Nước mắt chợ ảo

 "Thượngđế" cũng phải khóc

Những người bán hàng fake rất thích lấy ảnh từ các trang web nước ngoài

Nhận điện thoại của cô em đangsống ở TP Hồ Chí Minh, tôi chẳng biết nên thương hay nên giận khi nghe nó nănnỉ: "Chị chịu khó truy tìm vụ này giùm em đi. Bây giờ mà bắt em bay ra ngoài đóđể đòi 10 triệu, chắc em chết quá!". "Vụ này" của em tôi chính là việc thu gomtiền của mấy chị em có con nhỏ trong phòng, chuyển khoản cho một seller (ngườibán hàng) ở Hà Nội, với giao ước: sau khi chuyển khoản thì sẽ nhận được một kiệnhàng toàn bỉm giá rẻ (hàng loại 2 của công ty, được đóng thành 100 bỉm /bịch).Kết quả là tiền "bay" ra Hà Nội một tuần rồi vẫn không thấy hàng "bay" vào, emtôi sốt ruột gọi vào số điện thoại của người bán thì bặt vô âm tín. Nó chỉ cònnước cầu cứu tôi tìm đến địa chỉ mà người bán cung cấp.

Mặc dù cảm thấy việc mình đanglàm sẽ trở nên vô nghĩa, tôi vẫn phải  lóc cóc đi tới một ngõhẻm của Hà Nội để tìm kẻ mình không biết mặt. Tới nơi, nhìn thấy "nhà riêng"theo như lời tự giới thiệu của người bán thực chất là quán game, tôi đành phảigọi vào TP Hồ Chí Minh, chính thức thông báo với cô em dại dột: 10 triệu thế làđã ngủ yên trong túi của một kẻ vô danh tiểu tốt nào đó. Em tôi uất đến phátkhóc. Tiền thì có thể trả dần cho mấy chị em trong phòng, nhưng cảm giác xấu hổđeo đẳng em tôi mãi. Nó cạch luôn việc lang thang tìm đồ rẻ trên chợ ảo.

Những người có kinh nghiệm langthang trên mạng thường nhìn vào số đông người mua để đánh giá mức độ tin tưởngcủa người bán. Tuy nhiên, tâm lý số đông đôi khi lại có tác dụng ngược. Việchàng loạt thượng đế trên diễn đàn Lamchame.com mua phải khăn Mollis rởm với giácao cũng xuất phát từ nguyên nhân này.

Topic thanh lý khăn Mollis củanick tuananhNA từng đứng ở trang nhất trong mục Thanh lý nhiều ngày liền vì rấtđông người vào hỏi mua. Chỉ đến khi tuananhNA bán được "bộn" tiền rồi, một ngườimua mới mon men nhảy vào mục "Giải đáp thắc mắc" để phản ánh chất lượng hàngkhông như mong đợi. Chỉ chờ có vậy, một hàng dài người mua bên mục "Thanh lý"kéo nhau chạy qua mục "Giải đáp thắc mắc" để cùng than phiền: Khăn xấu, giá đắt,muốn đến xem tận nơi thì không cho địa chỉ, người đưa hàng bịt kín mặt mũi.Người bán vẫn nhất mực khẳng định: khăn xịn, hàng mua rồi miễn trả lại!

Phải đến khi vị khách mất nhiềutiền nhất (1,4 triệu đồng) đích thân đi hỏi nhân viên đại diện của hãng Mollisvà được biết công ty không có hàng để bán chứ đừng nói chuyện thanh lý, kể cảhàng lỗi, người bán mới chính thức lộ bản chất  lừa đảo bằnghành động tắt cả hai máy điện thoại cầm tay. Mod của mục "Mua sắm tiêu dùng"trên Lamchame.com chỉ còn biết khóa vĩnh viễn nick tuananhNA kèm cảnh báo: "Cẩnthận, người này không trung thực". Những người mua phải khăn rởm đành ngậm ngùi:thôi bỏ ra cả đống tiền để mua khăn về làm giẻ lau vậy!

