi như cồn một thời. Nữ diễn viên sở hữu nét đẹp thuần khiết của phụ nữ Nam Bộ ngày nào nên liên tục được mời vào những bộ phim đề tài chiến tranh nổi tiếng như: "Biệt động Sài Gòn", "Hòn đất"... “Đóng vai Thùy Dung trong Ván bài lật ngửa được ba tập đầu tôi bất ngờ mang thai mà chẳng hay biết. Sau cảnh quay lướt ván ở Thanh Đa (TP.HCM), tôi nôn mửa dữ dội và cứ ngỡ bị say sóng. Bác sĩ khám cho biết tôi đã cấn thai. Sau đó vai Thùy Dung được thay bằng ca sĩ Thanh Lan. Tôi bị quy vào lỗi không giữ đúng hợp đồng. Tội nghiệp chồng - đạo diễn Hồng Sến - lúc đó phải giải quyết nhiều chuyện phiền não”, chị cười kể lại.

Thuý An lập gia đình với NSND Hồng Sến, bôn ba khắp đất nước đóng phim, tuổi trẻ của Thúy An dành hết tình yêu cho điện ảnh. Không được đào tạo chính quy nhưng diễn xuất của Thúy An chân thành và mộc mạc như bản tính của chị. “Là diễn viên nổi tiếng, vợ của một đạo diễn lừng danh Việt Nam nhưng tôi phải làm đủ nghề tay trái, từ bỏ mối bút bi đến mở quán ăn để cải thiện thu nhập, lo cho gia đình”, chị kể.

Ngày chị tất bật với chuyện áo cơm, đêm về vội vã lao vào lớp học bổ túc văn hóa. Năm 1995, sau khi đạo diễn Hồng Sến qua đời, nỗi lo thiếu hụt càng đè nặng trên vai người mẹ trẻ mới ngoài 30. Chị học thêm nghề kim hoàn rồi bôn ba sang tận đất Lào tìm kế sinh nhai. Tình cờ, chị gặp người chồng bây giờ rồi kết hôn và chuyển về Đức sinh sống.

Nhiều năm nay, Thúy An chọn cho mình một cuộc đời bình dị như bao phụ nữ khác: chăm lo cho chồng con và gần như quên bẵng đi hình bóng của một ngôi sao.

Thanh Lan vai Thùy Dung

Vì nữ diễn viên Thuý An mang thai nên vai diễn Thuỳ Dung được "chọn mặt gửi vàng" giao cho nữ ca sĩ nổi tiếng Thanh Lan. Nổi tiếng là thế, nhưng đời riêng của Thanh Lan không mấy suôn sẻ. Tất cả bắt nguồn từ một sai lầm của tuổi trẻ nông nổi.

Thanh Lan là bông hoa rực rỡ của làng nghệ thuật Sài Gòn khi chưa tròn 18 tuổi. Trong một chuyến lên Đà Lạt chơi, cô đã lọt vào mắt một công tử ăn chơi khét tiếng Sài Gòn tên là Dũng hay vẫn được giới ăn chơi Sài Gòn thời bấy giờ gọi là Dũng Long Biên. Không lâu sau đó, cả hai rơi vào lưới tình và đi tới hôn nhân bằng một đám cưới rình rang.

Sau khi kết hôn, người đẹp mới nhận ra, hôn nhân không ngọt ngào và đẹp đẽ như thuở yêu đương. Không chỉ thế, chồng cô lại hiện nguyên hình là một gã trai vô trách nhiệm, vũ phu và cả ghen. Không ít lần Thanh Lan mất mặt với êkíp vì Dũng đến tận trường phim đánh ghen, lôi cô xềnh xệch. Và liên tiếp những trận đòn ghen làm tàn úa cánh hoa đang độ hương sắc. Thanh Lan ly dị chồng, ôm con về nhà mẹ đẻ sau hai năm hôn nhân như địa ngục.

Thanh Lan không nản lòng với cuộc sống. Nữ diễn viên ca sĩ nổi tiếng tự vực dậy mình, lao vào đi diễn, đi hát để kiếm tiền nuôi con. Tiếng hát, vai diễn của Thanh Lan luôn khiến người xem rung động, Thanh Lan liên tục hát, liên tục đóng phim, và liên tục đi lưu diễn nước ngoài với những nhạc sĩ, đạo diễn hàng đầu Việt Nam thời bấy giờ.

