“Bộ não” giấu mặt đằng sau chiến dịch truy lùng Osama bin Laden

Sau khi Mỹ tiêu diệt BinLaden, Nhà Trắng đã công bố bức ảnh chụp ông Obama và nội các đang theo dõivụ đột kích. Nhưng một nhà phân tích “có nghề”của CIA - người đóng vai tròthen chốt trong việc truy tìm Bin Laden - lại đứng ngoài bức ảnh nổi tiếng.

Trong cuộc tìm kiếm tênkhủng bố bị truy nã gắt gao nhất thế giới, có lẽ không ai có vai tròquan trọng hơn nhà phân tích nói trên. Công việc của ông này trong gầnmột thập niên là truy lùng thủ lĩnh al-Qaeda.

Ông John đã không xuất hiện trong bức ảnh chụp Tổng thống Obama và các thành viên nội các theo dõi vụ đột kích từ Nhà Trắng.

Nhà phân tích là người đầutiên tiết lộ hồi mùa hè năm ngoái rằng CIA có thể có đầu mối chính xác trongviệc tìm kiếm Bin Laden. Ông đã chịu trách nhiệm thu thập các thông tin giúpđưa CIA tới khu nhà có tường rào bao quanh tại Abbottabad, Pakistan. Ông nằmtrong số những người khẳng định rằng Osama bin Laden có thể đã trú ẩn saunhững bức tường kiên cố.

CIA không cho phép nhà phântích trò chuyện với các phóng viên. Nhưng các cuộc phỏng vấn với các quanchức tình báo Mỹ, cả đương chức lẫn về hưu, đều tiết lộ câu chuyện về mộtnhân vật thầm lặng đã giúp đưa tới thành công chống khủng bố lớn nhất tronglịch sử của CIA.

Truyền thông Mỹ đã đồng ý vớiyêu cầu của CIA rằng không công bố tên đầy đủ của ông này và giấu các thôngtin tiểu sử để ông không trở thành mục tiểu của sự trả thù. Nhà phân tích"giấu mặt" của CIA chỉ được gọi bằng tên đệm là John.

Ông John nằm trong số hàngtrăm người đã gia nhập Trung tâm chống khủng bố của CIA kể từ các vụ khủngbố 11/9/2001, mang tới nguồn sinh khí và những cái nhìn mới cho cuộc chiếnnày.

“Ông ấy luôn cung cấp tất cảcác thông tin chi tiết mà chúng tôi đang thu thập”, Phó giám đốc JohnMcLaughlin, người được ông John báo cáo các thông tin vào mỗi buổi sáng kểtừ sự kiện 11/9, nói.

Từ năm 2003, khi ông tham giaTrung tâm chúng khủng bố, cho tới năm 2005, ông John là một trong những độnglực đằng sau hàng loạt vụ bắt giữ các nghi phạm khủng bố hàng đầu như: AbuZubaydah, Abd al-Nashiri, Khalid Sheik Mohammed, Ramzi bin Alshib, Hambalivà Faraj al-Libi.

Nhưng không có phần thưởngnào lớn hơn việc phát hiện Bin Laden.

Bin Laden đã thoát khỏi cáclực lượng Mỹ tại vùng núi Tora Bora ở Afghanistan năm 2001 và CIA tin rằngtrùm khủng bố trú ẩn tại khu vực bộ lạc bất ổn của Pakistan. Năm 2006, CIAđã tiến hành chiến dịch Cannonball trong một nỗ lực nhằm thiết lập các căncứ tại các khu vực bộ lạc và tìm kiếm Bin Laden. Nhưng dù đã đổ tiền vànguồn lực, CIA vẫn không để xác định được mục tiêu then chốt.

CIA đã có danh sách các đầumối tiềm năng, các trợ lý và thành viên gia đình có thể đã tiếp cận BinLaden.

Ông John đã được thăng chứctại Trung tâm chống khủng bố, nhưng vì kinh nghiệm gần như không ai sánhkịp, ông luôn có sức ảnh hưởng lớn hơn cấp bậc Một "sếp" cũ của ông từngthừa nhận rằng ông không biết chính xác chức vụ của John là gì.

“Tôi biết ông ấy là người tôiluôn muốn lắng nghe”, vị quan chức giấu tên nói.

