Sau này có thể tôi sống ở chùa

Gần 30 năm làm nghệ thuật, từ diễn viên hài đến diễn viên kịch nói, cái tênHữu Châu luôn nhận được sự ái mộ và quý mến của khán giả. Ở anh, có hình ảnhcủa người con sống tình cảm, luôn hướng về gia đình, có cá tính mạnh mẽ,thẳng thắn và hết mình vì nghệ thuật.

Gã đànông "thích"...chửi!

Gầnđây thấy anh đóng phim truyền hình nhiều hơn, đặc biệt là phim của đạo diễnĐinh Đức Liêm. Anh nhận lời vì nể và quý đạo diễn?

Với anhLiêm, ngoài việc tôi qúy ra còn là người rất hiền, từ tốn. Anh ấy qúa hiểugiờ giấc, công việc của diễn viên sân khấu như tôi. Khi nhận phim mà khôngảnh hưởng đến công việc của bên sân khấu và cũng không ảnh hưởng đến lịchcủa đoàn phim thì tôi nhận lời rất thoải mái.

Ngoài anhLiêm thì đạo diễn nào mời tôi cũng sẵn sàng nếu có thời gian. Một số đạodiễn mời tôi đi quay ở tỉnh nhưng tôi phải từ chối. Tuy nhiên, tôi luôn tìmcách từ chối làm sao để không làm họ buồn.

Baonhiêu năm qua thấy anh cần mẫn, chăm chút cho từng vai diễn trên sân khấu,thỉnh thoảng tham gia một vài phim truyền hình. Trong khi các diễn viên kháckhi đã có chút tên tuổi họ làm rất nhiều việc khác?

Nóichung, diễn viên bây giờ có nhiều cơ hội. Họ làm được nhiều việc, có thể họcó tài, họ ham thích nổi tiếng, họ phải làm. Còn bản thân tôi chỉ tự tin khilàm diễn viên. Nếu bảo tôi làm MC, có thể khán giả cũng chấp nhận vì họ quýtôi.

Nhưng đểhọ mặn mòi với mình, chắc không được. Cái gì không tự tin tôi sẽ không làm.Nghề diễn mới là nghề của tôi. Bây giờ bắt tôi làm MC hay gì đó tôi khônglàm được vì mắc cỡ. Các em trẻ bây giờ, làm nhiều việc thì cũng cần sự thôngcảm vì sân khấu nhiều, đoàn phim qúa nhiều nên nhiều cơ hội. Chính vì sựnhiều ấy mới có những loại diễn viên không nghề nghiệp, nói năng ngọng ngịu.Tôi chó đó là diễn viên bị tàn tật. Tuy nhiên tôi cũng nhận thấy có một sốem tốt.

Diễnviên trẻ bây giờ thường có tiếng bên điện ảnh, truyền hình rất muốn đượcđứng trên sân khấu kịch như một bằng chứng về khả năng diễn của mình?

Nhìn emnào đó có khả năng diễn kịch được là tôi biết liền. Trong mắt tôi có một sốdiễn viên trẻ có khả năng, có thể tiến xa hơn trên sân khấu như Lê Khánh vàLương Thế Thành..Nhiều em diễn viên điện ảnh, truyền hình muốn đóng kịch thìchưa chắc đã đóng tốt. Họ muốn là họ muốn nhưng khán giả đón nhận hay khôngmới là quan trọng. Đối với tôi, làm sân khấu bao giờ cũng phải hết lòng nêntôi ghét những loại diễn viên tàn tật.

Nếu emnổi tiếng cỡ nào bên điện ảnh mà sang sân khấu đóng không được thì tôi vẫnchửi, thậm chí không hợp tác. Không biết các ngành giải trí khác thì sao chứvới sân khấu, tôi không muốn đùa giỡn. Các em muốn chứng tỏ khả năng diễnthì phải chịu học hỏi, rèn luyện.

Sân khấu không phải là nơi của đám tayngang, muốn diễn cái gì là diễn, tay chân muốn để đâu thì để. Các em có thểcó công thức để giải một bài toán bên điện ảnh nhưng chưa chắc đã tìm đượcđáp số rõ ràng trên sân khấu. Gần đây nhất tôi đi xem một vở, có một diễnviên mà theo như mọi người nói là diễn viên điện ảnh nổi tiếng nhưng nóithật khi xem người đó diễn tôi nổi hết da gà. Tôi thề với lòng, mai mốt màđi xem kịch có tên người diễn viên này tôi sẽ không đi.

