"Chưa có loại năng lượng nào tăng giá tới gần 50%"

Ông Lê Quốc Ân, Chủ tịch Hiệp hội dệt may Việt Nam, cho biết: “Tôi quá sốcvới mức tăng này. Chưa khi nào tôi thấy giá một loại năng lượng tăng tới 50%một lúc. Trước đây, giá điện tăng nhiều nhất cũng chỉ hơn 10%. Những ngànhnăng lượng, nhiên liệu như xăng, điện, than nếu tăng giá dù chỉ một vài phầntrăm cũng ảnh hưởng rất lớn tới tình hình sản xuất, kinh doanh của các doanhnghiệp, giá thành sản phẩm và tới nền kinh tế.

Vì vậy, tôinghĩ khi kiến nghị tăng giá thì phải suy xét thận trọng. Hơn nữa, giá điệntăng trong thời điểm này, theo tôi, không hợp lý, vì “tàn dư” của đợt mấtđiện liên tục vừa qua vẫn chưa hết. Nhiều doanh nghiệp lao đao bởi điện kémchất lượng, cắt không báo trước, lợi nhuận kinh doanh theo đó cũng giảm sútđáng kể. Tôi biết có những doanh nghiệp đến tháng này vẫn đang phải sản xuấttăng ca để bù cho những đơn hàng bị thiếu tháng trước vì điện cắt”.

Đồng tình quan điểm này, chuyên gia kinh tế Ngô TríLong, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Khoa học Thị trường giá cả, cho rằng,mức đề xuất tăng giá trên là không hợp lý, nếu không nói là quá vô lý.

“Mức tăng giá 50% một lúc là chưa có tiền lệ đối với các ngành năng lượng,nhiên liệu. Nếu bây giờ ngành này tăng được thì ngành khác cũng sẽ đòi tăngtheo. Tôi không hiểu tại sao ngành điện không đứng ra đề xuất tăng giá sảnphẩm của mình mà lại để Hiệp hội Năng lượng lên tiếng".

Khi được hỏi mức tăng như thế nào là hợp lý, ông Long nói: "Nếu Chính phủgửi văn bản xuống yêu cầu Viện Nghiên cứu Khoa học Thị trường giá cả tínhtoán giá điện và mức tăng giảm hợp lý thì chúng tôi sẽ phân tích cụ thể hơn".

Còn theo ông Đoàn Văn Kiển, nguyên Tổng giám đốc Tập đoànThan Việt Nam, một đơn vị đang được Nhà nước trợ giá như điện, việc giá điệnđược đề xuất tăng là việc trước sau gì cũng phải làm, tuy nhiên, cần điềuchỉnh lại mức tăng cho hợp lý vì 50% là quá lớn.

Trong đề xuất của Hiệp hội Năng lượng, không thấy công thức tính cụ thể của việc tăng giá điện lên 50%

Cho rằng việc tăng giá điện hằng năm là chuyện bình thường vì toàn bộ giá cảthị trường cũng biến đổi hàng năm, nhưng Phó chủ tịch Hiệp hội Điện lực ViệtNam, ông Trần Đình Long, cho rằng, quan trọng là mức tăng bao nhiêu.
 
“Theo tôi, mức tăng gần 50% mà Hiệp hội năng lượng Việt Nam đưa ra là quácao, không có căn cứ, cơ sở tính toán nào, vì vậy cần xem xét lại. Việc tăngnày nên điều chỉnh theo giá hàng năm, chứ không nên tăng nhảy vọt như vậy.Nếu tăng theo mức này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người dân vàsản xuất. Đáng chú ý, trong đề xuất của Hiệp hội Năng lượng, tôi chưa thấycông thức tính cụ thể của việc tăng giá điện.

Tôi không hiểu Hiệp hội lấy cơsở nào để đề xuất tăng 7 - 8 cent một kWh, không thể tự nhiên đưa ra một mứctăng “chắc nịch” mà không có tính toán cụ thể nào”, ông Long phân tích.

Còn theo lập luận của đại diện Hiệp hội Nănglượng Việt Nam, ông Trần Viết Ngãi, chủ tịch Hiệp hội, việc Hiệp hội Nănglượng kiến nghị tăng giá điện 50% vừa qua xuất phát từ nguyên nhân quantrọng nhất là Việt Nam đang thiếu điện nghiêm trọng.

Việc thiếuđiện lại có nguyên nhân từ ngành điện thiếu tiền đầu tư, doanh nghiệp điệnhoạt động hiệu quả thấp, lại không vay được vốn. Vì giá điện trong nước quáthấp nên hàng chục năm rồi không có đơn vị nước ngoài đầu tư vào ngành điện,các đơn vị trong nước năng lực đầu tư cũng chỉ hạn chế và thưa thớt.

Hiện chi phí sản xuất một kWh mất khoảng 4 cent và giábán hiện tại là 5,3 cent nhưng kinh nghiệm từ một số đơn vị đầu tư vào nhàmáy thủy điện từ trước tới nay cho thấy thủy điện chỉ bán được vào mùa khô,còn mùa mưa không ai mua, trong khi giá bán ra thấp nên không có lời. Vì vậy,nếu không tăng giá điện để tăng nguồn vốn cho ngành này và thu hút đầu tưthì Việt Nam sẽ còn đối mặt với nguy cơ thiếu điện lâu dài.

“Do đó, chúng tôi đề xuất tăng giá điện lên 7 - 8 centmột kWh, mức tăng này nói là gần 50% thì to tát nhưng thực tế chỉ tăng tươngđương 400 đồng một kWh. Với mức tăng này và với công suất sử dụng điện trungbình của hộ dân thì hàng tháng mỗi gia đình chỉ phải đóng thêm trên dưới15.000 đồng tiền điện mà thôi. Số tiền này không đáng kể, bù lại họ được sửdụng điện chất lượng hơn”, ông Ngãi nói.

Ông Ngãi cũng cho rằng, việc xóa bỏ giá điện bậc thang làmột điều cần khuyến khích, vì giá bậc thang vốn là cách tính đặc trưng củathời bao cấp. Theo đó, sẽ áp dụng hai loại giá điện, một loại cho ngườinghèo có sự trợ giá của Nhà nước cho 50 kWh đầu tiên và một loại giá cho cáchộ có mức sống trung bình trở lên. Hiện tại ở 50 kWh đầu đang được bán dướigiá thành sản xuất (600 đồng một kWh) là nhằm mục đích hỗ trợ người nghèonhưng người giàu cũng đang được hưởng là không hợp lý.

Bên cạnh đó, Hiệp hội Năng lượng kiến nghị thành lập mộttổng công ty quản lý giá điện phục vụ công ích xã hội và cho người nghèotrực thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Cụ thể, ông Ngãi cho biết, hiệnEVN có 5 tổng công ty thì sau khi áp dụng giá điện mới, 5 tổng công ty nàysẽ quản lý giá điện thị trường (giá điện đã tăng cho những người có mức sốngtrung bình trở lên), còn tổng công ty mới thành lập sẽ quản lý giá điện chongười nghèo để minh bạch, rõ ràng.

Về việc Bộ Tài chính mới đây cho rằng chưa nhận được đềxuất tăng giá điện của Hiệp hội Năng lượng, ông Ngãi giải thích, cuối tuầntrước Hiệp hội gửi văn bản kiến nghị lên bộ này và hiện chưa nhận được phảnhồi.

TIN LIÊN QUAN