Và năm 1984, Thanh Lan lọt vào mắt xanh đạo diễn Lê Hoàng Hoa, khi nữ diễn viên chính Thúy An mang thai, không thể tiếp tục tham gia vai diễn Thùy Dung với nhiều cảnh hành động trong bộ phim "Ván bài lật ngửa". Diễn xuất và ngoại hình của Thanh Lan đã để lại ấn tượng sâu sắc với Lê Hoàng Hoa, thế nên, cô tiếp tục là Thùy Dung của "Ván bài lật ngửa" trong những tập về sau…

Cuối năm 1993, Thanh Lan chuẩn bị làm bộ phim điện ảnh đầu tay Đan Thanh do cô viết kịch bản và đạo diễn, với Nguyễn Chánh Tín và Lê Cung Bắc đóng vai chính. Nhưng chưa kịp thực hiện thì cô rời Việt Nam sang Hoa Kỳ định cư. Sang đất Mỹ, Thanh Lan vẫn tham gia các hoạt động văn nghệ. Cô đi trình diễn ở các tiểu bang của Hoa Kỳ và hợp tác thu âm cùng rất nhiều hãng đĩa. Cô từng đứng ra thực hiện riêng cho mình các CD, VCD, DVD ca nhạc, trong số đó có nhiều nhạc phẩm do cô soạn lời Việt từ những nhạc phẩm Pháp nổi tiếng.

Thương Tín vai Thiếu tá Vọng

Sở hữu hơn 200 vai diễn trong nhiều bộ phim nổi tiếng, Thương Tín là một át chủ bài của làng phim ảnh và kịch nghệ miền Nam vào thập niên 80-90 của thế kỷ trước.

Thương Tín sinh ra ở Phan Rang, là con đầu, sau ông còn 8 người em cả trai lẫn gái, gia đình chỉ có mình ông theo nghệ thuật. Khởi đầu sự nghiệp từ bộ môn nghệ thuật cải lương nhưng ông được biết đến nhiều hơn cả là trong lĩnh vực điện ảnh. Dù đã đóng rất nhiều vãi diễn được khán giả yêu mến nhưng vai để đời vẫn là Sáu Tâm trong Biệt động Sài Gòn.

Nam tài tử một thời còn khét tiếng là một tay chơi thời thượng. Ông kể về cuộc sống thời bao cấp: “Thời đó nghề tôi đam mê không nuôi nổi tôi. Thường đóng một bộ phim, tôi nhận 1 chỉ vàng nhưng lại tiêu hết 2-3 cây vàng. Sở dĩ tôi đóng được nhiều phim mà vẫn tiêu xài như thế được vì sau khi ly dị xong đã có một phụ nữ rất giàu yêu tôi. Mỗi lần trong ví tôi hết tiền, cô ấy lại bỏ vào”.

Sở hữu vẻ ngoài điển trai và lãng tử, Thương Tín đã trải qua nhiều cuộc tình với nhiều nữ nghệ sĩ và cuối cùng cưới ca sĩ Mỹ Dung, có một người con trai. Có một khoản thời gian ông theo vợ qua California nhưng vì không chiụ được cuộc sống nhàm chán, nhớ quê nhớ nghề, ông một mình quay về nước cùng con trai để tiếp tục sự nghiệp của mình.

Trong mắt công chúng những năm đó, Thương Tín thường bị gán với hình ảnh một kép hát về già, một con ngựa hoang đã xuống sắc, hay một tay chơi “một thuở”. Sau vụ scandal đánh bạc năm 2007, sự nghiệp của ông như chìm khuất dưới những tin đồn kiểu như “xây dựng sự nghiệp 10 năm đốt một giờ trên chiếu bạc.”

