Nhiều trẻ em tâm thần vì ngộ độc chì mạn tính

Gần đây, mỗi tuần, phòng khám chuyên khoa Tâmthần, Viện Sức khoẻ Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội phải khám và đánhgiá sự ảnh hưởng của ngộ độc chì mạn tính đến sự phát triển tâm thần củakhoảng từ 5 - 10 trẻ đã được chẩn đoán và điều trị giải độc chì. Lứa tuổiphổ biến của trẻ là từ 2 - 3 tuổi. 

Cháu Nguyễn Tiến Đạt (2tuổi ở Văn Lâm, Hưng Yên) trông rất khôi ngô nhưng chậm nói. Đã 2 tuổi nhưngcháu không nói được câu dài, chỉ nói được 1 - 2 từ. Thấy con khác bạn cùnglứa, bố mẹ cho đi khám. Qua thăm khám, nhất là kể về hoàn cảnh gia đình cólàm nghề sản xuất bột chì, bác sĩ cho làm các xét nghiệm và phát hiện racháu đã bị ngộ độc chì nặng. Đạt đã phải điều trị tại Trung tâm Chống độc,Bệnh viện Bạch Mai nhiều ngày, sau đó chuyển sang Viện Sức khoẻ Tâm thần đểđánh giá tình trạng phát triển trí tuệ. Tuy nhiên, đây chỉ là đánh giá banđầu. Phải đến khoảng 5 - 6 tuổi mới có thể có kết quả đánh giá chính xáchơn.

Sở dĩ cùng môi trường sống mà người lớn không (hoặc ít bị ngộ độc chì) trongkhi trẻ nhỏ lại nhiễm chì, bởi vì bộ não của trẻ con, đặc biệt là trẻ dưới 2tuổi dễ bị ảnh hưởng bởi kim loại nặng như chì. Khi môi trường sống có bụichì hoặc nồng độ chì nói chung cao, nó sẽ nhiễm vào da, qua đường tiếp xúc,hô hấp và gây nên tình trạng nhiễm độc chì ở trẻ.

Khi ngộ độc chì, trẻ bị ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ, với biểu hiệngiảm đi sự thành thạo trong nói và giao tiếp, chậm nói hơn so với những trẻkhác. Trẻ có thể hay quên hơn và có những vấn đề khác về sự ghi nhớ như sựghi nhận vấn đề kém, dẫn đến học hành sẽ kém hơn. Kỹ năng thực hiện nhữngđộng tác tinh tế, những động tác cầm nắm tinh xảo bị giảm đi rõ hơn so vớibạn cùng lứa tuổi. Trẻ gặp khó khăn trong việc đưa ra kế hoạch thực hiện mộtviệc được giao hoặc không thể tổ chức làm công việc của mình, khó khăn trongviệc đưa ra các khái niệm trừu tượng, không có khả năng đưa ra cách khác đểgiải quyết vấn đề khi đã bị thất bại.

Ngộ độc chì mạn tính gây ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ về thể chất và sự pháttriển tâm thần, có thể biểu hiện ở mức độ nhẹ chưa có biểu hiện trên lâmsàng hoặc mức độ nặng thể hiện trên lâm sàng. Ngộ độc chì ảnh hưởng đến hệthần kinh trung ương là một biểu hiện phổ biến nhất thể hiện ở sự phát triểntrí tuệ bị giảm đi, đánh giá bằng test về chỉ số thông minh (nhưng  chỉ cóthể đánh giá trí tuệ của trẻ khi trẻ 5 tuổi). Vì vậy, với những trẻ ngộ độcchì mạn tính, cần phải có sự theo dõi để phát hiện và xử lý kịp thời trongquá trình phát triển.

Theo BS TrịnhBích Huyền
Bee