Chất thải đổ đâu trong 10 năm qua?

Ông Nguyễn Đăng Khuê, phó giám đốc Công ty TNHH sản xuất thương mại dịch vụ Môi Trường Xanh (gọi tắt là Công ty Môi Trường Xanh, KCN Lê Minh Xuân, H.Bình Chánh, TP.HCM) - đơn vị ký hợp đồng xử lý chất thải nguy hại với Công ty TNHH điện lực Hiệp Phước từ năm 2007 - khẳng định lượng chất thải nguy hại Công ty TNHH điện lực Hiệp Phước giao cho công ty này xử lý chỉ vài chục tấn trong năm 2007 như chứng từ đã trình với cơ quan chức năng.

“Quên” kiểm tra, giám sát chất thải nguy hại?

Ông Khuê cho biết trong năm 2008, hai công ty có ký hợp đồng nhưng phía Công ty TNHH điện lực Hiệp Phước không giao chất thải. Vậy tại sao công ty không cắt hợp đồng mà còn ký tiếp trong năm 2009? Ông Khuê phân trần: công ty làm kinh doanh, luôn muốn làm vừa lòng khách hàng, mong có việc để làm nên phải chiều khách hàng.

Tuy nhiên, sau năm 2008 ông Khuê cũng đã kiên quyết đề nghị Công ty Môi Trường Xanh không ký hợp đồng với Công ty TNHH điện lực Hiệp Phước nữa nhưng “không hiểu họ năn nỉ sao mà khi kiểm tra lại thì thấy có hợp đồng”. “Hợp đồng được ký từ tháng 6-2009, từ đó tới nay phía điện lực Hiệp Phước không hề giao chất thải cho chúng tôi xử lý. Chúng tôi đã thông báo với Sở Tài nguyên - môi trường TP nhưng không rõ diễn biến tiếp theo ra sao” - ông Khuê nói.

Kiểm tra tài liệu cho thấy ngay từ năm 2007 Sở Tài nguyên - môi trường TP đã cấp sổ đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại cho Công ty TNHH điện lực Hiệp Phước, nghĩa là danh mục các loại chất thải nguy hại của công ty đã có trong hồ sơ quản lý của cơ quan chức năng. Dù vậy trong hai lần kiểm tra sau đó, tháng 11-2008 và mới đây nhất là ngày 1-12-2009, đoàn kiểm tra đều không đề cập số chất thải nguy hại nằm trong danh mục đã đăng ký này. Đây chính là điều kiện thuận lợi để Công ty TNHH điện lực Hiệp Phước lưu trữ chất thải nguy hại trong kho hoặc chôn chất thải trong khuôn viên nhà máy.

Mỗi tháng phát sinh nhiều tấn chất thải nguy hại

Theo tìm hiểu của PV, ba tổ máy của Nhà máy điện Hiệp Phước chạy bằng dầu FO, nếu chạy liên tục trong 1-2 tháng mới ngưng thì lượng xỉ lò hơi, lò đốt và khói tích tụ trong mỗi lò khoảng 3-5 tấn. Nếu hoạt động lâu hơn, lượng chất thải này sẽ nhiều hơn. Thực tế trong ngày 14-12, khi đoàn kiểm tra phát hiện công nhân Vòng Đạt Vinh đang chôn chất thải nguy hại thì đây là chất thải mới được đục ra từ một trong ba tổ máy, số lượng 3-5 tấn (khoảng 2 tấn đang chôn dở và số khác phải đưa vào kho sau khi đoàn kiểm tra bắt quả tang).

Theo lời khai của các công nhân và tổ trưởng Hoàng Thanh Chương, họ chỉ chôn từ năm 2008 với các bãi chôn tại khu vực đất trống trong vườn cây (nơi bị bắt quả tang) và một bãi chôn phía sau xưởng cơ khí. Tuy nhiên có thông tin cho biết công ty còn cho công nhân chôn chất thải nguy hại tại nhiều khu vực khác nhưng cơ quan chức năng chưa xác minh được.

Trong buổi làm việc ngày 14-12, sau khi bắt quả tang công nhân Vinh đang chôn chất thải, đoàn kiểm tra yêu cầu đại diện công ty cho người đào một vị trí nghi ngờ có chôn chất thải thì các công nhân nói... máy xúc hư, không đào được.

Sau đó, đại diện nhà máy gọi một số công nhân lớn tuổi ra đào bằng tay, đào được một hồi các công nhân nói mệt, không đào nữa, đoàn kiểm tra đành lấy mẫu tại vị trí các công nhân ngừng đào. Khi dẫn đường đưa đoàn kiểm tra tới bãi chôn chất thải phía sau xưởng cơ khí, những người của Công ty TNHH điện lực Hiệp Phước đã quẹo vào phía trong nhà máy thay vì đi thẳng tới điểm đã định. Đoàn kiểm tra phải tự tìm tới địa điểm và yêu cầu cho người đào lên.

Lúc này đại diện nhà máy lại nói vị trí đó máy xúc không vào được, chỉ đổ trên bề mặt nên gọi hai công nhân lớn tuổi khác ra đào lấy mẫu cách mặt đất khoảng 30cm. Với những “chiêu” như vậy, nếu đoàn kiểm tra không kiên quyết thì e rằng khó tìm ra những nơi chôn chất thải nguy hại ngay trong khuôn viên Nhà máy điện Hiệp Phước.

Theo Phạm Minh Đức