Ráo riết chạy đua cho con luyện chữ vào lớp 1

Tan lớp mẫu giáo, cu Tũn đượcmẹ dí hộp sữa vào tay, giục uống nhanh để kịp tới lớp luyện chữ. Tuần 3buổi, Tũn phải đi tập viết để tháng 9 này vào lớp 1, nhưng nhiều hôm, vìmuốn chơi cầu trượt thêm, cu cậu không chịu, khóc lu loa.

Thấy các bà mẹ có con cùngtuổi kể chuyện bé đã biết đọc, viết, chị Trà (Từ Liêm, Hà Nội) rất sốt ruộtvề cậu con trai vốn nghịch ngợm nên ngay sau Tết, chị đăng ký cho cháu vàomột trung tâm luyện chữ ở Mai Dịch, Hà Nội. Ban đầu, cu cậu cứ hai sáng cuốituần là tới lớp, nhưng gần tháng nay, nghe cô nói con tiến bộ chậm, chị chocháu học vào cả 3 buổi chiều trong tuần, từ 5h tới 6 rưỡi.

"Nhiều lúc thấy con thèmthuồng nhìn các bạn chơi sau giờ học, hay mặt buồn thiu từ lớp luyện chữ về,mình cũng thương, nhưng thôi, cố khổ một tí bây giờ còn hơn tới lúc đi họchai mẹ con lại đánh vật với nhau", chị Trà thổ lộ.

Sau một thời gian đấu tranhvới bố mẹ chồng để bé Nhím không phải đi tập viết, cuối cùng, tuần trước,chị Ngọc (Thành Công, Hà Nội) đành dẫn cháu đến luyện chữ tại một trung tâmở gần nhà. 

"Quả thật, mình cũng hoangmang vì thấy mấy chị đồng nghiệp có con học lớp 1 khóa trước kể, bé hay bịcô giáo chê, học đuối mãi... chỉ vì không luyện viết trước", chị Ngọcnói khi đứng ngoài lớp luyện chữ chờ đón con.

Chị cho biết, trước khi vàolớp, bé chỉ kịp ăn mẩu bánh mì, lúc về nhà thì mặt con cứ nghệt ra, chẳngthiết ăn uống, nên chị rất sợ nếu cứ thế này sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe củacháu.

Hiện nay, các bậc phụ huynhcó thể dễ dàng tìm được nơi luyện chữ cho con vì trên một số diễn đàn vàcổng trường mầm non tràn ngập các quảng cáo về những cô giáo, trung tâm nhậndạy trẻ chuẩn bị vào lớp 1.

Cô Nguyễn Thị Trà Ly, Trungtâm luyện chữ ở Phạm Văn Đồng, Hà Nội, cho biết, từ sau Tết, nhiều phụ huynhcó con vào lớp 1 năm nay đã gửi trẻ tới học chữ. Có bé trai sinh năm 2007,tháng 9 sang năm mới vào tiểu học nhưng cũng được mẹ đưa tới.

"Tôi cũng nói là không nêncho con học quá sớm như vậy nhưng mẹ cháu bởi sợ bài học thương đau từ côcon gái lớn - vì không cho học trước mà đuối dần, giờ lớp 3 vẫn kém hơn cácbạn, nên khăng khăng đưa cậu em tới học sớm", cô Ly kể.

Theo chị Liên Hương, chuyênluyện chữ tại nhà ở Chùa Bộc (Hà Nội) thì hiện tại số trẻ chuẩn bị vào lớp 1theo học khá đông. Tại chỗ chị, cả tuần đều có ca học của các cháu, thứ bảychủ nhật là ca ngày, ngày thường gồm hai ca chiều tối, từ 5h tới 6 rưỡi, vàtừ 7 rưỡi tới 9h, để tạo điều kiện cho trẻ tới sau giờ tan trường mầm non.

Cô Bích Trâm, giáo viênchuyên dạy lớp 1 tại một trường tiểu học ở quận Cầu Giấy, Hà Nội cho biết,các lớp cô phụ trách ngày càng có nhiều học sinh đã biết viết, biết đọctrước, con số này có khi chiếm nửa lớp.

Theo cô, đối với học sinh lớp1, học viết là một công việc rất khó khăn, và giáo viên cần nhiều thời gian,công sức để giúp các em viết đúng độ rộng, độ cao, khoảng cách giữa các conchữ, thậm chí đơn giản là cầm bút thế nào, đặt bút ở đâu... Thời gian đầu,cô phải cầm tay trò để hướng dẫn.

"Lớp đông, việc này khólắm, nên nếu trẻ đã được học rồi thì khi nghe cô dạy sẽ nhớ tốt hơn, cáchđưa bút thuần thục hơn, giáo viên cũng đỡ vất vả và có thời gian cho các bạnchưa biết gì", cô nói. 

Tuy nhiên, theo tiến sĩNguyễn Thị Kim Quý, Hội tâm lý giáo dục Việt Nam, luyện viết trước khi vàolớp 1 là vô tình thui chột hứng thú học của trẻ.

Nhà tâm lý giải thích, trẻ từ0-6 tuổi phát triển thông qua tâm vận động là chính. Trẻ mầm non cần đượcrèn các khả năng như bắt chước, vận động thô (chạy, nhảy, ném bóng...) vậnđộng tinh (phối hợp tay - mắt, tay - chân...), tư duy (so sánh dài ngắn, tonhỏ...) phát triển ngôn ngữ, kỹ năng xã hội, chứ không phải là học chữ. Việcnhồi kiến thức cho trẻ giai đoạn này là sai.

