Thuế nhà đất: Nhắm đến 11 triệu hộ dân

Ngày 19-1, tại TPHCM, Ủy ban Tàichính ngân sách của Quốc hội phối hợp cùng Phòng Thương mại và Công nghiệp VN tổchức hội thảo lấy ý kiến hoàn thiện dự thảo Luật Thuế nhà đất, nếu được Quốc hộithông qua, dự kiến sẽ được áp dụng từ ngày 1-1-2012. Tại hội thảo, rất nhiềuchuyên gia đã đưa ra những ý kiến trái chiều về việc áp dụng luật thuế này trongthực tế cuộc sống.

Băn khoăn thuế chồng thuế

Một trong những người đầu tiênđăng đàn góp ý cho dự thảo, chuyên viên kinh tế Lê Văn Tứ cho rằng dự thảo LuậtThuế nhà đất là một loại thuế rất mới và chưa có thông lệ từ xưa tới nay ở nướcta. Sở dĩ nhiều năm qua, chúng ta không thu thuế nhà ở không phải vì dân cònnghèo mà vì thuế nhà ở chưa đủ cơ sở kinh tế, không phù hợp với nền kinh tế hiệnnay.

Muốn làm tốt việc này cần có những tài liệu điều tra và thời gian để nghiên cứumột cách nghiêm túc, nếu vội vàng sẽ không tốt. Bởi theo ông Tứ, việc sử dụngnhà để ở là hành vi tiêu dùng không tạo ra thu nhập. Nhà là tài sản một đờingười tích cóp, tức là của cải còn lại sau khi người dân đã thực hiện nghĩa vụnộp thuế thu nhập cá nhân.

Việc thu thuế nhà gây mâu thuẫn vì thu nhập đã trừ thuế, mua sắt thép, xi măngxây nhà cũng bị tính thuế, mua đất cũng phải đóng tiền sử dụng đất..., nay sởhữu nhà lại đóng thuế dẫn đến thuế chồng thuế.

Một góc khu dân cư Trung Sơn, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh - TPHCM. (Ảnh: T.Thanh)

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Điện, PhóKhoa Kinh tế luật - Đại học Quốc gia TPHCM, cho rằng dự thảo Luật Thuế nhàđất chưa phân biệt được bản chất của việc thu thuế. Ở các nước phát triển,thuế tài sản chỉ đánh vào thành phần trung lưu trở lên chứ không cào bằngtất cả các thành phần. Ông Điện cho rằng chỉ nên đánh thuế đối với 2 trườnghợp: người giàu có nhiều tài sản hoặc tài sản có khả năng sinh lợi.

Dù chưa đồng tình với việc thu thuế nhà ở nhưng các đại biểu lại đồng tình vớiviệc đánh thuế đất. Bày tỏ quan điểm của mình, luật sư Nguyễn Đăng Liêm, ĐoànLuật sư TPHCM, nhấn mạnh việc ủng hộ việc đánh thuế đất vì việc truy thu này cócơ sở.

Còn đối với thuế nhà ở, luật sư này phản đối thu bởi lẽ quản lý Nhà nước cònlỏng lẻo nên rất nhiều đối tượng trốn thuế bằng cách khai gian tài sản, dẫn đếnviệc truy thu thuế nhà có nhiều sơ hở, không bảo đảm công bằng, lại gây tranhcãi.

Ông Liêm phân tích thêm, mục đích của thuế nhà đất đang nhắm vào đối tượng cónhiều bất động sản nhằm chống đầu cơ. Tuy nhiên, tình trạng đầu cơ diễn ra mộtphần là do lỗi quản lý của Nhà nước, không đủ lực điều tiết sở hữu toàn dân. Nhànước sửa lỗi quản lý kém bằng việc cào bằng thu thuế nhà đất là chưa ổn, khôngphải giải pháp lâu dài.

Nhiều ý kiến trái ngược

Chủ trì buổi hội thảo, ông ĐỗHoàng Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Tài chính, cho rằng việc thu thuế nhà đất chỉ làvấn đề thời gian và phương pháp chứ không thể không áp dụng. Bởi lẽ, nguồn thutừ thuế hiện nay còn hạn chế, không đủ để phát triển hàng loạt nhu cầu hạ tầngvà ổn định xã hội.

Ông cho hay thuế thu nhập cá nhân hiện chỉ thu được 400.000 người, 1,5 triệu hộkinh doanh, 320.000 doanh nghiệp trên cả nước. Trong khi đó, nếu áp dụng thuếnhà đất có thể thu được từ 11 triệu hộ dân, có thể kỳ vọng sử dụng nguồn thu nàygiải quyết nhu cầu phát triển của địa phương và tăng số lượng nhà ở xã hội phụcvụ người có thu nhập thấp...

Cũng theo ông Tuấn, hiện có nhiều luồng ý kiến khác nhau về việc thu thuế nhàđất. Thứ nhất, đồng tình áp dụng đánh thuế nhà đất kèm theo ngưỡng giới hạn vàchỉ rõ đối tượng, chế tài. Thứ hai, chưa đồng tình thu thuế nhà và cho rằng chỉnên thu thuế đất là đủ. Thứ ba, cần nghiên cứu, điều tra, vận động ý thức rồidần dần áp dụng sau...

Qua hội thảo, đa số các doanhnghiệp và giới luật sư đều đồng tình cần phải có Luật Thuế nhà đất và nhanhchóng áp dụng đúng tiến độ vào ngày 1-1-2012. Khi áp dụng luật thuế này sẽ gópphần chống đầu cơ, tránh tình trạng nhà đất dồn quá nhiều vào tay một đối tượngtrong khi đa phần người dân phải ở thuê hoặc trong những điều kiện không bảo đảmđiều kiện sống.

Thế nhưng, nhiều đại biểu cũng lo ngại rằng nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡngthì Luật Thuế nhà đất có thể dẫn đến sự chồng chéo với Luật Thuế thu nhập cánhân, Luật Nhà ở, Luật Đất đai dẫn đến nguy cơ lạm thu. Chưa hết, việc đánh thuếnhà đất khi áp dụng cần công khai, minh bạch và không ưu ái cho bất cứ một đốitượng nào để người bị áp thuế tâm phục, khẩu phục.

Theo Nguyễn Trần