Xem anhta diễn, tôi thấy tội nghiệp cho cái nghề của tôi qúa. Nhiều người khôngbiết thì nói anh ta diễn dữ qúa. Với tôi, khi anh ta đang chứng tỏ mình biếtdiễn nghĩa là không biết diễn. Ông bà mình vẫn nói, nhìn bức tranh, đọc bàivăn là biết tác giả là người thế nào.

Tôi xem diễn viên đó diễn biết conngười đó ở ngoài đời là hách dịch, không xem ai ra gì. Mà rõ ràng, mọi ngườicũng nói người diễn viên đó sống ngoài đời như thế. Đối với tôi, loại diễnviên đó đừng mong đứng chung trên sân khấu với tôi. Còn những em diễn viêntrẻ tôi qua đóng phim chung, chúng nể, nhờ tôi chỉ, và học hỏi thì tôi rấtquý.

Có vẻanh nhìn diễn viên trẻ hơi khắt khe?

Khôngphải vậy. Tôi tội nghiệp cho khán giả. Người ta vô coi kịch, mỗi vé 100-120ngàn. Người ta không chỉ xem mà còn nghe và nghĩ. Người ta bỏ tiền ra thìdiễn viên phải diễn như thế nào cho xứng đáng. Diễn một câu thoại thôi màtới 4-5 chữ "à" thì những loại diễn viên đó tôi nghĩ học vấn có vấn đề. Mỗicâu thoại là một câu văn học đàng hoàng.

Từ câu văn viết qua người diễn viênthành văn nói nhưng vẫn phải có chất văn học. Dù diễn viên chưa tới nhưng sẽđược chấp nhận khi người khác cảm nhận được là họ ham học hỏi. Còn loại diễnviên tôi nói là loại diễn viên bá xàm bá láp, không có nghề nhưng muốn thểhiện. Loại diễn viên đó tôi không chịu được.

Sự nổitiếng phù du lắm!

Ngườingoài anh nghiêm khắc thế, nhưng với con cháu trong nhà như DV Gia Bảo thìchắc còn nghiêm khắc hơn?

Đúng vậy!Với Gia Bảo diễn có duyên nhưng vẫn chưa hay, vẫn còn lang bang lắm. Nó bịtôi chửi tối ngày. Nó nói có hai người thầy là ông nội và tôi nhưng ông nộicòn nhỏ nhẹ còn bác là hung thần.

Anhthương và hay giúp đỡ đàn em. Nhiều người ảnh hưởng phong thái, cách nóichuyện của anh, Lương Thế Thành là một ví dụ?

Nó là emhọ của tôi. Chỉ đơn giản thế thôi.

Sự ảnhhưởng là điều tốt nhưng đôi khi lại có tác dụng phụ vì các bạn trẻ khó vượtqua được cái bóng lớn như anh?

Không.Thành có vị trí của Thành. Cách sống điềm đạm là vì Thành gần tôi nên nhữngbốc đồng của tuổi trẻ cũng dần mất đi. Thành sống có trách nhiệm, nghĩ đếncha mẹ vì Thành biết cuộc đời như thế nào. Thành có những điểm mà tôi qúy,tôi thương. Thành là diễn viên đẹp trai, có những vai diễn phù hợp với kiểungười Thành, còn ngoại hình tôi là bình thường nên có những dạng vai khác.Thành không thần tượng tôi mà kính tôi vì tôi là anh họ.

Anhkhông thích thay đổi thói quen, anh sống đơn giản. Vậy trong nghệ thuật anhkhông có ham muốn gì nữa sao?

Đạt đượcgiải thưởng hỏi tôi vui không, tôi nói có vui nhưng nghĩ phải đi kiếm tìm,không ham muốn. Bây giờ, tôi nhận ra rằng, tất cả là trời cho, cái gì đến sẽđến. Nếu tôi cố đi tìm ở cái tuổi này thì bản thân tôi thấy mình quái quáilàm sao đó.