Nhóm của ông John luôn kiêntrì với danh sách các đầu mối về Bin Laden. Vào năm 2007, một nữ đồng nghiệpcủa ông (CIA cũng giấu danh tính của người phụ nữ này) đã quyết định tậptrung vào một người đàn ông có biệt danh là Abu Ahmed al-Kuwaiti. Những kẻkhủng bố khác xác định al-Kuwaiti là người đưa thư quan trọng trong bộ máylãnh đạo của al-Qaeda và bà tin rằng việc tìm kiếm al-Kuwaiti có thể giúptìm ra Bin Laden.

Phải mất 3 năm, vào tháng8/2010, al-Kuwaiti mới lộ diện. Nhóm của ông John tin rằng al-Kuwaititrốn tại một nơi nào đó ở ngoại ô thủ đô Isalamabab của Pakistan.

CIA sau đó đã tìm ra manh mốirằng al-Kuwaiti trú ẩn tại một khu vực có tường rào bao quanh ở Abbottabab,Pakistan.

Dựa vào các thông tin vềnhững nơi trú ẩn trước đó của Bin Laden, ông John tin rằng Bin Laden đangsống tại Abbottabab cùng những người đưa thư thân tin và gia đình, và khôngsử dụng Internet hay điện thoại.

Giám đốc CIA Lenon Panetta đãcung cấp các thông tin này cho Tổng thống Obama nhưng còn nhiều việc phảilàm.

Chính phủ Mỹ đã nỗ lực bằngmọi các nhằm xác định xem có ai ở trong khu nhà khả nghi tại Abbottabab.

Tại một căn nhà gần đó, CIAđã đưa người vào để theo dõi mà không bị nghi ngờ. Họ theo dõi và chờ đợinhưng không thu được thông tin gì mang tính quyết định. Các vệ tinh đã chụpđược các bức ảnh cho thấy một người đàn ông cao lớn đi lại quanh căn nhà,nhưng chưa bao giờ chụp được mặt ông ta.

Quá trình theo dõi kéo dàinhiều tháng. Đến tháng 2/2011, ông John nói với các cấp trên, trong đó cóGiám đốc CIA Panetta, rằng nếu CIA tiếp tục theo dõi thì có thể không thuthập được thông tin nào tốt hơn. Ông John cũng nói rằng đây có thể là cơ hộitốt để truy tìm Bin Laden và cơ hội này sẽ không kéo dài mãi mãi. ÔngPanetta cũng đưa ra quan điểm này với Tổng thống Obama.

Trong các cuộc họp, ôngPanetta thường đặt một câu hỏi: "Làm thế nào để có thể chắc chắn rằng BinLaden đang ở trong căn nhà?". Ông John thì luôn tin vào điều đó với tỷ lệlên tới 80%.

Đến tháng 4/2011, Tổng thốngObama đã quyết định đưa đội biệt kích SEAL của Hải quân Mỹ tới Pakistan đểtấn công khu nhà.

Trong phòng Tình huống củaNhà Trắng ngày 2/5, ông John - người ít được biết tới bên ngoài thế giớitình báo bí mật - đã ngồi cạnh các quan chức hàng đầu của Mỹ và những gươngmặt nổi tiếng của Washington. (Nhưng ông John không xuất hiện trong bức ảnhđược Nhà Trắng công bố).

40 phút căng thẳng sau khiđội biệt kích đột nhập khu nhà, tin báo về rằng Bin Laden đã chết.

Ông John và nhóm của ông đãđoán đúng sau khi mạo hiểm dựa trên các thông tin không hoàn thiện. Đó làmột "canh bạc" đã giúp chấm dứt một thập niên đầy những thất vọng của cuộcchiến chống khủng bố. Sau đó, sâm-panh đã được bật mở ra trụ sở CIA.

Hai ngày sau khi Bin Ladenchết, ông John đã thap tùng Giám đốc CIA Panetta tới Quốc hội Mỹ. Ủy bantình báo Thượng viện muốn được biết đầy đủ về sứ mệnh thành công. Cólúc trong một cuộc họp kín, ông Panetta đã quay sang người đàn ông từng báocáo các thông tin chống khủng bố cho 4 đời giám đốc CIA.

Ông John bắt đầu nói về chiếndịch và về những hoạt động tình báo. Và khi nói về sứ mệnh vốn trở thành sựnghiệp của ông, nhà phân tích CIA đã ngừng lại vì xúc động.