Chậm dạy kỹ năng sống, cái giá phải trả

Ở ta, kỹ năng sống của người dân ít được phổ cập. Học sinh hầu như không được học kỹ năng sống, thay vào đó là lý thuyết cao siêu, xa rời đời sống.

Thôi thì bỏ qua những tin đồn thất thiệt, bỏ qua một số cháu bỏ nhà đi bụi, đến khi hết tiền thì về, và dựng lên bị bắt cóc, hoặc cứ ngơ ngẩn không nói gì, còn những cháu bị mất tích khác, rõ ràng là có điều gì đó không ổn?!

Bất cứ xã hội nào, dù có ưu việt đến mấy, vẫn có những bất trắc không lường trước được. Và vấn đề là những bất trắc có thể là rất hiếm khi xảy ra ấy, lập tức được nghiên cứu và được phổ biến thành kinh nghiệm để tránh.

Rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ trong cuộc sống hiện đại là điều cần thiết của gia đình, nhà trường - Ảnh minh họa

Ở ta, có vẻ như, kỹ năng sống của người dân ít được phổ cập. Học sinh hầu như không được học kỹ năng sống, mà thay vào đó là những lý thuyết cao siêu, xa rời đời sống.

Đến tận bây giờ thi thoảng báo chí vẫn đưa tin có những bà mẹ bắt cóc làm thịt cho con ăn, lại nhường bộ lòng có trứng cho con vì nghĩ nó… bổ. Đến bây giờ vẫn còn những người u mê đến thầy cúng giải hạn để thầy xâm hại tình dục đến có thai mà vẫn cun cút nghe lời thầy, tiếp tục để thầy làm phép… “thổi bụng”.

Những chuyện như thế vẫn xảy ra thì làm sao bọn trẻ có thể xử lý nếu như bỗng nhiên bị lạc, bị rơi xuống hố, bị đuối nước…

Mới tháng trước, ầm ào cái tin hai chục cậu ấm cô chiêu đi phượt bị lạc ở núi Bà Đen Tây Ninh khiến hàng trăm người gồm cảnh sát và dân quân phải trắng đêm tìm. Mà núi Bà Đen thì nó như… quả đồi ở cách thành phố Tây Ninh chỉ 11 cây số và đầy hàng quán nhà cửa xung quanh.

Hay như một sĩ quan phòng cháy chữa cháy kể với tôi rằng, hầu hết dân Việt không biết xử lý khi bị cháy. Một người được trang bị kiến thức tốt là phải biết xử dụng que diêm cuối cùng đúng lúc cần thiết để được cứu hộ, phải biết bò trong đám cháy để không bị ngạt và biết nhìn hướng gió để thoát đám cháy rừng, thậm chí chủ động đốt trước để đám cháy không lan đến mình…

Chúng ta dạy trẻ rất nhiều thứ, nhưng những thứ thiết thân nhất lại không dạy. Nên hàng ngày mở báo ra, thấy rất nhiều tin trẻ bị bắt cóc, bị dụ dỗ, bị cướp, bị hiếp, bị đuối, tự tử, bị bán, rồi đánh nhau và bị đánh…

Hôm vừa rồi ở Gia Lai có một cô bé sinh viên trường trung cấp nghề cắt tay tự tử. Sự việc rất đơn giản, chỉ vì nghĩ rằng cô giáo dạy Anh văn ghen với mình vì cho rằng cô này cũng yêu người mình yêu mà cô bé này cãi láo với cô giáo trong giờ học, cho rằng “cô không xứng đáng là giáo viên”. Cô giáo báo cáo lên ban giám hiệu, ban giám hiệu yêu cầu cô sinh viên làm kiểm điểm thì cô này cho rằng trường bênh cô giáo nên… tự tử. Tất nhiên là bạn bè cô phát hiện được nên cô… không việc gì.

Chưa nói chuyện đúng sai, nhưng rõ ràng ở đây, bất cứ bà mẹ nào có con là cô gái như vậy đều xót. Đẻ con ra được bằng sào bằng với, nâng như nâng trứng hứng như hứng… con, uỵch cái chỉ lý do vu vơ nó cắt tay để chết thì còn nỗi buồn nỗi đau nào hơn.

Khi đã ra ngoài đời, xa gia đình, hoặc lúc cô độc một mình, gặp nguy hiểm, mình phải chịu trách nhiệm với quyết định của mình để mình an toàn. Còn quyết định như thế nào là do nền móng giáo dục từ gia đình rồi tới xã hội, cụ thể là trường lớp. Chúng ta đã vô cùng chậm trong việc dạy kỹ năng sống cho học sinh, để hở ra là oánh nhau, hở ra là tự tử, hở ra là chết đuối, là bị bán, là bị xâm hại tình dục...