Giám đốc bỏ công ty đi làm thuê nuôi quân

Hợp đồng ngày một thưa thớt, tiền thanh toán từ đơn hàng cũ nhỏ giọt không đủtrả lương nhân viên, 3 tháng nay anh Lực phải giao người khác điều hành công ty,bản thân mình thì đi đầu quân cho một đơn vị khác.

"Đi làm thuê để lấy mối, kiếm việc cho anh em làm", anh cười buồn mỗi khi có aihỏi lý do. Công ty của anh Lực thành lập gần 3 năm, chuyên về tư vấn kiến trúcvà thi công công trình. Hồi công ty mới hoạt động cũng là lúc thị trường xâydựng sôi động nhờ gói kích cầu của Chính phủ, nên hợp đồng nhiều làm không xuể.Doanh số hàng tháng đủ để trả lương cho hơn 20 kỹ sư, kiến trúc sư và tích lũy.

Nhưng một năm gần đây, các đơn hàng thưa dần. Từ chỗ nhận làm các dự án quy môhàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ đồng, công ty của anh chỉ nhận được những đơnhàng vài tỷ. Đã vậy tiền hoa hồng lại tăng, từ mức 10-15% đã lên tới 30% giá trịhợp đồng.

Nhiều doanh nghiệp xây dựng, bất động sản đang điêu đứng vì khó đầu ra. Ảnh minh họa: ArronSantos

Đầu năm nay, anh đànhnhận lời mời làm trưởng phòng xây dựng cơ bản của một công ty nhà nướcvới hy vọng mở rộng quan hệ, thêm cơ hội mang hợp đồng về công ty riêng.Nhưng suốt 3 tháng qua, anh cũng chỉ ký được vài ba hợp đồng nhỏ, chủyếu là sửa chữa văn phòng. Đã thế, chủ đầu tư còn chậm thanh toán. Thànhra nhiều khi anh lại phải lấy tiền lương đi làm thuê của chính mình đểtạm ứng cho nhân viên trong lúc chờ tiền từ đối tác.

Trường hợp của anh Lực chỉ là một ví dụ nhỏ về những doanh nghiệp, đặcbiệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa đang điêu đứng trong cơn bĩ cực của nềnkinh tế. Những câu chuyện như chủ doanh nghiệp phải phát mãi tài sản, đilàm xe ôm hay một vị giám đốc sẵn sàng rao bán sức lao động trong vòng10 năm để mong lấy được 3 tỷ đồng trả nợ… không còn là chuyện lạ tronggiai đoạn hiện nay.

Kết quả khảo sát gần đây của các cơ quan chức năng cũng phát đi tín hiệubáo động về tình hình hoạt động của các doanh nghiệp. Bộ Kế hoạch & Đầutư xác nhận có đến 28,4% số đơn vị đang có đăng ký kinh doanh đã giảithể (81.900), đăng ký ngừng hoạt động (16.000) hoặc “bốc hơi” mà cơ quanchức năng không hề hay biết (khoảng 85.800 doanh nghiệp).

Trong khi đó, theo khảo sát của Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam(VCCI) 8,4% trong số thành viên của tổ chức này đã giải thể hoặc ngừnghoạt động trong năm 2011. Những tháng đầu 2012, chiếm phần lớn trong sốnày là các doanh nghiệp dân doanh.

Một thống kê khác của cơ quan thuế cho thấy tổng thu nội địa quý I/2012chỉ đạt gần 141.000 tỷ đồng, chỉ tương đương 97% cùng kỳ. Trong đó, thuếgiá trị gia tăng (VAT) nộp về chỉ tăng 6% (thấp nhất trong vòng nhiềunăm) còn thuế thu nhập doanh nghiệp lại giảm khoảng 4%. Số liệu cập nhậtđến tháng 2 cũng cho thấy tình trạng nợ thuế của các doanh nghiệp tăng28,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Những thống kê nêu trên cho thấy cơ quan quản lý, trên thực tế, đã cónhững nỗ lực đáng kể trong việc “bắt mạch” những khó khăn của doanhnghiệp. Kết quả của những khảo sát này đã được cụ thể bằng gói giải pháptrị giá 29.000 tỷ đồng vừa được Chính phủ công bố, trong đó tập trungvào các giải pháp giãn - giảm thuế, tiền thuê đất, lùi thời hạn nộp tiềnsử dụng đất…

