Chưa đánh Libya, Mỹ âm thầm tuồn vũ khí cho phe nổi dậy?

Tổng thống Mỹ Barack Obamađề nghị Arab Saudi chuyển vũ khí của Mỹ cho phe nổi dậy ở Libya với điểmtiếp nhận chủ yếu là thành phố Benghazi, nơi đang nằm trong sự kiểm soát củaphe chống đối, Independent đưa tin.

Nghị sĩ Mỹ Joe Lieberman cũnglên tiếng kêu gọi vũ trang cho phe đối lập. Ông khẳng định: “Trong khichúng ta đang cân nhắc có thiết lập vùng cấm bay hay không thì tại sao khônggiúp phe đối lập tự bảo vệ mình trước các máy bay của Gaddafi”.

Arab Saudi hiện chưa nhận lời đề nghị của Mỹ dù Vua Abdullah không “ưa” gì Tổng thống Libya Moammar Gaddafi.

Việc Mỹ nhờ Arab Saudi đượccoi là nhất cử lưỡng tiện bởi như vậy, Mỹ sẽ không trực tiếp dính líu về mặtquân sự vào những căng thẳng ở Libya..

Thứ hai, Arab Saudi cùng nhiều quan hệ trong khu vực có thể nhanh chóng vậnchuyển vũ khí tới Benghazi chỉ trong 48 giờ. Khi được tăng cường vũ khí Mỹ,phe nổi dậy nhiều khả năng sẽ dễ dàng đánh bại quân đội “yếu đuối” của ôngGaddafi. Qua đó, Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ khôngcần phải thiết lập vùng cấm bay hay bất kỳ hành động quân sự nào khác.

Việc này sẽ rất có lợi cho Mỹbởi như Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen cho hay, việc áp đặt một khuvực cấm bay trên lãnh thổ Libya sẽ rất phức tạp khi thực hiện và đòi hỏi rấtnhiều nguồn lực quân sự.

Đại sứ Mỹ tại NATO Ivo Daalder còn nói rằng, khu vực cấm bay không ảnh hưởngmấy đối với trực thăng và các lực lượng trên bộ được dùng để tấn công pheđối lập ở Libya.

Ngoài ra, tính toán của Mỹ càng hợp lý khi việc thiết lập vùng cấm bay cóthể vấp phải sự phản đối của Trung Quốc và Nga tại Hội đồng bảo an Liên HiệpQuốc. Ngoài ra, để thiết lập vùng cấm bay, Mỹ và đồng minh phải phá hủy hệthống phòng không Libya, một việc có thể đẩy căng thẳng lên cao nữa và khótránh khỏi thiệt hại.

Tên lửa đất đối không sẽ được ưu tiên. Ảnh minh họa.

Hiện, Arab Saudi chưa nhậnlời chuyển vũ khí cho Mỹ nhưng nếu họ "gật đầu" thì gần như chắc chắn,Washington sẽ gửi sang Libya tên lửa chống tăng, súng cối…(nhằm chống lạicác đơn vị trên bộ của quân đội Libya) và tên lửa đất đối không (nhằm bắn hạmáy bay ném bom của phe thân ông Gaddafi).

Tuy nhiên, việc vũ trang cho phe nổi dậy cũng không phải là biện pháp toàndiện bởi nó có thể đặt ra những thách thức dài hạn cho Mỹ, đặc biệtlà Washington chưa rõ ai đã, đang và sẽ lãnh đạo phe nổi dậy.

Nếu không nắm chắc vấn đề này, khi phe đối lập chiến thắng, họ sẽ lại trởthành một Gaddafi hay một tổ chức mới mà Mỹ không mong muốn. Nói cách khác,có thể Mỹ “tránh được vỏ dưa nhưng vấp phải vỏ dừa” trong tương lai.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates nhấn mạnh: “Chưa rõ là các lãnh đạo phenổi dậy có thể tổ chức lực lượng mạnh tới đâu. Hiện, chúng ta mới chỉ theodõi, chưa biết ai là người phù hợp…”.

Do đó, song song với việc đềnghị Arab Saudi chuyển vũ khí, Nhà Trắng cũng cẩn thận quan sát và tìm hiểuphe đối lập.

Arab Saudi đang phải đối mặt với làn sóng biểu tình ở phía Đông Bắc.

Về phía Arab Saudi, họ chưanhận lời giúp chuyển “hàng” cho Mỹ do có nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu làxuất phát từ khó khăn trong nước. Thứ nhất, đây là việc lớn, cần tính toáncẩn thận, có thêm thời gian cân nhắc. Thứ hai, họ cũng đang phải đối mặt vớilàn sóng biểu tình trong nước và việc giúp Mỹ chuyển vũ khí có thể gián tiếpthổi bùng những mâu thuẫn nội tại.

Do đó, có lẽ giữa Mỹ và ArabSaudi đang diễn ra quá trình thương lượng. Theo đó, Arab Saudi có thể nhậnlời chuyển hàng và đổi lại, họ sẽ bắt Mỹ cùng đồng minh cam kết không đượclên án nước này nếu chính quyền địa phương triển khai các chiến dịch mạnhtay để “xử lý” phe biểu tình của người Shiite tại các tỉnh Đông Bắc.

Cả Mỹ và Arab Saudi có nhiềuthứ để trao đổi với nhau. Vấn đề là hai bên có thống nhất được quan điểm vớinhau hay không và sự hợp tác này (nếu trở thành hiện thực) còn phụ thuộc rấtlớn vào những diễn biến ở Libya, khi cuộc đọ sức giữa phe chống đối và ủnghộ ông Gaddafi vẫn trong thế giằng co, bất phân thắng bại.

Theo Trần Lâm
 Đất Việt

TIN LIÊN QUAN