Từ bao lâu nay tôi chinh phục khán giả bằng sức diễn chứ khôngbao giờ mở miệng xin ai. Bạn nghĩ coi, tên tuổi như cô Thanh Nga (NSƯT ThanhNga - cô của Hữu Châu) có ai bằng đâu thế mà giờ cũng nằm dưới đất. Bạn thấynổi tiếng có phù du không? Cái làm cho mình vui là mỗi lần ra cửa là đượckhán giả chào. Tôi cũng không thích xuất hiện ở những nơi ồn ào.

Tôihay đi chùa cầu nguyện

Anh códuyên sân khấu, tài năng, được khán giả thương. Đó là điều không phải diễnviên nào mong muốn cũng có được. Là một diễn viên ngôi sao anh còn ước muốnđiều gì nữa không?

Tôi chỉước muốn có sức khoẻ để diễn lâu, 60 tuổi vẫn diễn được. Bây giờ tôi vẫn hayđi chùa cầu nguyện, tôi thường câu nguyện ba điều: một là, được sức khỏe,hai là gia đình bình yên, cuối cùng công việc được suôn sẻ.

Anhlàm nghệ thuật với tâm thế thảnh thơi, dường như ít bị chi phối và quay quắtvì tiền?

Gia đìnhtôi đã từng trải qua những cảnh lên voi xuống chó. Cách đây hai mươi năm cónhững ngày mấy anh em tôi chỉ ăn được một bát cháo đậu xanh. Tiền bạc thì aicũng cần, cũng muốn. Bây giờ mọi người nghĩ tôi là diễn viên vedette thìphải sống cuộc sống của vơdet. Tôi làm được nhưng không thích. Đi dọc đườngLê Thánh Tôn thấy có hàng hủ tiếu lề đường ngon là tấp vô ăn.

Hồi tôinghèo thì vẫn ăn thứ đó chứ đâu. Khán giả nào nhìn thấy tôi mà nói "Hữu Châumà ăn ở đó à" thì đó không phải là khán giả của tôi. Khán giả của tôi họbiết và hiểu tôi như thế nào. Bây giờ người ta đội nón lưỡi trai mấy trămngàn còn nón của tôi cháu tôi mua cho chỉ có mười lăm ngàn. Dù bạc màu tôivẫn đội. Tôi không quan trọng về hình thức. Trong cuộc sống cố gắng ít nhìnlên, chịu khó nhìn xuống một chút sẽ thấy khỏe hơn.

Hữu Châu "chuyên trị" những vai già với phong cách hài hước và hóm hỉnh

Vởkịch anh viết, hoàn thành đã lâu nhưng sao vẫn chưa thấy anh dựng?

Các tìnhtiết của vở kịch tôi đã thắt được nhưng có những tuyến chưa mở được ra. Tôikhông vội vàng. Vội vàng làm chi? Nếu vội vàng, nôn nao, háo hức thì khôngphải là Hữu Châu rồi.

Đốivới nghề diễn viên thì sự chậm rãi đôi khi ảnh hưởng đến sự nghiệp của mình?

Nó chỉảnh hưởng đến tôi thôi. Nó chỉ làm tôi không nổi tiếng bằng người này, ngườikia, chứ không ảnh hưởng đến ai, thậm chí còn tốt cho nhiều người.

Tò mòmột chút, bây giờ anh sống với mẹ, các em và các cháu nhưng sau này, cáccháu có gia đình, anh sẽ thế nào?

Trời, tôivào chùa ở. Tôi đơn giản lắm, sống ở đâu cũng được. Tôi từng ở chùa cả nămrồi. Bây giờ tôi hay đi chùa và giúp một số chùa thì về già, chẳng lẽ chùakhông cho tôi một phòng ở. Vấn đề là dù sống ở chùa, tôi vẫn có cơm ăn đầyđủ, không phải đi xin, không phải sống như những những nghệ sỹ nghèo khác.Ngay từ bây giờ tôi đã tạo tâm đức cho mình. Tôi tin mình sẽ không khổ.

Cảm ơnanh! Chúc anh hạnh phúc

TheoBích Hằng
Mỹ Thuật