"Ở tuổi này, khả năngtưởng tượng của trẻ phát triển, nên dạy con qua các câu chuyện kể, hỏi lạitrẻ nội dung bằng các cụm từ tại sao, như thế nào..., giúp trẻ phát triểnvốn từ. Bố mẹ cũng nên giúp con có kỹ năng sống tự lập, biết đi vệ sinh, tựlau sạch, khi có nhu cầu gì biết xin phép cô, dạy trẻ biết chào hỏi, giaolưu, biết sắp xếp đồ đạc, đồ dùng học tập, chuẩn bị sách vở, tự ăn, rửa bát,lau mặt... trước khi đến trường tiểu học", bà Quý chia sẻ.

Theo bà, việc ngày càng nhiềungười cho con đi luyện chữ trước là do bị áp lực sợ con không theo kịp bạnbè, cứ thế người trước nhìn người sau, tạo thành một phong trào. Vô tình,chính phụ huynh tự tạo sức ép cho nhau và cho cả giáo viên. Khi nghĩ trẻ đãbiết hết, cô giáo sẽ dạy rất nhanh, sợ dạy theo bài bản trẻ sẽ nhanh chán.Và cuối cùng, chính các bé không được dạy trước lại trở thành nạn nhân vìkhông được quan tâm, phải chạy đua để theo kịp các bạn.

"Thực tế tư vấn cho thấy,rất nhiều trẻ lớp 1 gặp các vấn đề rối nhiễu tâm lý, chán học, lo hãi, ứcchế... Khi bị nhồi nhét, đua thành tích, trẻ con dễ mất đi tính hồn nhiên,ngây thơ, trở thành ông cụ non, bà cụ non", bà Quý nói.

Về vấn đề này, ông Lê TiếnThành, Vụ trưởng vụ giáo dục tiểu học, Bộ giáo dục khẳng định, theo quyđịnh, trẻ 6 tuổi vào lớp 1 mới bắt đầu học chữ, còn mầm non chỉ là nhận diệnvui vui, làm quen với chữ, có thể tô chữ, chứ không học viết. Ở hầu hết mọinơi trên thế giới đều thực hiện theo điều này, thậm chí, tại một số nước,trẻ 7 tuổi mới tới trường.

Vì thế, về lý, nếu cho trẻhọc chữ, viết chữ trước là sai, thế nhưng, hiện tượng này ngày càng phổbiến, nhất là ở các thành phố.

"Việc này thể hiện tínhhai mặt. Mặt tốt là, nó cho thấy sự quan tâm, kỳ vọng của bố mẹ với con cáinhiều hơn. Nhưng mặt xấu là, họ vô tình tạo sức ép cho mình và cho con. Mặtkhác, giáo viên lương thấp nên nhiều người cũng chấp nhận dạy thêm, luyệntrẻ học sớm. Vậy là, ở đây có một sự thỏa thuận, cung cầu gặp nhau, ngườichịu thiệt là trẻ. Việc học lúc này không vì trẻ mà vì người lớn. Trẻ bị họcchứ không phải là được học", ông Thành bày tỏ.

Dù vậy, ông thừa nhận, Bộgiáo dục không thể kiểm tra hết các giáo viên tiểu học, và kỷ luật nếu pháthiện họ có luyện chữ cho trẻ trước khi vào lớp 1, bởi trách nhiệm này đãphân cấp cho Ủy ban nhân dân huyện các địa phương.

Thực tế chứng minh, trẻ 6tuổi, không cần được học trước, thì hết lớp 1 đều đạt yêu cầu. Một chươngtrình dạy cho trẻ ở vùng miền núi Simacai (Bắc Hà, Lào Cai) mới đây của Bộgiáo dục cho thấy, sau một kỳ là tất cả trẻ (chưa từng được biết mặt chữtrước đó) đều đọc thông viết thạo.

"Ở thành phố, trẻ tinhkhôn hơn, bố mẹ có điều kiện hơn, nên chẳng có lý do gì khiến các em khôngđạt được như vậy. 5-7 năm lại đây, thủ khoa các trường đại học cũng đâu phảilà con em thành phố", ông nói.

Tuy nhiên, theo ông, việc cáclớp học quá đông cũng là một phần nguyên nhân khiến việc dạy của giáo viênkém hiệu quả, gây nên tình trạng trẻ phải học thêm, học trước.

"Nhiều lớp, một cô phảiquản 60 em, trong khi quy định là 30 học sinh. Mỗi tiết học có 35 phút, côkhông đủ dành cho mỗi trò một phút. Vì thế, chuyện trong lớp có một số trẻchậm hơn, lại không được cô quan tâm, khiến các em nản đuối dần là có",vị vụ trưởng bộc bạch.

Vì vậy, ông cho rằng, việcgiải bài toàn nhồi chữ không chỉ của ngành giáo dục mà cần sự phối hợp đồngbộ của nhiều ban ngành, cộng đồng, làm sao để có đủ trường lớp, nâng cao đờisống giáo viên, tuyên truyền cho phụ huynh hiểu rõ việc không nên cho conhọc trước...

Theo Vương Linh
VnExpress