Hiện tại, khi ngấp nghé tuổi 60, Thương Tín bất ngờ tái xuất với màn ảnh nhỏ trong ba phim cùng một lúc: Tình người xứ hoa, Bên kia sông, Tối qua mơ gì. Đoạt hồn. Ông chia sẻ, bản thân phải cật lực đi đóng phim và viết hồi kí để nuôi cô con gái nhỏ với người vợ trẻ. Bởi gia tài ngày nào ông đã nướng vào những canh bạc. Tài tử phong lưu ngày nào nay xác xơ già cỗi cùng cuộc sống bấp bênh.

Thành Luỹ vai Trung tá Hoàng Đình Duyệt

"Ván bài lật ngửa" là bộ phim về đề tài tình báo, được coi như đỉnh cao của điện ảnh Việt Nam một thời. Đối trọng với tuyến nhân vật chính diện, làm nên sức cuốn hút của phim là những nhân vật phản diện nhiều mưu mô như Lý Cai, Sáu Thưng... Vai diễn trung tá Hoàng Đình Duyệt trong tập bốn và năm ghi dấu ấn với khán giả bởi vẻ thâm độc, nham hiểm của một sĩ quan tình báo qua sự hóa thân của Thành Lũy. Nam diễn viên còn xuất hiện với hai vai phản diện khác là sĩ quan Mạch Điền ở tập một và Tỉnh trưởng Thừa Thiên - Huế ở tập bảy.

Ba vai khác nhau của Ván bài lật ngửa mở ra cơ hội chuyên đóng vai phản diện cho Thành Lũy trong một loạt phim điện ảnh những năm 1980 như: Lê Thị Hồng Gấm, Cư xá màu xanh, Cái chết của nhà tỷ phú...

Nguyễn Thành Lũy sinh năm 1950 trong một gia đình buôn bán đá quý và gia công kim hoàn ở Đồng Nai. Với lợi thế về ngoại hình, ông hoạt động trong đoàn văn công địa phương rồi tham gia đóng phim. Có cuộc sống dư dả từ nhỏ, chàng diễn viên thời đó không coi trọng cát-xê khi làm nghề, cũng không nghĩ đến việc làm sao có được vai chính hay tạo nên tên tuổi trong sự nghiệp. Cuối thập niên 1970, gia đình làm ăn sa sút, cả nhà Thành Lũy lâm vào cảnh khó khăn và ly tán. Đam mê điện ảnh, ông vẫn miệt mài theo chân các đoàn phim. Nhưng do chỉ được đảm nhận vai phụ hoặc các vai rất nhỏ với vài phân cảnh, thu nhập từ phim ảnh của ông không cao, khiến cuộc sống thêm chật vật.

Năm 2004, hôn nhân Thành Lũy đổ vỡ. Người vợ dẫn đứa con đầu ra đi, nam diễn nuôi con gái Út trong tình cảnh không có chỗ ở, bản thân mắc nhiều bệnh (lao phổi, xơ gan). Nếu có công việc đều, thu nhập bình quân một tháng của Thành Lũy vào khoảng sáu triệu đồng. Số tiền này chi dùng cho hai bố con, mua thuốc trị bệnh, trả nợ cũ... Những tháng ít việc, ông mượn bạn bè tiền lo cho con gái còn mình chỉ cần ổ bánh mì lót dạ qua ngày.

Ở tuổi 65, nam diễn viên và con gái vẫn sống nhờ trên căn gác xép trong nhà một người quen. Mỗi tháng ông chỉ phải phụ thêm tiền điện, nước cho chủ. Do bị lao phổi, xơ gan cổ chướng nhiều năm nay, da Thành Lũy sạm đen, các nếp nhăn hằn rõ, thân hình khắc khổ, dúm dó. Ngoại hình đó khiến ông càng khó tiếp cận với các vai diễn phụ. Vì thế, chỉ cần đạo diễn gọi, bất cứ vai nào, dù chỉ một phân đoạn và phải đi xa, ông vẫn xách xe lên đường. "Vừa để thỏa đam mê, vừa có tiền trang trải cuộc sống", ông nói.

Đầu tháng 1 năm nay, nam diễn viên vừa qua đời sau cơn bạo bệnh. Cuộc đời của Thành Lũy được xem là một trong số những điển hình về sự nghèo khó của không ít những nghệ sĩ gạo cội. Dù đã có hơn nửa đời người theo nghiệp diễn nhưng ông “nghèo vẫn hoàn nghèo”.