Chuyện "nữ sinh bị cắt cụt chân" và nổi ám ảnh y tế tuyến dưới

“Nữ sinh bị cắt cụt chân” và "sản phụ tử vong sau sinh"..., dư luận một lần nữa đặt vấn đề trách nhiệm và trình độ chuyên môn của y tế tuyến cơ sở mà Bộ Y tế đang muốn “thay đổi hình ảnh mới".

Trong nhiều ngày qua đã có hàng loạt thông tin về vụ việc nữ sinh Lê Thị Hà Vi (16 tuổi, ngụ thôn 3, xã Ea Bhốk, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk) bị cưa chân phải do tai biến hoại tử sau tai nạn gian thông. Cô bé được cấp cứu và điều trị tại bệnh viện huyện. Do chính sự tắc trách và kém chuyên môn của nhân viên y tế tại đây đã khiến cô bé xinh đẹp, học giỏi phút chốc trở thành kẻ tật nguyền.

Người dân đã tin đến phút chót

Chiều 15/3, PV đã trao đổi với bác sĩ Đỗ Lê Hoàng Sơn - khoa chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Chợ Rẫy - về trường hợp trên. Theo bác sĩ Sơn, bé Vi nhập viện lúc 20h đêm 11/3 từ tuyến tỉnh chuyển lên trong tình trạng gãy mâm chày chân phải. Chân bệnh nhân nổi đầy bóng nước, được nẹp vải, mất cảm giác, không thể vận động.

Hình ảnh em Hà Vi bị cắt một chân đang gây phẫn nộ trong dư luận và tạo sự hoang mang cho người dân vì kém chuyên môn của cơ sở y tế tuyến dưới.

Cũng trong chiều 15/3, trao đổi với Người Đưa Tin, chị Nguyễn Thị Lan (39 tuổi, mẹ bé Vi) đau xót cho biết khi thấy chân con gái bị bó bột phồng dộp, nổi bóng nước, tím đen chị đã nhiều lần yêu cầu Bệnh viện huyện Cư Kuin cho chuyển viện. Nhưng bệnh viện từ chối vì “tự tin” cho rằng nơi đây đã nhiều lần thực hiện mổ mâm chày, gia đình cứ yên tâm… chờ.

“Nhìn chân con bé, nhiều người chung buồng nói với tôi coi chừng chân con bé bị hoại tử. Chúng tôi là nông dân, chả biết gì, cứ đặt hết tin tưởng vào bệnh viện vì họ bảo không sao, phải bó như thế, cứ việc chờ mổ… Chúng tôi cũng có biết hoại tử là gì đâu. Giá như… thì con tôi đâu đến nỗi phải cưa chân”, chị Lan nức nở.

Sau gần một tuần chịu đựng trong đau đớn tại bệnh viện huyện, bé Vi mới được chuyển lên Bệnh viện đa khoa tỉnh Đắk Lắk trong tình trạng hoại tử nặng chân phải. Cuối cùng, bệnh nhân tiếp tục được chuyển vào TPHCM và bị cưa chân như đã nêu trên.

Theo chị Lan, đại diện Bệnh viện huyện Cư Kuin đã đến thăm hỏi bé Vi tại Bệnh viện Chợ Rẫy và hỗ trợ gia đình trước mắt 20 triệu đồng. Bệnh viện nhận trách nhiệm và cho biết bác sĩ bó bột cho bé “không có chuyên môn”.

“Đau nhất là gia đình đã quá tin vào bệnh viện. Con gái tôi xinh đẹp, học giỏi, mà giờ phải chịu cảnh tật nguyền suốt đời thế này sao. Trước khi gặp tai nạn một ngày, nó còn đi thi học sinh giỏi môn Địa lý cấp tỉnh mà”, chị mếu máo.

Bệnh viện luôn bảo “thành công”, kết quả sản phụ tử vong

Cũng liên quan đến tuyến dưới là vụ sản phụ Châu Thị Tài (39 tuổi, quê Kiên Giang) tử vong ngày 12/3, sau khi sinh con tại Bệnh viện quận 9 (TP.HCM).

Trước đó, gia đình cho biết Bệnh viện quận 9 chẩn đoán chị Tài sẽ sinh bình thường, không mổ. Sau đó, bệnh viện lại thông báo phải mổ, yêu cầu người nhà “ký cam kết”.

Rạng sáng ngày 5/3, sau 3 giờ chờ đợi, bệnh viện cho biết “ca mổ bắt con thành công” và giao cháu bé sơ sinh cho gia đình, còn sản phụ Tài đang hồi sức sẽ… ra sau.

Thế nhưng, thật bất ngờ, gần 1 tiếng sau, bệnh viện lại tiếp tục yêu cầu người nhà ký tiếp cam kết về việc phải cắt bỏ một phần tử cung chị Tài do sản phụ mất nhiều máu (?). Một lần nữa, gia đình đành đặt bút ký vì tính mạng của người thân. Đến 9h cùng ngày, cả nhà “tá hỏa” chứng kiến chị Tài được đưa lên xe cấp cứu chuyển đi mà hoàn toàn không được cho biết bất cứ thông tin gì.

Khi được chuyển đến Bệnh viện đa khoa khu vực Thủ Đức, sản phụ đã chết não. Đến trưa 12/3, chị Tài tử vong. Chiều 12/3, Cơ quan điều tra Công an quận 9 đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành khám nghiệm tử thi để xác định nguyên nhân tử vong.

Trao đổi với báo chí chiều 15/3, bác sĩ Lê Anh Tuấn - Chánh văn phòng Sở Y tế TP.HCM - cho biết, sở đã sớm có thông tin về trường hợp tử vong chị Tài.

Ngay lập tức, sở đã chỉ đạo Bệnh viện quận 9 và Bệnh viện đa khoa khu vực Thủ Đức gửi báo cáo vụ việc. Đồng thời, hai đơn vị này phải lập ngay hội đồng chuyên môn cấp cơ sở, báo cáo kết quả về sở trong thời gian sớm nhất. Theo bác sĩ Tuấn, Sở Y tế thành phố cũng sẽ sớm lập hội đồng chuyên môn cấp sở để xem xét vụ việc.

Những vụ việc nóng hổi và nhức nhối trên đây một lần nữa khiến người dân tiếp tục thất vọng với cơ sở y tế tuyến dưới.

Vì áp lực giảm quá tải cho bệnh viện tuyến trên, Bộ Y tế liên tục có các chính sách hạn chế việc chuyển tuyến. Bằng nhiều cách, như siết chặt thanh toán BHYT trái tuyến, vượt tuyến. Thậm chí, có mệnh lệnh yêu cầu các bệnh viện tuyến dưới cố gắng giữ bệnh nhân. Việc giảm số ca phải chuyển lên tuyến trên gần đây được xem là một “thành tích” có trong báo cáo của các bệnh viện quận huyện, bệnh viện tỉnh… Mặt khác, bộ cũng hô hào tăng cường năng lực chuyên môn cho y tế tuyến dưới.

Tuy nhiên, các vụ việc nêu trên đã cho thấy, nếu nội lực thực sự của bệnh viện tuyến dưới kém cõi - chứ không phải như đã được hô hào - thì sẽ “lộ diện” ngay vì không thể che giấu được các vụ việc tương tự chắc chắn sẽ tiếp tục xảy ra, tiếp tục lãnh nhận sự quay lưng của người dân. Bởi mệnh lệnh hành chánh không thể điều tiết được nhu cầu khám chữa bệnh, nhu cầu chọn cơ sở y tế uy tín. Bởi với người bệnh, khi đó là nhu cầu sống còn.