17 trạm BOT đặt sai chỗ: Không thể di dời, thách thức 21.000 tỷ

Bộ Giao thông Vận tải thừa nhận có 17 trạm có bất cập về vị trí nhưng vẫn kiến nghị giữ nguyên nhiều trạm thu phí như hiện nay; nếu không, ngân sách sẽ phải bù hàng chục nghìn tỷ đồng cho các nhà đầu tư.

BOT Cai Lậy: Làm 2 trạm thu tiền hay giảm giá?

Báo cáo của Bộ Giao thông vận tải về tình hình xử lý bất cập tại các dự án BOT do Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể  ký gửi Quốc hội cho hay, có 17 trạm phát sinh những bất cập về vị trí đặt trạm cần xử lý.

Trong đó ,3 trạm đặt ở ngoài phạm vi dự án; 6 trạm đặt trên tuyến chính hoàn vốn cho dự án đầu tư nâng cấp tuyến chính và xây dựng tuyến tránh; 6 trạm thu trên cả tuyến quốc lộ và cao tốc khi đầu tư xây dựng tuyến đường cao tốc và cải tạo quốc lộ song hành; 2 trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn cho Dự án hầm Đèo Cả.

Trạm BOT Cai Lậy là một trong số 17 trạm có bất cập về vị trí đặt trạm cần phải xử lý và là 1 trong 6 trạm đặt trên tuyến chính hoàn vốn cho dự án đầu tư nâng cấp tuyến chính và xây dựng tuyến tránh. Ban đầu, Bộ GTVT đưa ra 5 phương án xử lý trạm BOT này. Sau đó, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ đã tập trung nghiên cứu 2 phương án xử lý bất cập tại trạm Cai Lậy.

Bộ GTVT đã lên 2 phương án xử lý với trạm BOT Cai Lậy

Phương án 1 là giữ nguyên vị trí trạm như hiện nay, thực hiện giảm giá chung cho tất cả các phương tiện và mở rộng tối đa phạm vi giảm giá cho người dân quanh trạm. Phương án 2 là xây dựng thêm 1 trạm ở trên tuyến tránh, thu trên cả 2 trạm, phương tiện đi trên tuyến nào, doanh thu sẽ hoàn vốn cho tuyến đó.

“Trên cơ sở 2 phương án nêu trên, Bộ GTVT và UBND tỉnh Tiền Giang sẽ thống nhất với các Bộ, ngành rà soát, lựa chọn phương án triển khai theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ”, Bộ này cho hay.

Đối với 3 trạm nằm ngoài phạm vi dự án (trạm Cầu Rác, Hà Tĩnh; trạm Tào Xuyên, Thanh Hoá; trạm Bắc Thăng Long - Nội Bài, Hà Nội), Bộ GTVT cho biết: Các trạm này tận dụng lại các trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn ngân sách nhà nước chuyển sang thu giá hoàn vốn các dự án BOT. Bởi nếu đầu tư mới sẽ phát sinh thêm khoảng từ 30-50 tỷ đồng.

“Đối chiếu với quy định pháp luật tại thời điểm quyết định đầu tư, việc sử dụng các trạm này là phù hợp”, Bộ GTVT đánh giá.

Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị giữ nguyên vị trí 3 trạm này để tiếp tục thu giá hoàn vốn cho dự án. Đối với trạm Tào Xuyên - thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn Dự án tuyến tránh thành phố Thanh Hoá, Bộ GTVT kiến nghị tiếp tục cho thu giá tại vị trí hiện nay do việc di chuyển trạm vào tuyến tránh không khả thi về phương án tài chính.

“Nếu di chuyển vào tuyến tránh Nhà nước phải bố trí khoảng 1.489 tỷ đồng hỗ trợ trong vòng 12 năm từ năm 2018 đến năm 2029 theo phương án tài chính của dự án”, Bộ GTVT lưu ý.

Nếu dời trạm, mất gần tỷ đô bù cho nhà đầu tư

6 trạm thu trên cả tuyến quốc lộ và cao tốc khi đầu tư xây dựng tuyến đường cao tốc và cải tạo quốc lộ song hành thuộc 4 dự án. Đó là Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới, Quốc lộ 6, cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.

Bộ GTVT thừa nhận có 17 trạm có bất cập về vị trí nhưng vẫn kiến nghị giữ nguyên nhiều trạm như hiện nay

Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp cải tạo Quốc lộ 3 (1 trạm trên Quốc lộ 3 và 1 trạm trên tuyến cao tốc), để có giải pháp xử lý phù hợp, trước mắt Bộ GTVT cho phép nhà đầu tư thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ trên tuyến cao tốc. Trên cơ sở số liệu doanh thu thực tế trong 3 tháng, Bộ sẽ tính toán các phương án xử lý, thống nhất với UBND tỉnh Thái Nguyên để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Đối với 3 dự án còn lại (Quốc lộ 6, cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng), Bộ GTVT cho hay: Theo tính toán, nếu bỏ trạm trên các tuyến quốc lộ, phương án tài chính các dự án sẽ không khả thi, nhà nước phải bố trí ngân sách để bù phần thiếu hụt lên đến khoảng 21.000 tỷ đồng (riêng Quốc lộ 5 từ Hà Nội đi Hải Phòng mất khoảng 16.000 tỷ đồng).

“Trong điều kiện ngân sách nhà nước khó khăn như hiện nay,  phương án này không khả thi, kiến nghị tiếp tục thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ tại các trạm này. Bộ GTVT đã có các chính sách miễn, giảm giá đối với người dân quanh trạm và ưu tiên giảm giá chung cho các phương tiện nếu phương án tài chính của các dự án còn khả thi”, Bộ GTVT viết.

Ngoài ra, còn có 2 trạm La Sơn - Tuý Loan và trạm Nam Hải Vân thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn cho Dự án hầm Đèo Cả.

Với Trạm La Sơn - Tuý Loan đặt trên tuyến cao tốc La Sơn - Tuý Loan (đầu tư theo hình thức BT), Bộ GTVT thừa nhận: Đối chiếu với quy định hiện hành, việc đầu tư một nơi, thu giá một nơi và thu giá trên tuyến đường đầu tư theo hình thức BT là không phù hợp. Đối với trạm này, Bộ  đang phối hợp với nhà đầu tư tính toán lại hiệu quả tài chính của Dự án. Trên cơ sở phương án tài chính của Dự án, Bộ sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo hướng không lập trạm La Sơn - Tuý Loan, nhà nước bố trí nguồn vốn để hỗ trợ nếu cần.

Với trạm Nam Hải Vân, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đã có quyết định gộp trạm Nam Hải Vân thu chung với trạm Bắc Hải Vân để thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn cho 2 dự án hầm Đèo Cả và Dự án hầm Phú Gia - Phước Tượng do cự ly quá gần.

Thời sự

28 Tết, cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ tắc nghẽn suốt nhiều giờ kéo dài đến tận trạm thu phí