Tuy vậy, nhìn lại những kết quả khảo sát nêu trên, điều dễ cảm nhận làcác con số thống kê mới chỉ hoàn thành nhiệm vụ chỉ rõ “người bệnh đangsốt cao”. Trong khi đó, căn nguyên của cơn bạo bệnh, hay chính xác hơnlà việc doanh nghiệp đang khó ở đâu, vẫn là điều khiến dư luận thắc mắc.“Đơn thuốc” 29.000 tỷ đồng do vậy, vẫn bị nghi ngờ là khó đánh trúng mụctiêu bởi với những trường hợp doanh nghiệp nêu trên, việc giảm thuế, phímang lại rất ít tác động.

Một khảo sát trên diện hẹp (60 doanh nghiệp tại Đà Nẵng và TP HCM) do Ủyban Giám sát tài chính quốc gia tiến hành trong tháng 4 cho thấy thuế -vấn đề mà gói giải pháp tập trung tháo gỡ - dường như không phải cái khólớn nhất và chắc chắn không phải cái khó duy nhất của doanh nghiệp.

Bên cạnh các yếu tố đầu vào tăng cao, tiếp cận vốn và tiêu thụ sản phẩmmới là vấn đề được doanh nghiệp nhắc đến nhiều nhất: Chỉ số tồn khotháng 4 tăng 32,1%, phá kỷ lục 26,2% của tháng 2 năm ngoái (trong đó kimloại đúc sẵn tăng trên 100%, xi măng, vôi vữa tăng 44%). Cùng với đó,63% trong số các doanh nghiệp được hỏi cho biết hầu như không tiếp cậnđược tín dụng và hơn 72% trong số này cho biết đang bị đối tác chiếmdụng vốn.

Nhiều ý kiến cho rằng cần một chính sách tiền tệ thông thoáng hơn để cứu doanh nghiệp. Ảnh: Hoàng Hà

Chính kết quả này đã làcơ sở để Tiến sĩ Hà Huy Tuấn - Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chínhquốc gia - cho rằng để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp hiện nay, bêncạnh các giải pháp đã được công bố, cần tiếp tục cải thiện khả năng tiếpcận vốn cho doanh nghiệp. “Ngân hàng cần cởi mở, tin tưởng hơn vào doanhnghiệp”, ông Tuấn nhận định .

Chia sẻ quan điểm với Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát, trao đổi vớiVnExpress.net gần đây, một chuyên gia của Bộ Tài chính cũng thừa nhận,cá nhân ông cho rằng trong giai đoạn hiện nay, các giải pháp về tiền tệ,tín dụng ngân hàng sẽ có tác động mạnh, trực tiếp hơn các giải pháp vềtài chính. Riêng về giải quyết tồn kho cho doanh nghiệp, hầu hết cácchuyên gia đều cho rằng nên đề xuất Quốc hội cho phép giảm thuế VAT,thay vì chỉ giãn 6 tháng như hiện nay, để doanh nghiệp có điều kiện giảmgiá, tiêu thụ sản phẩm.

Tuy vậy, khi tiến hành khảo sát, một chi tiết cũng được các cơ quan chứcnăng lưu ý là nhiều doanh nghiệp, địa phương, hiện có biểu hiện “giấubệnh” hoặc bản thân không biết “mình bệnh ở đâu”. “Chúng tôi đặt 2 câuhỏi với địa phương là nhóm doanh nghiệp nào gặp khó, khó như thế nào.Với doanh nghiệp thì thêm một câu là khó khăn đó ảnh hưởng như thế nàođến giá thành, giá bán… thì đều không nhận được số liệu cụ thể hay câutrả lời thỏa đáng”, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính chia sẻ.

Theo ông Hà Huy Tuấn thì mặc dù tôn trọng việc giữ bí mật kinh doanh củadoanh nghiệp nhưng việc không biết chính xác doanh nghiệp đang khó ởđâu, khó ở mức độ nào sẽ khiến cho việc “bắt bệnh” khó chính xác. Cácgiải pháp đưa ra, do đó cũng khó trúng mục tiêu, gây tổn hại, tốn kémcho nền kinh tế trong khi doanh nghiệp “đáng cứu” lại không được cứu.

Theo Vnexpress