Thu phí tự động ô tô vào trung tâm TP.HCM: Vẫn chưa thuyết phục

Dự án thu phí tự động(ERP) với ô tô vào trung tâm TP.HCM của Công ty CP công nghệ Tiên Phong(ITD) vừa được thông qua bước đề xuất để triển khai tiếp bước nghiên cứu khảthi. Những gì ITD trình bày vẫn chưa thể thuyết phục được người dân tin vàohiệu quả chống kẹt xe của dự án này.

Theo ông Lâm Thiếu Quân - TGĐITD - bước nghiên cứu khả thi được tiến hành từ nay đến cuối năm sẽ tiếp tụcđo lưu lượng xe tại các nút giao, cập nhật thay đổi về tổ chức giao thôngcủa TP, tính toán hiệu quả dự án tương ứng với từng mức thu phí, xây dựngphương thức đầu tư dự án: BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) hoặc BTO(xây dựng - chuyển giao - kinh doanh)...

Đại lộ Đông Tây là một trong nhiều tuyến đường dự kiến lắp đặt các cổng thu phí ERP - Ảnh: D.Đ.M

Trung tâm thôngthoáng, vùng ven ùn tắc

Theo ITD, bước đầu sẽ tiếnhành lắp đặt 33 cổng thu phí bao quanh khu vực trung tâm, gồm gần toàn bộQ.1, Q.3 và một phần Q.10. Vành đai thu phí được khép kín thông qua cáctuyến đại lộ Đông Tây - Tôn Đức Thắng - các đường ven kênh Nhiêu Lộc - ThịNghè, đổ về Công trường Dân Chủ - Ba Tháng Hai - Lê Hồng Phong - Lý Thái Tổ- Nguyễn Văn Cừ.

Cho đến nay, ITD vẫn đề xuấtthu phí ô tô vào trung tâm để giảm kẹt xe, dù rằng thực tế cho thấy khutrung tâm chính là nơi thông thoáng nhất? Một chuyên gia về giao thông chorằng, nhìn vào các đô thị áp dụng thu phí tự động ở khu trung tâm nhưSingapore hay London (Anh), có thể thấy đặc thù của họ khác TP.HCM ở chỗ khutrung tâm chính là nơi kẹt xe nhất và cần hạn chế lưu thông. Còn ở TP.HCM,lưu thông trong khu trung tâm được chia thành 2 dạng: đi vào trung tâm đểlàm việc, mua sắm... hoặc đi ngang khu trung tâm để đến các vùng phụ cận.Nếu ITD hình thành 33 trạm thu phí bao quanh trung tâm thì một bộ phận ngườidân có nhu cầu đi đến các vùng phụ cận sẽ chọn hướng đi khác thay vì băngqua khu trung tâm. Điều này vô hình trung dồn thêm xe vào các quận ven trungtâm vốn đang quá tải nghiêm trọng. Chẳng hạn, người dân ở quận 2, 9, Thủ Đứcthường đi qua khu trung tâm để về hướng các quận 5, 6, 10, 11, Bình Tân...Nếu tiến hành thu phí khu trung tâm, các phương tiện này buộc phải quá cảnhqua các quận Bình Thạnh, Phú Nhuận, Tân Bình... Khi đó sẽ dồn thêm xe cộ vàocác điểm "nóng" như giao lộ Hoàng Văn Thụ - Nguyễn Văn Trỗi - Phan ĐìnhGiót, đường Lê Văn Sỹ, Nguyễn Kiệm, Trường Chinh - Cách Mạng Tháng Tám, PhanĐăng Lưu...

Điều có thể dễ hình dung là,khu trung tâm đã thông thoáng lại càng vắng, còn các quận vùng ven vốn ùntắc thì bị dồn thêm xe.

Cần xem lại mức phí

Hệ thống 33 cổng thu phí baotrọn khu trung tâm mà ITD đề xuất rất cần được thành phố xem xét lại bởi lẽmạng lưới trạm thu phí tại TP.HCM hiện đã khá dày, với 6 trạm án ngữ tại cáccửa ngõ ra vào TP. Trong đó, xe đi từ các tỉnh miền Đông vào trung tâm TPqua cầu Bình Triệu 2 gặp trạm thu phí trên quốc lộ 13, nếu đi hướng cầu SàiGòn thì đụng trạm trên xa lộ Hà Nội, trạm dưới chân cầu Phú Mỹ. Xe hướng vềmiền Tây có trạm trên đại lộ Nguyễn Văn Linh (Q.7), trạm trên đường KinhDương Vương (Q.6) và trạm trên quốc lộ 1A (đoạn An Sương - An Lạc, Q.BìnhTân). Khi triển khai ERP, giữa trung tâm TP sẽ mọc thêm hàng chục cổng thuphí, như vậy là quá nhiều.

Một chuyên gia giao thông chorằng, thử xem xét các nước tiên tiến như Singapore, Anh, Thụy Điển... thì cóthể thấy các nước này đã chuẩn bị cho người dân những tiện nghi về hạ tầngvà giao thông công cộng rất tốt trước khi hạn chế quyền lợi và nhu cầu sửdụng xe cá nhân của người dân. Trong khi TP.HCM chỉ có 3.000 xe buýt (màphần lớn đã xuống cấp, nhếch nhác) và 10.000 taxi, thì Singapore (diện tíchchỉ bằng 1/3 TP.HCM) có đến 109 km đường sắt đô thị vận chuyển nhanh khốilượng lớn (MRT) với 66 ga, 29 km đường sắt nhẹ (LRT) với 43 ga, 15.600 xebuýt, 24.300 taxi... Giao thông công cộng Singapore có mặt khắp các khu dâncư, tuyệt đối đúng giờ và giá rẻ. Chính vì vậy, chủ trương khống chế sử dụngxe cá nhân của Singapore tỏ ra hiệu quả, vì người dân được quyền lựa chọngiữa trả tiền rẻ để đi xe công cộng hoặc đóng phí đắt đỏ để sở hữu xe cánhân - một sự lựa chọn rất dễ dàng.

Theo đề xuất của ITD, mức phícó thể từ 20.000 - 60.000 đồng/lượt vào trung tâm tùy theo loại xe và giờcao điểm hay thấp điểm. Nếu so sánh với các nước đang áp dụng ERP thì mứcthu này là quá đắt. Chẳng hạn, Singapore thu phí từ 0,5 - 3 đô la Sing(tương đương 7.000 - 42.000 đồng) tùy theo thời gian. London (Anh) bắt đầuthu phí khu trung tâm từ năm 2003 với mức 5 bảng/lần (tương đương 150.000đồng), và từ 2008 tăng lên 8 bảng/lần (tương đương 240.000 đồng). Nếu sosánh trên cơ sở thu nhập bình quân đầu người (của Singapore và Anh vượt xaVN từ 40 - 50 lần), sẽ thấy mức phí áp dụng ở TP.HCM chỉ nên ở khoảng từ1.000 - 6.000 đồng/lần. 

Theo N.Tuấn Đạt
Thanh Niên

TIN LIÊN QUAN