Vô cảm và thiếu văn hóa đang lớn dần: Người trẻ làm sao thế?

Buổi thuyết trình thứ 2 trong Tuần lễ TEDx đang diễn ra tại Hà Nội với những chủ đề về văn hóa, giáo dục… đã khiến hàng trăm khán giả trẻ lặng người trước những chia sẻ của các diễn giả về thói vô cảm và những nghịch lý đang diễn ra trong xã hội.

Người trẻ đang bị “bao bọc” bởi thế giới ảo

Theo nhiều chuyên gia, sự vô cảm, từ chối trách nhiệm và hành xử thiếu văn hóa đang trở thành “ căn bệnh ” lớn dần trong đời sống xã hội. Dẫn chứng cho điều này, chuyên gia tâm lý học Ngô Toàn đã mở đầu bài chia sẻ của mình bằng một câu chuyện mà chính bản thân đã từng được chứng kiến, ông kể: “Cách đây không lâu, tôi vừa nhận được email của một cô sinh viên. Cô ấy viết rằng, thầy ơi hãy giúp em, bởi vì mỗi lần em giặt áo quần, em kéo cái áo quần người chú mình trên sân thì em luôn tưởng tượng như đang kéo xác của ông ấy vậy. Và em ước có thể giết chú mình như em đang bóp bộ quần áo khi giặt. Tôi thực sự bất ngờ và tự hỏi: Người trẻ làm sao thế?”. Ông Toàn cho biết, bản thân cảm thấy khá “sốc” và không hiểu điều gì đã khiến bạn trẻ này lại có những trải nghiệm bạo lực và mạnh mẽ đến mức độ như vậy?

Ông Toàn cho rằng ông bị "sốc" trước những suy nghĩ bạo lực và vô cảm của nhiều người trẻ hiện nay

Chuyên gia tâm lý này phân tích, may mắn rằng số đông cộng đồng sức khỏe tâm thần không đến mức như vậy. Nhưng hiện tượng trên giải thích chúng ta về sự cay đắng, nó đánh thức trong mọi người về sự vô cảm. Bởi vì đối lập với yêu đương, không phải là sự lãng quên hay hận thù, đối lập với yêu đương là sự vô cảm, là việc bạn chối bỏ nhu cầu yêu thương của chính mình, và của những người xung quanh.

Theo ông Toàn, giới trẻ ngày nay đang bị bao bọc bởi một “thế giới ảo” của công nghệ hiện đại, điều này làm cho cảm xúc và tâm hồn của họ dần bị triệt tiêu. Con người đang dần ít đi sự giao lưu xã hội cần thiết và để mất đi niềm tin vào lòng nhân ái cùng những điều tốt đẹp trong cuộc đời. Ở nhiều gia đình, cha mẹ đã không có được sự quan tâm, bảo ban con những điều cần thiết trong đối nhân, xử thế, đồng thời, họ lại chiều con quá mức khi đáp ứng mọi thứ, tạo cho giới trẻ ngay từ nhỏ thói quen "chỉ biết nhận mà không biết cho” từ đó dẫn đến việc hình thành những hành động vô cảm trong xã hội.

Người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng “chọn lọc” thông tin

Trong khi đó, diễn giả - nhà báo Ngô Bá Lục cho rằng, xã hội hiện nay đang tồn tại quá nhiều nghịch lý. Ví dụ: Trên các diễn đàn mạng xã hội, người ta không ngừng share những bài báo về “cướp, giết, hiếp” rồi “lu loa” báo chí giờ lá cải quá, giá trị đạo đức giờ suy đồi quá. Thế nhưng, chính những bài báo bị phản ứng một cách dữ dội nhất lại là những bài báo có lượt đọc cao ngất ngưởng. Trong khi đó, những bài viết mang tính nhân văn, chính thống thì lại “lèo tèo” vài lượt đọc. Hay mỗi năm chúng ta có khoảng 15 nghìn cử nhân ra trường nhưng sau đó cũng gần với con số ấy thất nghiệp. Nhiều người mất 12 năm dùi mài kinh sử rồi thêm 4 năm trên giảng đường nhưng cuối cùng đành ngậm ngùi an phận về quê làm công nhân với mức lương mỗi tháng chỉ đủ uống trà đá. Trong giới showbiz hiện nay cũng vậy, nhiều người chẳng có tài cán gì thì lại nổi như cồn với cát-xê cao ngất ngưởng, có người lao động nghiêm túc chân chính thì vẫn mãi “lận đận” và không đủ sống với nghề.

Theo nhà báo Ngô Bá Lục sự nghịch lý trong xã hội là do bản thân mỗi người chưa dám tẩy chay những giá trị lệch chuẩn trong xã hội

Sự nghịch lý là câu chuyện của xã hội nhưng theo nhà báo Ngô Bá Lục nó xuất phát từ cá nhân mỗi người. Lên án cái xấu, cái tiêu cực nhưng bản thân mỗi người lại không dám kiên quyết tẩy chay. Sự lệch lạc, lối sống ảo đã dẫn đến việc nhen nhóm và đẩy những cái xấu, hành vi sai trái được dịp phát triển và lan nhanh trong xã hội.

Bà Đào Ngọc Linh Giám đốc Châu Á trường Minerva Hoa Kỳ cho rằng, con người hiện nay đang sống trong một thế giới phẳng, người ta có thể học và tiếp thu kiến thức chỉ qua một cái “đúp chuột” nhưng điều này cũng đồng nghĩa với việc những cái xấu, lệch chuẩn cũng dễ dàng lây lan nhanh hơn. Điều quan trọng là chúng ta phải trang bị cho những người trẻ những kỹ năng để biết phân tích, sử dụng và chọn lọc nguồn thông tin: “Chúng ta phải dạy học sinh cách suy nghĩ như thế nào chứ không phải dạy họ cách suy nghĩ cái gì. Giá trị của việc đến lớp phải nằm ở việc bạn phải được dạy cách phân tích cách sử dụng, chọn lọc những nguồn thông tin ấy, bạn phải được dạy những kĩ năng như tư duy phản biện, tư duy sáng tạo, khả năng giao tiếp, khả năng giải quyết vấn đề. Những cần trẻ nếu cảm thấy bị mất định hướng trong xã hội thì cần phải đặt cho mình một câu hỏi:

Kết thúc buổi nói chuyện, nhiều chuyên gia cũng đưa ra lời khuyên và những định hướng cần thiết để người trẻ tự tin làm chủ cuộc sống của mình. Chương trình vẫn tiếp tục diễn ra tới ngày 16/8 với các hoạt động diễn thuyết truyền cảm hứng, triển lãm các tác phẩm nghệ thuật và các sản phẩm Việt của FPT Arena và Rock da Mood.

TED là chuỗi chương trình thuyết trình truyền cảm hứng nổi tiếng toàn cầu. TED ra đời từ năm 1984, với hình thức là hội nghị quy tụ ba giới: công nghệ, giải trí, thiết kế. Mỗi năm TED đều thu hút được khoảng 60 diễn giả xuất sắc và hàng ngàn khán giả tham dự. Một số nhân vật nổi tiếng đã từng đứng trên sân khấu của TED là: Bill Clinton, Bill Gates. Sith Godin...

TEDx Hà Nội năm 2015 có chủ đề là: “Stop and Start- Dừng lại và bắt đầu” xoay quanh 6 lĩnh vực: Giáo dục - Môi trường - Khoa học - Kinh tế - Nghệ thuật và câu chuyện cuộc sống.