Người bán bị nẫng taytrên

Kể chuyện với tôi về việcbị hớt khách, Khánh vẫn chưa hết bàng hoàng: "Rõ ràng em đã hẹn với khách là2 ngày sau em giao hàng vì em đang hết mẫu khách cần, thế mà đến ngày hẹn,em gọi điện để đưa hàng thì khách ngạc nhiên hỏi em: "Hôm trước em đưa chochị rồi mà?". Khách đọc cho em một số điện thoại lạ hoắc. Giờ vào mục cảnhbáo của các diễn đàn mua bán, em mới biết là có một chiêu lừa mới: nhiều kẻchỉ vào đọc giao dịch trên mạng rồi tự động gửi hàng đi cho khách, dù kẻ đóchưa từng có một topic đăng tin bán hàng nào!". Với Khánh, kèm theo thươngvụ đổ bể là cảm giác bất an vì biết rằng có kẻ giấu mặt đang chơi xấu mình.

 "Thượng đế"sẽ không tố cáo kẻ đi cửa sau để cướp khách, trừ khi họ thấy hành động này đingược lại văn hóa mua bán, cần phải vạch mặt chỉ tên, hoặc họ có cảm giác đangbị lôi kéo vào một chuyện lừa đảo.

Cái giá của sự minhbạch

Một trong những tiêu chí về độtin tưởng của việc mua bán trên mạng chính là việc đăng công khai thông tin cánhân như tên, địa chỉ nhà, địa chỉ cơ quan, điện thoại (đặc biệt là điện thoạibàn). Tuy nhiên, những người cẩn thận sẽ phải tìm cách công khai ở dạng bán côngkhai, có nghĩa là chỉ khi giao dịch chắc chắn đến 90%, họ mới đưa ra thông tinvề mình dưới dạng PM, để hạn chế rủi ro.

Túi LV fake (hàng nhái các thương hiệu nổi tiếng) được bán với giá 1,5 triệu đồng.

Người viết bài này đã từng monmen đi làm một tay buôn tất hạng bét, nhưng ngay từ ngày giao dịch đầu tiên đãphải nghĩ đến chuyện rút lui vì một cú điện thoại hơi bất thường. Một phụ nữ bỏra 30 phút cho tôi để đề nghị mua một lô hàng khổng lồ, dù tôi mới chỉ lànewcomer member (thành viên mới) trong thế giới chợ ảo. Không có ai dại dột đimua hàng với số lượng lớn ở một người bán chưa có uy tín trên mạng cả. Ngày raquân mà đắt hàng, nghĩ cũng vênh vang lắm. Nhưng trong "kho" của tôi (thực chấtlà một cái tủ quần áo bé xíu) chẳng có đủ hàng, nên tôi (dù tiếc đứt ruột) vẫnphải lịch sự từ chối. Hai hôm sau, một senior member (cựu thành viên) nhỏ to vớitôi rằng: "Có kẻ đang hỏi tìm tung tích của nàng để làm luật vì tội bán phágiá. Kẻ đó đang giả vờ mua hàng của nàng để tìm đến tận nhà dằn mặt!". 

Thì ra luật bất thành văn trênchợ online cũng ngang với luật chống bán phá giá quốc tế! Một đôi tất tôi bán rarẻ hơn người kia những 5 nghìn, thế thì tội nặng rồi. Ngay lập tức, tôi phải đưathông tin chữa cháy: Giá trên chỉ có hiệu lực trong thời gian khuyến mãi làmquen với khách hàng, sau một tuần, giá sẽ tăng lên 4 nghìn để có tiền mua sữanuôi con (tôi đã từng nghe chuyện một người bị khách trên chợ ảo dụ vào ngõ vắngđể cướp tiền, rạch mặt nên thà để mất khách còn hơn bị giang hồ làm luật).

Cũng phải trả giá cho sự minhbạch này, không ít người kêu trời vì cứ nửa đêm về sáng lại bị nháy máy hoặcnhận những tin nhắn rủ đi qua đêm. Trong điện thoại của tôi vẫn còn lưu số điệnthoại có đuôi 9036 của một gã tự ký tên là NKDUC đòi kết bạn. Gã tự giới thiệu,gã vừa bị người yêu bỏ, muốn kết bạn với tôi để "tìm hiểu tâm lý bạn gái". Nhắnqua nhắn lại mấy câu, thấy tôi "rắn mặt" quá, gã lịch sự xin lỗi rồi lui quân.Tôi toát mồ hôi vì sợ, chỉ muốn vào chợ ảo, xóa hết các thông tin khai báo vềbản thân mình để được yên ổn.

Theo Trương Ngọc Lan
Đời sống và pháp luật