Công dụng của củ kiệu

Củ kiệu là củ của cây kiệu, làcây thảo nhỏ thuộc họ hành, có thân hành màu trắng, hình trái xoan thuôn. Lá mọcở gốc, hình dải hẹp, nửa hình trụ, dài 15 - 60cm, rộng 1,5 - 4mm.

Cụm hoa hìnhtán kép trên một cuống hoa dài 15 - 60cm, mang 6 - 30 tán hoa màu hồng hay màutím), củ có màu trắng, hình tròn hoặc tròn dài giống củ hành nhưng thường nhỏhơn, củ có nhiều vảy mỏng bọc bên ngoài.

Ngoài tên gọi là củ kiệu còn cótên gọi khác tiểu toán (tỏi nhỏ), tiểu căn toán, dã toán, đại đầu thái tử, hỏathông... Cây kiệu được trồng khắp nơi, nhân dân thường trồng để lấy củ muối dưa,dùng lá làm gia vị như một loại rau thơm.

Ngoài được dùng để làm thức ăn củkiệu còn dùng làm thuốc phòng chữa nhiều bệnh, nhất là những người dân ở nơirừng núi, rét mướt, ẩm thấp. Theo Y học cổ truyền, củ kiệu có vị cay, đắng, tínhấm vào ba kinh phế, vị và đại tràng. Có tác dụng thông hoạt lợi, thông dương,tán kết, hành khí, giảm đau, làm ấm bụng dùng chữa viêm mũi mạn tính, nôn khan,sưng đau cơ khớp, chữa bỏng, chữa đau bụng, tức ngực khó thở...

Đơn thuốc chữa bệnh sử dụng củkiệu:

Chữa viêm mũi mạn tính: Củ kiệu9g, tân di hoa 6g, mộc qua 9g, ba vị rửa sạch đem nấu nước uống trong ngày. Mỗiliệu trình uống trong 7 ngày. Nếu mùa đông, uống liên tục trong 10 ngày, nghỉmột tuần lại tiếp tục uống.

Chữa tức ngực khó thở: 15g củkiệu giã nát, thêm gia vị và nước trộn với 1 bát cháo gạo kê, thêm ít dầu vừng,dùng để ăn, ăn vào buổi sáng và tối. Ăn liên tục trong 7 ngày.

Trị chứng hay bị nôn khan: Củkiệu 1 nắm, nước 500ml đem sắc còn 250ml, uống ngày 3 lần sáng, trưa, tối, uốnglúc thuốc còn ấm, nếu nguội cần hâm lại để uống, uống trước bữa ăn. Uống trong 3ngày.

Sản phụ bị kiết lỵ: Củ kiệu tươiđem xào với bầu dục lợn, ăn trong 5 ngày.

Chữa sưng đau cơ khớp: Củ kiệu20g giã nát hòa với giấm, đảo đều hâm nóng đắp lên chỗ khớp sưng đau. Ngày đắp 2lần.

Bổ khí, điều hòa nội tạng tăngcường sức đề kháng khi thời tiết giá lạnh: Hằng ngày ăn 15-20g kiệu muối với cơm.

Chữa bỏng nhẹ (không trợt da):Củ kiệu lột bỏ vỏ ngoài, giã nát, trộn mật đắp vào chỗ bị bỏng. Ngày đắp 3lần, mỗi lần đắp cần vệ sinh sạch sẽ nơi bị bỏng.

Phụ nữ có thai bị lạnh đau bụng:Củ kiệu 32g, đương quy 8g, đem sắc với 300ml còn 100ml, uống thuốc còn ấm, ngàyuống hai lần vào buổi sáng và tối, uống trong 2 ngày.

Lưu ý: Người nhiều khí hư, ngườihay bị nóng trong không nên ăn nhiều củ kiệu bởi nếu lạm dụng gây hư tổn khíhuyết, nóng gan.

Theo Bác sĩ MinhHằng